Kitap tek kelimeyle muhteşem,hatta filme de uyarlanmış,tez konusu olarakta seçilmiş ve çokta açık bir şekilde aşağıda Özge Soylu'nun anlatımıyla özetlenmiştir.Kitabın filmini ise aslına sadık kalarak Zeki Demirkubuz yapmıştır,şiddetle hem kitabı hem filmi öneriyorumNahid Sırrı Örik, romanlarıyla okura kötülüklerle dolu bir dünya sunar.
Bu kötülükler dünyasında, olaylardan çok kişiler ve onların davranışları,
duyguları ve düşünceleri ön plandadır. Kıskançlık, kin, nefret, iktidar hırsı,
karakterlerin kişiliklerini ve dolayısıyla da romanlarının olay örgüsünü
belirleyen önemli öğeler olarak karşımıza çıkar. Örik’in yarattığı roman
dünyası, sevgisiz, aşksız, olumlu duygulardan yoksun bir dünya olmasıyla
dikkat çeker. Bu dünyanın merkezinde yer alan kadın karakterler hırslı,
kıskanç kişilikleriyle hem diğer kadınları hem de erkekleri etkileri altına alır ve
yaşamlarını yönlendirmeye çalışırlar. Kıskanmak, Seniha isminde çirkin bir kadının yaşamı boyunca
ağabeyinden intikam almaya çalışması üzerine kuruludur. Romanın olay
örgüsü iki çizgi üzerinde gelişir. Bir yandan Seniha’nın ağabeyinden öç
alması bir olay örgüsü oluştururken diğer yandan da Mükerrem ile Nüzhet’in
yaşadığı yasak aşk ikinci bir olay örgüsü oluşturur. Yasak aşk, birinci olay
örgüsünün nasıl gelişeceğini ve sonuçlanacağını belirler.
Öncelikle romanın baş karakteri Seniha’nın öyküsüne yer verelim.
Seniha kırk yaşlarında, hiç evlenmemiş çirkin bir kadındır. Çirkin olması ve
ağabeyinin yanında yaşaması dışında, onunla ilgili bilgileri romanın ilerleyen
bölümlerinde geriye dönüşlerle öğreniriz. Ağabeyi Halit, yurt dışında eğitim
görür. Anne ve baba, oğullarına para yetiştirebilmek için Seniha’nın gereksinimlerini göz ardı ederler. Seniha’yı okula göndermez, “çeyiz masrafı
çıkar” diye kızlarına gelen evlilik tekliflerini geri çevirirler. Seniha, komşu
köşkte oturan Cemil Şevket adında “uzun boylu, siyah gözlü, hayli cazip” bir
genç ile flört eder. Cemil Şevket, Seniha ile evlenmek isterse de Seniha’nın
ailesi, Cemil Şevket’in kızlarına uygun biri olmadığını ileri sürerek bu evliliğe
izin vermez. Romanda daha sonra öğrendiğimize göre, Seniha ile Cemil
Şevket evlenme konusu üzerinde konuşmak için buluştuklarında birlikte
olmuşlardır. Ancak Seniha ile Cemil Şevket o geceden sonra bir daha
görüşmezler. Halit, eğitimini tamamlayıp İstanbul’a döndüğünde Seniha’ya
yine kısmet çıkar. Bu sefer ailesi kısmeti geri çevirmez. Ancak Seniha’yı
evlendirmek istedikleri adam, oldukça yaşlı, üç çocuk sahibi biridir. Seniha,
evlenmeye istekli değildir. Annesine kimseyle evlenmek istemediğini söyler.
Seniha’nın bu kararı annesinde kuşku uyandırır. Bir süre kızını yakından
izlerse de bir ipucu yakalayamayınca, içindeki kuşku kızından iyice
uzaklaşmasına neden olur. Anne ve babası iki yıl arayla ölünce, Seniha,
Halit’e bütünüyle bağımlı ve muhtaç duruma düşer. Halit, İstanbul
gecelerinde eğlenirken Seniha evde onun dönüşünü bekler. Romanın
sonuna doğru öğrendiğimize göre, Halit’in eve uğramadığı bir günün
sabahında, emrinde çalışan hademelerden biri Halit’in istediği eşyaları almak
için eve gelmiştir. Seniha eve gelen hademe ile birlikte olmuştur. Ağabeyi,
Ankara’da iş bulunca Seniha onunla birlikte gitmek zorunda kalır. Halit,
İstanbul’a eğlenmeye gitmekten yorulduğu, “yanında daima bir kadın
bulundurmak” istediği için evlenmeye karar verir. İstanbul’da Mükerrem
adında genç bir kızla evlenerek Ankara’ya gelir. Seniha, Mükerrem ile
görünürde çok iyi anlaşır. Seniha ona iyi davranır çünkü ağabeyinden alacağı intikamda onu kullanacaktır. Mükerrem’in ağabeyini aldatması için
fırsat doğmasını bekler. Mükerrem, Halit’i Nüzhet adında bir gençle
aldattığında Seniha bir süre bu duruma göz yumar. Nüzhet’in annesi Nuriye
Hanım, Seniha’ya Mükerrem’i uyarmasını, aksi halde Halit ile konuşacağını
söyler. Artık intikam alma zamanının geldiğini düşünen Seniha, ağabeyine
karısının Nüzhet ile gizli gizli, Kapuz koyundaki bir evde buluştuğunu söyler.
Halit, bir gece Mükerrem ile Nüzhet’i birlikte yakalamak üzere koydaki eve
gider. Mükerrem’i orada bulamaz ama Nüzhet ile karşılaşır. Nüzhet,
Mükerrem’le ilişkisi olduğunu itiraf eder. Halit, Nüzhet’i vurur ve Nüzhet ölür.
