Öncelikle şunu belirteyim ben Türkçe İngilizce birçok inceleme buldum, okudum belki bu yüzden yazmakta zorlanıyorum, ama sembol olarak neden satranç kullanıldığının cevabını arıyordum ben daha çok. Çünkü kitaba ismini veren de o. Satranç'ın Zweig'ın en iyi eseri olduğunu yazmış birçok kişi, 70 sayfalık bir öykü bu. Benim ilk okuduğum Zweig öyküsü. 100 sayfadan ince kitapları çerez diye adlandırıyorum ve boğaza takılanlar ve takılmayanlar olarak da ikiye ayırıyorum. Satranç tabii ki boğaza takılanlardan ama aynı zamanda tadı damakta kalanlardan. Özellikle Dr. B.'nin uzun süre sonra kitap bulması ve o sevincini anlatması o birkaç sayfa nefes kesiyor, o kadar güzel yansıtılmış ki. Hem hikaye güzel hem de anlatımı. Zweig, Avusturyalı. Savaş karşıtı fakat Birinci Dünya Savaşı'nda Viyana'da gönüllü olarak memurluk yapıyor. Yani aslında bence biraz kafası karışık. Tabii haklı olarak. O dönemleri düşününce. Varoluş sancısı dediğimiz şey dahi savaşla ortaya çıkmış bir şey. Çünkü düşünmek lazım, öyle değil mi? Zweig da diyor ya şakakları zonklayana kadar düşünür insan. Evet, kafası karışık demiştik. Bu da bence satrançla benzerlik gösteriyor. Bir ileri bir geri, nasıl bir hamle yapsam, sonuçları ne olur ileriyi görmeye çalışma vesaire. Bunu Zweig'ın yaşamına benzetiyorum ben. Mektuplarından edindiğim fikir elbette. Savaştan sonra memleketine dönüyor ve edebiyat anlamında çok verimli olan dönemlerini yaşıyor. 1933- 34 yıllarına kadar tabii. Nazilerin yaktığı kitaplar arasında bilin bakalım kimin kitapları da var? Daha sonra evine baskın yapılıyor derken ülkesini terk etmek zorunda kalıyor. İngiltere'ye yerleşiyor. İkinci Dünya Savaşı zamanlarında da birçok yeri geziyor. Zweig eskiyi özleyen, içinde bulunduğu durumdan, Avrupa'nın durumundan büyük üzüntü duyan bir adam.. Satranç savaşa en çok benzeyen oyunlardan biri ve bunu simgelemek için de çok kullanılmış sanatta; romanlar, şiirler, resimler birçok sanat eserinde... Zweig'ın satrancı o dönemin baskısını bunalımını yansıtıyor. Bir insanın içinde bulunduğu savaşı ve kendi içinde verdiği savaşı. İntihar etmeden önce yazdığı son eseri. Tek oturuşta bitirilecek ve karmaşık olmayan bir hikaye olduğu için hikayeyle ilgili, işkenceye maruz kalan bir zihin ve işkence eden zihnin oyunu, savaşı diye özet geçebilirim sadece.

SatrançStefan Zweig · Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları · 2020236,8bin okunma

·

27 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

cansu