Sindirerek okumam gerektiğini düşüdüğüm için sınav döneminde okumayı tercih ettim, dolayısıyla bitirmem fazlasıyla uzun sürdü. Halbuki kitabın şaşırtıcı derecede akıcı ve eğlenceli bir dili var. Hatta bazı yerlerde resmen güldüm. Dönemine göre bu kitabı yayımlaması bile başlı başına bir cesaret işiyken, diliyle dahi baş kaldırmış, yaşananlar ve insanların tepkilerine mizah eklemiş sanki. Bakunin'in bu kitabın hakkını verdiğini düşünüyorum. Neye neden itiraz ettiğini, düşüncelerini, tarihi olayları mantık çerçevesinde oldukça yalın bir dille anlatmış. Genel görüşlerine katılmasa dahi bir insanın haklı olduğu bir nokta varsa tarafsız bir şekilde ona hak vermiş, yanlış olduğunu düşündüğü bir durumda da sebepleriyle birlikte neden böyle düşündüğünü açıklamış. Bu kitabı okurken hayli eğlendim. Aynı zamanda tarihi çok seven ve ilgi duyan biri olarak okullardaki tarih eğitiminin ne kadar yetersiz olduğunu fark ettim. Bize bahsedilmeyen, adı bile anılmayan öyle olaylar olmuş ki... Dolayısıyla bu kitabı okurken bir yandan da bilgi takviyesi yapmak gerekiyor. Toplumsal devrimin gerekliliğini, amacını ve nedenlerini başarılı bir şekilde ayrıntıyla anlatmış, ama yöntemlerine kısacık değinmiş ve sonrasında ne beklenmesi gerektiğinden bahsetmemiş bile. Tüm kitap boyunca "Devrim gerçekleştikten sonra yeni düzen ne olacak, nasıl olacak?" sorusu vardı kafamda ve kitabın son bölümünde en azından buna yer verileceğini umut ediyordum, fakat "Halk kendi yolunu bulacaktır" demekle yetinmişti sadece. Bu bakımdan hayalperest ve gerçekdışı olmakla Marx'ı suçlarken, Bakunin'in kendisi de öyle olmaktan kaçamamış bence. Sonuçta bir şeyler havada kaldı, tam yerine oturmadı. Yine de karşılaştıracak olursam, Komunist Manifesto'dan çok daha akıcı, mantıklı, ayrıntılı ve iyi yorumlanmış bir kitaptı. Bu kitabı okumanın çok şey katacağını düşünüyorum.

Devlet ve AnarşiMihail Bakunin · Agora Kitaplığı · 2006167 okunma

·

351 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.