Halit tutuklanarak cezaevine gönderilir. Seniha, ağabeyinin isteği üzerine
tuttuğu avukata Mükerrem’in onu aldattığından haberi olmadığını, Halit’in bir
yanlış anlama sonucu Nüzhet’i öldürmüş olabileceğini söyler. Mahkeme
sonuçlandığında Halit yedi yıl hapse mahkûm olur. Seniha para kazanmak,
tek başına yaşayabilmek için öğretmenlik yapmaya başlar. Seniha, Halit’in
hapisten çıkacağı günlerde ona son bir darbe vurmak ister. Anne ve
babasından kalan evin Halit’e ait hissesini değerinin altında bir fiyata almaya
çalışır. Ancak Seniha planını gerçekleştiremeden ağabeyi hapisten çıkar.
Halit, hapisten çıkmadan eski arkadaşları sayesinde bir şirkette iş bulmuştur.
Halit’in parasız, kimsesiz ve işsiz duruma düşmemesi Seniha’yı hayal
kırıklığına uğratır. Mükerrem,
kendinden yaklaşık on beş yaş büyük olan Halit ile evlidir. Halit sakin bir
hayat yaşamak üzere Mükerrem ile evlenmiştir. Evliliklerinin ilk yılı dolmadan
Mükerrem, Halit’ten soğumaya başlar. Mükerrem, Ankara’da Celâl Ferit
adında bir adamla ilişkiye girmek üzereyken Halit, Zonguldak’ta iş bulmuş ve
Zonguldak’a taşınmışlardır. Ancak Mükerrem, Zonguldak’ta birini bulmakta
zaman kaybetmez. Nüzhet adında genç bir oğlanla ilişkiye girer. Romanda
sonradan öğrendiğimize göre, Nüzhet ile Mükerrem bir baloda tanışmışlardır.
Anlatıcı tanışmalarını şöyle yorumlar: “Mükerrem’le Nüzhet, birbirlerini ancak
iki ay kadar evvel görüp tanımışlardı. Ve tıpkı cemiyetlerin hayatını anlatan
bir Fransız romanının yahut bunların bizdeki eşlerinden birinin şahısları
imişler gibi, tesadüfleri bir balo gecesi olmuştu” (49). Anlatıcı, adeta romantik
yapıtlarla alay eder. Bu alayda yazarın kötü ve acı gerçeklerle dolu bir roman
dünyası yaratma çabasını görebiliriz.
Nüzhet, Mükerrem ile birlikte olmayı kafasına koymuştur. Bir gün
hizmetçilerinden biriyle Mükerrem’i evine çağırtır. Hizmetçi, Mükerrem’e
Nüzhet’in annesinin (Nuriye Hanım) onu görmek istediğini söyle Mükerrem
eve gittiğinde Nüzhet’i karşısında bulur ve birlikte olurlar. Mükerrem ve
Nüzhet gizli gizli Nüzhetlerin evinde buluşmaya başlarlar. Nüzhet iki ay
Mükerrem ile görüştükten sonra ondan sıkılmaya başlar. Nuriye Hanım da
oğlu ile Mükerrem arasındaki ilişkiyi bilmektedir. Bu ilişkiye bir süre göz
yumarsa da ilişkinin uzun sürmesi onu telaşlandırır. Nüzhet, Mükerrem’den kurtulabilmek için bazı geceler Kapuz koyundaki bir evde kendisiyle
kalmasını teklif eder. Nüzhet’in bu isteği Mükerrem’in kendisini
sorgulamasına, kendi içinde çatışma yaşamasına neden olur. Mükerrem,
Seniha’ya kocasını aldattığını anlatmak isterse de Seniha planları bozulacağı
düşüncesiyle Mükerrem’in itirafını dinlemekten kaçınır. Bu noktada yazar,
Mükerrem’in itirafıyla bir an olayların çözüleceği izlenimi uyandırır. Ancak
Mükerrem itiraftan vazgeçer ve romanın sürükleyiciliği tekrar sağlanır.
Mükerrem, Halit’in nöbete kaldığı geceleri Kapuz'dan Nüzhet’in yanında
geçirir. Seniha, Halit’e Mükerrem’in Nüzhet’le o nöbetteyken Kapuz’da
buluştuklarını söyler. Halit, bir gün nöbete gittiğini eve bildirir ve Seniha’dan
haber bekler. Mükerrem, Halit’in yokluğunu fırsat bilerek Nüzhet’e haber
yollar. Nüzhet, Mükerrem’den kurtulmak istediği için onu diğer arkadaşlarıyla
birlikte olacağı içki sofrasına davet eder. Mükerrem’e “kötü kadın” gibi
davranarak onu aşağılar. Aşağılandığını düşünen Mükerrem oradan
uzaklaşır. Eve geldiğinde kapıda Seniha ile karşılaşırlar. Seniha hiçbir şey
olmamış gibi onu içeri alır. Sabah olduğunda Mükerrem, Nüzhet’in Halit
tarafından öldürüldüğünü öğrenir. Bu olaydan sonra Seniha, Mükerrem’in
İstanbul’a dönerek beraber yaşamak isteğini geri çevirir. Mükerrem,
İstanbul’a yalnız gider. Halit’in hapiste olduğu yedi yıl içinde Mükerrem
zengin bir işadamının metresi olur. Seniha, öğretmenlik yaptığı yere dönmek
üzere bindiği vapurda Mükerrem’e rastlar. Mükerrem, bir barda çalışmak için
Samsun’a gitmektedir. Roman, Seniha’nın yaşadığı olayları tahlil etmesi,
ancak Halit’in kendisinden önce ölürse huzur bulabileceğini fark etmesiyle son bulur.