Yakın bir zamanda tanıştığım bir biyoloğun böceklerle ilgili verdiği bilgiler, kitapta daha önce farkedemediğim detayları görmemi sağladı bu sayede inceleme yazmaya karar verdim. İyi okumalar Kafka”nın 1915 yılında yayımlanan “Dönüşüm” adlı kitabı, yazarın çokça imge ve metafor kullandığı bir başyapıttır. Kafka modern topluma ilişkin eleştirilerini daha çok yabancılaşma kavramı üzerinden ilerleyerek ifade etmiştir. Fakat bu eleştiriler alışılmışın dışında bir tarza sahip olan yazar tarafından inanılması güç ve absürt olayları konu edinerek gerçeküstücü metaforlar kullanrak yazdığı hikayelerle okuyucuya sunulur bu sebeple okuyucunun Kafka’nın sunduğu dünyaya adım atması ve ilerlemesi göründüğünden daha zordur. Bu kitapta vurgulanan konu modern toplumlarda bireylerin kendine ve dahil olduğunu zannettiği gruba yabancılaşma sürecidir. Bunu aile içi totaliterizm ile birlikte sunmaktadır. Yoğun kabuslardan uyanan Gregor Samsa dev bir böceğe dönüştüğünü görür ve bunu kabullenmek istemez. Bu dönüşüm bilinçsizce gerçekleşmiştir. Bu da değişimin farkında olamadan ve yavaşça oluşan bir süreç olduğunu ortaya koyar. Dev bir böceğe dönüşen Gregor Samsa, babanın elinde sallanan sopayı her an sırtına ya da başına yiyip ölme’ tehdidi altındadır. Burada görüldüğü üzere Kafka hayatından kesitler sunmaktadır bize çünkü Kafka’ nın Babama Mektup’unda babasının onu ‘bir parazit’ ve ‘ bir böcek’ olarak adlandırdığını hatırlatmalıyım.( Elbette sadece kitapta hayatından bahsettiği sonucu ortaya çıkmaz, kitabın anlamına ulaşmak için yeterli bir açıklama değildir.) Kafkanın eleştirel bakış açısıyla yazıdığı bu kitapta her şeyin çıkar üzerine kurulduğu ve insanın insan olmaktan çıkartılarak hiçleştirilmeye çalışıldığı bir dönemin tam ortasında, insanoğlunun bu değişimini çarpıcı bir şekilde fiziksel başkalaşımla somutlaştırmaktadır. Böcek olarak hayatının değiştiğini gören Samsa ailesine, çevresine, dünyaya başka bir gözle bakmaya başlar ve daha önce farketmediği toplumsal kaosu görür çünkü böcek ya da böcekleşme, bir durumdur, içine çekilinmiş bir durum ya da içten dışarıya bakmanın durumu. Böcek Gregor hâlâ önceki gibi, sorumluluklarını taşımak zorunda; yaşantısı benliğine bütünleşmiş, yeni biçimine aldırmadan bir insan! olmakta ısrar ediyor; ama bu insan, o sözünü ettiğimiz, pazarlamacı, her türlü insani ilişkiyi dışa koymuş, hayatın anlamını ödenecek borca göre planlamış insandır! Kalkıp, giyinip, trenlere binip alacakları tahsil edeceksin!... Kafka, Gregor’un böcek olmasına rağmen kendi insan yapısından, gündelik hayatın kaygılarından ve toplumun yüklediği sorumluluklardan bile kurtulamayacağını, dolayısıyla da bu tür dönüşümlerin bir çıkış yolu olamayacağını söylemesi, Dönüşüm öyküsünün mesajlarından en belirgin olanıdır ama Gregor’un o anlamsız satıcı hayatının bu dönüşümün muhtemel nedenlerinden biri olabileceği, hatta Gregor’un gerçek hayatın anlamını, özgürlüğü yaşayabilmesi için, bu böcekleşmenin kaçınılmaz bir uyarı olabileceği yorumunu da yapabiliriz. Yani birer böceğe dönüşsek dahi sırtımıza yüklenen bu yüklerden kurtulmak mümkün görünmüyor. Ayrıca Kafka’nın uyumsuz bir yapıya bürünen Samsa’yı böcek olarak tasvir etmesi de düşündürücüdür. Çünkü böcekler hayatımızda istenmeyen, mide bulandırıcı, tiksindirici canlılardır yani böcekler toplumsal hayata entegre edilmeyecek kadar uyumsuzdur. Kitabı okuduysanız Black Mirror 3. Sezon 5. Bölümü izlemenizi tavsiye ederim.

DönüşümFranz Kafka · Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları · 2022222,6bin okunma

··

11 görüntüleme

@Suhan89 ·

5.bölmün adı ne

@mizginyarbatak ·

Black mirror 3. sezon 5. bölüm

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

mizgin