Sebepsiz kötülük yapma muammasına ilk değinen yazarlardan biridir Melville. Ama emin değildir. Çünkü filozof ya da bilim insanı değildir. Görür ama. İfadede zorlanır. Kekemeler.
Kekemedir çünkü aklına gelenlerden emin değildir. Direkt adını koyamaz Dostoyevski gibi, ama tarif eder.
Kötülüğünü ustaca kullandığı maskelerle gizleyen bir sahtekâr vardır. Yılanı büyülenecek kadar güzel bulur. Bir yılan olup, onun kılığında çimenlerin arasında fark edilmeden süzülmeyi, sebepsiz yere bir insanı sokup öldürmeyi, bedeninin tamamını bir hançermiş gibi kullanmayı ballandıra ballandıra anlatır.
Bilgiden, vicdandan muaf hissetmek ve bir süreliğine tümüyle içgüdüsel, sorumsuz bir yılanın tasasız, keyifli yaşantısını sürmek isteğini dillendirir. Sebepsiz kötülük yapma arzusuyla yanıp tutuştuğunu anlarız.
Sametciğim, Moby Dick Melville'nin doruğudur. Romana sınıf atlatır. Seninde ifade ettiğin gibi sınıf atlatmak, niteliğini bükmek kolay iş değildir. Dolayısıyla Bartleby yorumuna ortaklık teklif ediyorum. :)))
Kalemine ve yüreğine sağlık.