Eski zamanlar biliminin gerileyişini açıklamak için bilim tarihçisi Benjamin Farrington şunları yazıyor: İyonya'nın bilimine yol açan ticareti, aynı zamanda bir köle ekonomisine de yol açmıştır. Köleye sahip olmak zenginliğe ve iktidara götüren yoldu. Polikrates müstahkem mevkilerini kölelere yaptırmıştı. ve Perikles, Platon ve Aristo döneminin Atina’sı büyük bir köle nüfusuna sahipti. Atina’nın demokrasi diye cesaretle övündüğü şey. yalnızca ayrıcalıklı bir azınlık için sözkonusuydu. Kölelerin yaptıkları işin özelliği kol işçiliğidir. Bilimsel deney de kol işçiliğine girer. Böyle bir çabadansa köle sahipleri kendilerini uzak tutmaktaydılar. İşin garibi, bilim yapmak için zaman ayırabilenler de kölelerin efendileriydi. Bazı toplumlarda kibar anlamındaki «gentle», «men» (insan) denilen gentlemen’lerdi köle sahipleri. Vakit ayırabilen yalnızca köle sahipleri olduklarından ve onlar da kol işçiliği yapmadıklarından, hemen hiç kimse bilim yapma olanağım bulamadı, İyonya’lılar güzel araç gereçler üretebilecek yetenekteydiler. Fakat köleye sahip olma olanağı teknolojinin gelişmesini sağlayacak dürtüyü ortadan kaldırıyordu, Bu nedenle İyonya’daki büyük uyanışa (M.Ö. 600) yardımcı olan ticaret, kölelik kurumu yüzünden, iki yüzyıl sonra gerileyişin nedeni olmuştur denebilir. Tarihin büyük cilvelerinden biri söz konusudur bu olgu da.
·
118 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.