Ölüm...
Asırlardır insanoğlunun en büyük muamması, hayatın sonu ama başka birçok şeyin başlangıcı, akılda kalan acı, hissedilen umutsuzluk ve daha nice düşünce. Hayat mücadelesinin bir anda hiçbir anlamı olmadığını, dünyevi her şeyin cazibesini yitirdiği o "an"...
Tolstoy'un da hayatında ayrı bir yeri var ölümün. Önce daha iki yaşındayken kaybettiği annesi, ardından babası ve sonra da babaannesinin ölümü derinden etkiler müthiş yazarı. Bunların da tesiri vardır yazdıklarında Tolstoy'un. İnsan'ın ne ile yaşayacağını bilir ama ölümün varlığını da hissettirir yazdıklarında.
İvan İlyiç'in Ölümü de ölümün, öleceğini bile bile yaşamaya çalışmanın öyküsüdür aslında. Bir son olduğunu ve bu sona giderek daha da yaklaştığını sezerek, çevresindeki herkeste bir umursamazlık hissederek acılar içinde ölümü bekler İvan İlyiç.
Eser, kırk beş yaşındaki sorgu yargıcı İvan İlyiç'in ölüm haberinin alınması ile başlar ve geriye doğru ilerler. Yargıcın yaşam tarzını, hayatındaki dönüm noktalarını, arkadaşları ile olan ilişkisini ve bir anda ortaya çıkan rahatsızlığını okuruz. Hastalığını öğrendikten sonra yaşamını sorgulamaya başlar İvan İlyiç. Neden, nasıl ve ne için yaşadığı önem kazanır bir anda... (Hep böyle olmamış mıdır zaten? İnsan bir anda sona yaklaştığını anlayınca ölüm gelene kadar neler yaptığı, hayatın güzelliği ve değeri gelmez mi aklına?) Ölmek istemez İvan ama bu acıyla yaşamak da yaşamak değildir ki! O acılar içinde kıvranırken, en yakınlarının tavırlarını elinden bir şey gelmeden izler. İncinir, üzülür çevresindeki sağlıklı insanları gördükçe. Böyle geçer günleri.
Okurken aklıma birçok şey geldi aslında. En çok da ölümü beklemek ne acı diye düşündüm. Öleceğini bilerek yaşamak... (Saramago'nun Ölüm Bir Varmış Bir Yokmuş'u vardır, okuyanlar daha iyi anlayacaktır bahsettiğim hissi. Okumayanlara da mutlaka tavsiyemdir.)
Ölüm, bazı durumlarda kurtulmaktır acılardan evet. Ama yaşamak, nefes almak dünyadaki en güzel şeydir. Kaybetmek istemez insan bu güzelliği...
Tüm bu hislerle baş başa bırakıyor Tolstoy okuyucuyu. Çok sevdim, etkilendim okuduklarımdan. Birileri ölürken bazılarının nasıl kendi çıkarlarını düşündüğünü, başsağlığına gitmenin bile bir zorunluluk olduğunu ne yazık ki tüm gerçekliğiyle yazmış Tolstoy. Okuyunuz dostlarım...
