Bugün gittiğim kitap tahlilindeki bilgilerin toplaması bir inceleme olacak "Yazayım da hırsım kalemimden çıksın; yoksa kim bilir, ne olmaz işlere kalkışacağım" der Goethe. Hukuk eğitimi almıştır,doğa bilimleri ve resimle ilgilenir. Pek çok eseri vardır. 13.000 yazma mektubu olduğu söylenir. Alman Edebiyatı'nın inşa edicisi olarak bilinir. Rahat, realist biri olan Goethe'nin Werther gibi bir karakterin yer aldığı böylesi bir eseri nasıl verdiği genellikle şaşırtıcı bulunur. "Klasik verdiği keşif duygusunu sonraki okumada da veren metindir" sözünü tam anlamıyla bu kitapta görebiliriz. Üç evre vardır: hayali arkadaş Wilhelm'e yazılan mektuplar, Lotte ile olan ilişkisi ve 3. kişinin anlatışı. Kitaba toplumsal ahlakçı olarak da klasik bir aşk hikâyesi olarak da bakabiliriz. Klasik aşk hikâyesi olarak dahi bakacak olursak aşk insanı öldürür gibi bir sonuca değil; aşk insanı öldürmeyi sağlayacak kadar kuvvetli bir duygudur, sonucunu görebiliriz. Bu da bize aşkın basit bir duygu olmadığını hissettirir. Öte yandan akılcılığın duygusallıkla yer değiştirdiği bir dönemin kitabıdır. Goethe'nin 1972'de yaşadığı bir aşk hikâyesinin sonucudur. Evli bir kadına duyulan aşk ile erdem sorunu gündeme gelir. Bazen toplumunki hakikat olsa da bireyselliğin toplumsallığa galebe çalmaya başladığı bir dönemdir ve bu erdem sorunu ile bu durum açığa çıkar. Ki hayat da zaten erdem çatışmalarının bir sonucudur. Werther'in kişiliğinde ise özgüven eksikliği üst tabakada yer alamama, alt tabakaya hayranlık, ancak orada da kendine yer bulamama ve hep insanlardan şikâyet vardır. Bu toplumsal ve ruhsal çatışmaların sonucu olarak ortaya çıkan intihar ise hastalıklı ruh halinin maalesef ki acı sonucudur. Ancak kitapta bu konudaki tartışmalar intiharın kavuşulamayan aşkın sonucu olan erdemli bir durum mu, sorusuyla da karşılaştırır bizi. Yazıldığı dönemde intihar vakaları artmış, gençlerde mavi frak, sarı yelek, çizme giymek Werther'e benzeme çabası görülmüştür. Goethe ise Kilise tarafından "edepsiz"lik ile suçlanır. Çoğu kişinin kendinden bir şeyler bulabileceği kitap gösterir ki bazen sadece dinlemek gerekir, akıl vermeden önce...

Genç Werther'in AcılarıJohann Wolfgang Von Goethe · Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları · 2021120,6bin okunma

··

142 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Merve Yıldırım