Barış anlaşması sınırın iki tarafında kalan halkların takas edilmesini sağladı. Türklere kalan Doğu Trakya’da resmî olarak yalnızca Bulgarlar bu durumdan etkilenmişti, ama gayrı resmî olarak cemiyet olabildiğince fazla sayıda Ruma da bölgeyi terk etmeleri için baskı yaptı. Cemiyetin önde gelen liderlerinden Halil’e (Menteşe) göre 100 bin Rum sınır dışı edildi. Kısa bir süre sonra Anadolu’nun Ege kıyılarında yaşayan 200 bin Rum için de aynı zorlama taktikleri kullanıldı. Balkanlar’dan gelen Müslüman mülteciler onların yerini aldı. Balkan ülkeleriyle imzalanan anlaşmalar, onların yeni Müslüman uyruklarına Osmanlı topraklarına yerleşme seçeneği tanıdığı için, göçmenlerin akını savaşın bitiminden sonra da sürdü. Homojen (türdeş) ulus devletlerin yaratılması için ilk adım atılıyordu.
Mustafa Kemal’in, Salih’in (Bozok) ve diğer Türkçe konuşan Müslüman ailelerin yanı sıra Yahudi kökenli ‘dönme’ aileler de İstanbul ve İzmir’e yerleşmek için harekete geçtiler. Mustafa Kemal annesi için Dolmabahçe Sarayı’na inen Akaretler yokuşunda, hükümete ait teraslı bir ev buldu -gerçekte bu bir kayırmaydı. Üvey babası Ragıp’ın on altı yaşındaki yeğeni Fikriye, kentin eski kesiminde, Sultan Ahmet Camii yakınında daha geleneksel bir eve yerleşti. Ama Akaretler’deki evi sık sık ziyaret ediyordu ve bundan böyle Mustafa Kemal’e hizmet edip, onu mutlu etmeyi kendine görev edinmişti.
Mustafa Kemal’in fikir sohbetlerini yeğlediği, Osmanlı ordusunda askeri doktor olarak çalışan İtalyan kökenli Ferdinand (Ferdi) Paşa’nın kızları Corinne ile Edith gibi başka hanım arkadaşları da vardı. Corinne, Mustafa Kemal’in arkadaşlarından Ömer Lütfü adlı bir subayla evlenip Mekteb-i Harbiye yakınında bir eve yerleşmişti. Ömer Lütfü Balkan Savaşı’nda ölünce, genç dul kadın Batılılaşmakta olan İstanbul toplumu içinde kendine bir yer sağlamak zorunda kaldı. Mustafa Kemal sık sık onu ziyaret edince aralarında aşkla karışık bir dostluk (amitie amoureuse) kuruldu. 1913 yılının sonunda İstanbul’dan ayrılınca genç kadınla birbirlerine neşeli, duygulu Fransızca mektuplar yazdılar. Ara sıra İstanbul’a geldikçe onu ziyaret ederek aralarındaki dostluğu Birinci Dünya Savaşı’nın sonuna dek canlı tutmayı başardı. Mustafa Kemal Anadolu’ya geçince Corinne de İtalya’ya yerleşti ve ancak Atatürk’ün ölümünden üç yıl sonra, 1941’de geri döndü ve 1946’da öldü. Kız kardeşi Edith’in bir Türkle evli olan kızı Melda Özverim, daha sonraları Atatürk’ün, annesi ya da teyzesiyle bir ilişki yaşamadığını iddia edecekti. Ona inanmamız doğru olur. Yine de Mustafa Kemal’e Avrupa sosyetesinin kibar davranışlarını öğreten bu iki İtalyan hanım, onun yaşamında önemli bir rol oynamıştı.
Sayfa 152Kitabı okudu
·
26 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.