Tanrı'nın Dili
Tanrı'yı insanla, insanı da Tanrı' yla eşleyen Bedreddin, bu ikiliği de aşarak Tanrı-insan ayniliğinin felsefi arka planını çok çarpıcı bir dille yansıtmaktadır: "Tanrı bir şeyi ne olursa olsun ister değildir. Tanrı bir şeyin neye istidadı varsa onu diler ve onu işler. Çünkü yaratılan Yaradan'ın yeteneği doğrultusunda çıkmıştır, dolayısıyla Yaradan yarattığının yeteneğine bağlıdır.
Şeyh Bedreddin'in düşüncesi, tasavvuftaki vahdet-i vücut kuramının farklı bir deyişle dile getirilişidir. Ne ki bu dile getirilişte kuramının belirgin bir derinlik kazandığı açıktır. Bu derinlik, Tanrı'nın, yarattığı insanın yeteneğine bağlı kılınması, yaratılan insanın Tanrı' yı yansıtması, Tanrı'nın insanda kendini görmesi gerektiğinin vurgulanmasıyla belirmektedir.
Yarattığı insanda kendini göremeyen Tanrı' nın insandan kopacağı ve ona yabancılaşacağı açıktır. O halde Tanrı, ancak kendini yansıtacağı, kendisini içinde göreceği bir aynanın yani insanın yaratılması ile var olabilir. "Yaratılan yaratıcısına aynadır." deyişi işte bu derin anlayışı dile getirir.
4 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.