İnsanın hası öz eleştiri yapandır. Yoksa, akşama kadar kendi milletinin "yüksek meziyetlerini" anlatıp kendine yutturulan martavalları paylaşmak kolay. İnsan şöyle bir düşünmez mi? Yahu, şayet böyle yüksek bir meziyet varsa, sadece bize mi verilmiş? Ne yani aslında Hitler'in üstün ırkı biz miyiz yoksa? Ne bileyim, Musevi din adamlarının uydurduğu martavaldaki seçilmiş halk biz miyiz yoksa? Yahu ortada bir tuhaflık var. Bunlar martaval olmasın, diye düşünmez mi?
Yaşadığım bir muhabbeti anlatayım ki, daha rahat anlaşılsın meramım. Rus bir karıkocayla muhabbet ediyorduk. Evlerinde tadilat oluyormuş. Özbek ustalar çalışıyormuş. Özbeklerin zekaca geri olduğunu anlatıyorlardı. Bir şeyi izah edene kadar göbekleri çatlıyormuş. O göbekten hareketle Özbeklerin aptallığını buluvermişlerdi. Tıpkı Alamanların Türkleri gördükleri gibi. Biri üniversite sonrası master da yapmış.
Son zamanlarda bu tür toplara pek girmiyorum. Çünkü pek faydasını görmemiştim. Ruslara, şu anki en zengin Rusyalının bir Özbek olduğunu hatırlatmadım. Onu anlamamanın sebebi ya da iyi anlamamasının, dil olmasın sakın, demedim. Çünkü biliyorum ki insanların vücudunun her tarafı etiketlerle doluydu. Kendi aidiyetleri dışındaki herkes için kullanıyorlardı bu etiketleri. Kötü, kalleş, pis, nankör, vatan haini, orospu. Etiket çok.
O kadar okumuş adam. Medeniyet denilen şeyin asla tek bir milletin yarattığı bir şey olmadığını, herkesin ortak malı olduğunu görememiş. Bir dönem Mısır'ken, Bir dönem Araplar, bir dönem Hint olduğunu. Avrupa'nın da bir resesyona gireceğini, belki de yeni dönem uygarlığının taşıyıcısının Uzak Doğulular olacağını. Ama onun da bir dönem ancak olabileceğini.
İdeolojiler kötülük üretme merkezleridir. Çünkü fikir değildir ideoloji. Fikirlerin gün gelip eskiyeceğini, çöpe gideceğini biliyoruz zira. İdeolojiler sonsuza kadar var olacaklarını ve en kötüsü kutsal bir işlevleri olduğunu düşünürler. O zaman işte, öldürmek su içmekten kolay olur.
Ebru Hocam, bu uzun metin harikuladeydi. Sorgulatıcıydı. Sarsıcıydı. Çünkü başka birini değil, kendini eleştiriyordu.
İyi ettiniz paylaşmakla. Aklınızla bin yaşayın.