GERÇEĞİN ÖTESİNDE BİR ZAMANDANİncelemeye başlamadan önce biraz duraksıyor ve soluklanıyorum çünkü konu Hasan Ali Toptaş. Merak etmeyin inceleme bir Hasan Ali güzellemesi olmayacak,dürüst cümleler kuracağım ama gerçekler güzellemeleri geride bırakacak denli etkileyiciyse benim yapacak bir şeyim kalmıyor,yine Toptaş’ı seveceğiz güzel okurlar.
Ölü Zaman Gezginleri içerisinde on altı öykü barındırıyor ve iki bölümden oluşuyor. İlk bölüm kitabın ve aynı zamanda kitaptaki bir öykünün adı olan Ölü Zaman Gezginleri,ikinci bölüm ise Yoklar Fısıltısı. İlk bölümdeki öyküleri okuduktan sonra ikinci kısımdaki öyküleri okumak bana çok daha kolay geldi. Hasan Ali’yi ilk defa okumuyorum,yazarın okuduğum üçüncü kitabı ama bu kitap -öykü derlemesi olduğundan belki de- yazarla tanışma kitabı olmuş,aslında güzel olmuş. Toptaş’a dair fikir edinmek ve tarzını,üslubunu kavrayabilmek için doğru bir tercih. Alışkın olduğumuz zaman ve mekan kaymalarını bolca görüyoruz öykülerin içinde. İlk defa okuyan birinde mutlaka birkaç cümle sonra başa dönme isteği oluyor,kim,nerede,ne zaman sorularına cevap aramak için bir büyüteçle ve analiz defteriyle sayfalara geri dönesiniz geliyor,biliyorum ve diyorum ki işte Hasan Ali Toptaş. Her bir öyküde bu hisleri tekrar tekrar yaşadım. Başlangıçta belirttiğim,ikinci kısmı birinci kısma nazaran daha kolay bulmamın sebebi biraz daha olay odaklı öykülerin burada toplanmış olmasıydı. Bir de kolay dediğime bakmayın bahsettiğim kolaylık elinize büyüteç almadan da okuyabilirsiniz kolaylığı.
Okurların bir kısmını zorlayan zaman,mekan atlayışları bana inanılmaz keyif veriyor,kendimi rüya görüyor gibi hissediyorum her sayfada. Bilirsiniz,rüyalarda odak noktası biz oluruz ve biz sabit kalırken etrafımızdakiler değişir,mekan değişir,kişiler değişir ve zaman... Kitaba adını veren ölü zaman. Kimi zaman yıllar,asırlar saniye gibi geçerken kimi zaman saniyenin duruşunun uzunluğundan saatte akrep ve yelkovanın varlığını bize unutturan zaman. Öykülerden birinde geçtiği gibi parmak uçlarıyla dirsekler arasındaki mesafe kadar olan zaman,yoran,öldüren ve düşündüren zaman.
On altı öykü arasında en sevdiklerime geldi sıra, hepsini tek tek hatırımda tutmak istesem de şu dakika aklıma ilk gelen Yabu’nun öyküsü oluyor. Hem trenler hem karlı dağları bol bol kullanan yazara teşekkür edesim geliyor Çift Çizgi ve Karanlık Beyaz öykülerini okurken ve ince ince yağan kar beni yeniden Kars’a götürüyor. Ben orada kalıyorum,sonra hoş bir tesadüf karşılıyor,Şükrü Erbaş’a yazılan bir öykü. Her kitabın bir zamanı olduğunu en iyi burada,bir kitabın sonunda anlıyorum. Kuş Uçar Kanat Ağlar diyordu Erbaş, Herkes Gibi Safa Bey diyordu Toptaş ve ben şimdi ne okusam da bu öykülerin yükünü hafifletsem diye düşünüyordum.
Hasan Ali Toptaş’ın kalemini hiç bırakmaması dileğiyle!
