Farklı gördüğümüz ya da başka bir gruba ait olduklarını bildiğimiz insanlarla özdeşlik kurmakta ciddi zorluklar yaşarız. Aynı kültürel zemin, etnik özellik, yaş, cinsiyet, meslek ve diğer başka etmenler çerçevesinde kendimize benzer olarak tanımladığımız ve bundan da öte bize yakın olduklarını bildiğimiz eşlerimiz, çocuklarımız ya da arkadaşlarımızla çok daha kolay özdeşleşiriz. Özdeşleşmenin, empati kurabilmek için gerekli bir ön koşul olduğunu söyleyebiliriz, çünkü fareler bile yalnızca aynı kafesi paylaştıkları arkadaşları karşısındayken acı geçişliliği sergilemektedirler. Eğer başkalarıyla özdeşleşmek empatinin kapısını aralıyorsa, özdeşleşmenin yokluğu da bu kapıyı kapatacaktır. Vahşi şempanzeler bazen bir başkasını öldürdükleri için, bu kapıyı bütünüyle kapatmaya güç yetirebiliyorlar demektir. Ölümle sonuçlanan vakalar çoğunlukla birbiriyle yarışan gruplar arasında görülür. İnsanlar arasındaki empatinin en düşük seviyede olduğu durumlar da benzer durumlardır. Afrika'daki bir doğal kaynak çevresinde bulunan şempanze topluluğu kuzey ve güney gruplarına ayrıldıktan sonra er geç iki farkli topluluk hâline gelecektir. Oysa bu şempanzeler daha düne kadar birlikte oynuyor ve tımarlanıyor, giriştikleri her ağız dalaşından sonra barışıyor, aynı yemeği paylaşıyor ve bir uyum içinde yaşıyorlardı. Buna karşın, gruplar bir kez ayrıştıktan sonra, bulundukları çevreye egemen olabilmek için kavgaya tutuşacaklardır. Daha önce dost olanların deyim yerindeyse birbirlerinin kanını içmesi, kendilerini izleyen araştırmacıları dehşete düşürür. Hatta toplulukta bulunan yaşlı şempanzeler bile hiçbir ayrıma tabi tutulmadan aynı kanlı uygulamaya maruz kalırlar: Oldukça çelimsiz bir erkek yirmi dakika boyunca dövülmüş, sürüklenmiş ve ölüsü nihayet bir kenara fırlatılmış olabilir. Bu yüzden, şempanze savaşlarının mağdurlarından, insanlıktan çıkmak deyimindeki vurguyla özdeşlik kurularak "şempanzelikten çıkmış" ifadesiyle bahsedilir.
Sayfa 130 - Akılçelen KitaplarKitabı okudu
·
73 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.