1879 yılında yayınlanan Dostoyevski' nin son eseri olan Karamazov Kardeşler, 12 bölümden oluşuyor,
Kitabın ön söz bölümünde Karamazov Kardeşler' in kökeninin Dostoyevski' nin Sibirya' daki kürek zindanları yıllarına dayandığı söyleniyor. Ölüler Evinden Anılar'da da geçen baba katili olmakla suçlanan bir subayın öyküsü, bu romanın biraz daha kesin şemasını oluşturmayı sağlamış.
Kitap ile ilgili araştırmalarımda Dostoyevski' nin babasının bir cinayete kurban gitmesiyle kitaptaki baba cinayetinin bağdaştığını ve Dostoyevski' nin kitaptaki Smeryakov gibi sara nöbetleri geçirdiğini de öğrendim. Babasının ölümü ile oldukça sarsılan Dostoyevski' nin babasının ölümünü istediği düşüncesi hiç peşini bırakmamış ve sara nöbetlerinin başlamasına sebep olmuş.
Kitap karakterlerinden olan, üç kardeşin ortancası Ivan da babasının ölümünden kendisini sorumlu tutarak ruhen intihara sürükleniyor. Ivan' nın şizofrenik halleri kitabın en etkileyici bölümlerinden birisi oldu benim için. Yine Ivan' nın Engizisyon Başrahibi' nin öyküsünü anlattığı bölüm ve Ivan ile Alyoşa' nın inanç ile ilgili sohbeti kitabın düşündürücü bölümlerinden. Bu arada Engizisyon Başrahibi Öyküsü üzerine yazar 3.5 aydan fazla bir süre çalışmış.
Küçüklüğünden beri ahlak yoksunu bir baba tarafından yok sayılmış Dimitry için baba figürü nefreti simgeliyor. Tutkusuna ortak olmasıyla nefreti daha çok büyüyen Dimitry' nin gözü baba katili olmak isteyecek kadar dönüyor. Dimitry' nin mahkeme sahnesinde baba-oğul ilişkisi psikolojik olarak detaylı analiz ediliyor.
En küçük kardeş Alyoşa iyilik ve inancı temsil ediyor. Çocuklara verdiği öğütlerle aslında gelecek Rusya için idealini ortaya koyuyor.
Keşiş Zosima' nın felsefesinde Tanrı' nın manastır dışında da olduğu vurgulanarak, din adamlarının manastırlara kapanarak halktan kopmasına eleştiri yapılıyor. Zosima günahkarları da çok seviyor ve onlar için de dua edilmesini öğütlüyor son konuşmasında.
Kitabın kendimce eleştiri yapılabilecek değil fakat beni inciten bir bölümü oldu tabi ki. Ivan'nın Alyoşa ile sohbetinde Türklerden barbar olarak bahsetmesi bir Türk olarak ister istemez beni üzdü.
Bunun dışında psikolojik karakter analizleri, felsefe, din gibi konulara değinmesiyle okuduğum en iyi kitap oldu.
İnceleme yapmak için çok yetersiz birisi olarak bu kitapla ilgili yazdıklarımda yanlışlarım varsa affola. Bu kitap bir kereden fazla okumakla analiz edilmeli diyorum. Umarım bir kez daha okuma fırsatını bulabilirim :)
