Örneğin, amaçlanan şey iyi ise, işlenecek bir cinayet uygun görülebilir. Yani bir kötülüğe karşı, yüzlerce güzel şey! Yüksek birtakım yeteneklere sahip ve aşırı özsaygısı olan bir genç, diyelim topu topu üç bin ruble ile mesleki yükselişinin ve geleceğinin bambaşka bir biçim alacağını bilse ve elinde de bu para olmasa, kuşkusuz böyle bir durumu son derece incitici bulur. Buna bir de açlığın, daracık bir odada oturmanın, eski püskü elbiselerin, toplumsal durumunu algılamış olmanın ve son olarak da annesiyle kızkardeşinin durumlarının yarattığı sinir bozukluğunu ekleyin... Hepsinin üstünde de, kibir, gurur ve kimbilir belki de iyi birtakım duyguların payı vardır. Ben onu suçlamıyorum, lütfen böyle bir şey düşünmeyin, hem zaten bu benim işim de değil. Kendine özgü bir teoriciği 'şöyle böyle bir teori işte var. Buna göre insanlar ikiye ayrılıyor. Bir, malzeme olanlar, iki, özel insanlar. Özel insanlar, yüksek durumlarından dolayı hiçbir yasaya bağlı değiller, hatta tam tersine, malzemeler için, yani şu süprüntüler için kendileri yasa yaparlar. Kendi halinde bir teoricik işte; une theoric comme ime autre*. Napolyon onu almış götürmüş; daha doğrusu, pek çok dahinin tek tek birtakım kötülüklere hiç aldırmadıkları, bunların üzerinden düşünmeksizin atlayıp geçtikleri gerçeği onu çok ilgilendirmiş. Sanırım kendisinin de bir dahi olduğunu düşünüyordu, daha doğrusu buna bir süre inandı. Bir teori yarattığı, ama duraksamadan daha ilerisine gidemediği, dolayısıyla da dahi olmadığını anladığı için çok acı çekti, hâlâ da çekiyor. Böylesi bir durum öz saygısı olan bir genç için, hele de çağımızda, son derece aşağılatıcı bir şeydir..."
Sayfa 589
·
1 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.