Sokrates'in yargılanması, dört adet birbirini tamamlayan diyalogtan oluşuyor. Euthyphrõn bu diyaloglardan ilkidir ve yargılanmadan önce Sokratesin dinle ilgili görüşlerini bize aktarır denilebilir. Ama kesin bir yargıya varması söz konusu değildir. Sokrates gençleri yoldan çıkardığı ve dinsizliği sebebiyle yargılanacaktır. Basileus sarayında beklerken Euthyphrõn ile karşılaşırlar. O da babası hakkında, bir ırgatı öldürmesi dolayısıyla dava açmıştır. İnsanlar ise bunun dine aykırı olduğunu söylemişlerdir. Oysa o bunun dinsizlik olmadığına inanmaktadır. Dine uygun eylemin ne olduğunu iyi bildiğini söylemektedir ve ayrıca kahindir, gelecekten haber de vermektedir ve bu zamanlarda da tepki gösterilmektedir kendisine. Sokrates, onun kendisine hocalık yapmasını ister. Böylelikle yargılanması sırasında bunu ileri sürecektir. İki dava arasında karşıtlıklar vardır ve konuşmalar bitiminde bir sonuca ulaşamayacaklardır. Dindarlık nedir? Dinsizlik nedir? Dine uygun eylem ve dine aykırı eylem nedir? sorularına birlikte cevap ararlar. Sokrates hiçbir şey bilmediğini söyler ve Euthyphrõn'un da kendine fazlaca güvenmesinden dolayı bolca ironiyle sorular sormaya ve bunlara cevap aramaya başlar. Ona her fırsatta bir bilge olduğunu söylemektedir. Onun zorlanacağını, köşeye sıkışacağını bilmekte ve özellikle üzerine gitmektedir. Sokrates, insanlara bilgi öğretmeyi değil onları düşünmeye sevk etmeyi hedefliyor ve bu amaçla sorular soruyor. Genelde insanları çelişkiye düşürecek şekilde seyrediyor soru ve cevaplar. Euthyphrõn'a karşı ise fazlaca ironide bulunuyor ancak o bunları anlayamıyor. Mesela Sokrates şöyle diyor: " Elbette bunu da bilirsin sen, ne de olsa tanrısal konuları sıradan bir insandan çok daha iyi bildiğini söylüyorsun." Bu nispette sürekli Euthyphrõn'u övüyor, kendine yardım etmesi onunla düşüncelerini paylaşması için adeta yalvarıyor. Sorduğu sorulara cevapları da kendisi veriyor ve aslında ona sadece cevabı onaylayıp onaylamadığını soruyor. Genelde onay cevabı alıyor. Ancak her geriye dönüşte cevaplarda çelişkiler olduğunu ortaya koyuyor Sokrates. Sonunda dayanamayan Euthyphrõn: " Başka zaman Sokrates. Şimdi acelem var, gitmeliyim artık. " diyor ve gidiyor. Artık Sokrates Meletos'a karşı hocasını ileri süremeyecektir. Sokrates sorduğu sorularla ne kadar bilge olduğunu bizlere gösterse de hiçbir zaman net bir bilgiye ulaşamamaktadır. " Bilmek, hiçbir şey bilmediğini bilmektir. Gerçek bilginin anlamı budur. " der. " Bana gelince bildiğim tek şey hiçbir şey bilmediğimdir. " diyor bir diğer konuşmasında. Bu cümlelere bakıldığında Sokrates gerçek bilginin anlamını mı bulmuştur hiçbir şey bilmeyerek, yoksa gerçek bilgi biliyorum diyememek mi hiçbir zaman?

EuthyphronPlaton (Eflatun) · Kabalcı Yayınevi · 2011822 okunma

··

15 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.