Kuyu ve Sarkaç, Edgar Allan Poe’nun dehşet öykülerinden biridir. Hem olay hem de durum öyküsü ögelerini barındırır. Fakat olay öyküsü yönü ağır bastığı için olay öyküsüdür. Anlatıcının neden yargılandığına dair bilgi vermeyen öykünün türü modern öyküdür. Betimlemelerle süslenmiş öykünün kişisi Ligeia ve Boşboğaz Yürek’teki gibi birinci kişinin ağzından anlatılmıştır. Olaylar anlatıcının ölüm cezasına çarptırılması ve hücreye düşmesi ile başlar. Bu bölüm serim bölümüdür. Bu kısımda kullanılan en önemli sembol masadaki yedi adet uzun mumdur. Anlatıcının içindeki yaşama umudunun giderek azalması mumların erimesiyle doğru orantılıdır. Yazarın hücreyi keşfetmeye çıkması ve kuyuyu fark etmesi olayların karışmasına neden olmuştur. Bu kısım düğüm bölümüdür. Yazar farklı zamanlarda kendini farklı koşullarda öldürülürken bulmuştur. Örneğin sandalyeye bağlı olarak uyanmış ve kendine doğru gelen sarkaçtan fareleri kullanarak kurtulmuştur. Duvarların anlatıcıya kaçacak yer bırakmaması ve anlatıcının kuyuya düşmesi de çözüm bölümüdür. Bu sırada anlatıcının duyduğu insan sesleri ve onu bu duruma düşüren yargıçların kapitalist düzeni sembolize ettiği söylenebilir. İnsanların yargıçlara karşı koyamaması kapitalist düzende ezilen alt kesimin durumunu en açık şekilde ortaya koymaktadır. Olayların geçtiği yer anlatıcının olduğu hücredir. Kesin bir zaman belirtilmemesine rağmen Engizisyon Mahkemeleri’nin kurulduğu yıllarda geçen bir öykü olduğu söylenebilir. Edgar Allan Poe’nun hayatı bütün öykülerinde olduğu gibi bu öyküye de karamsar ve gizemli bir hava katmıştır. Kuyu, sarkaç, mumlar, adalet anlayışından yoksun yargıçlar ve bağıran insanlar kapitalist düzenin kötü yönlerini simgelerken öyküyü akıcı ve heyecanlı kılmıştır.

Kuyu ve SarkaçEdgar Allan Poe · Can Yayınları · 20142,853 okunma

·

45 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Dilekovski