Bir Ahmet Ümit klasiği diyerek başlıyorum incelememe. Okuduğum diğer kitapları gibi yine beni derinden etkileyen bir eser oldu. Ahmet Ümit' in öyle ince bir zekası var ki, olayları öyle yerlere bağlıyor ki hayran kalmamak elde değil. Tarihi böylesine kurgulayan ve araya polisiye, gerilim, aşk vs şeyleri de sıkıştırarak böylesine güzel anlatabilen başka bir yazar tanımıyorum varsa da ben okumadım. Tarihi, polisiyeyi bana sevdiren bu değerli yazara sevgilerimi iletiyor ve asıl konumuza geliyorum.
Bu defa oldukça gerilere gitmiş Ahmet Ümit. MÖ. 2000 li yıllara, Hititlere, Asurlara. Büyükbabası, babası ve en sonunda kendisi kralın başyazmanı olan Patasana' nın yazdığı ve özenle sakladığı tabletler yüz yıllar sonra Gaziantep yakınlarında yapılan bir Hitit antik kenti arkeoloji kazısında keşfedilir. Bu tabletlerde yazılanlar devlet işleri, kralın emirleri gibi şeyler değil Patasana' nın kendi özel yazılarıdır. Bir devletin yıkılışını, Patasana' nın kendi korkaklıklarını ve pişmanlıklarını anlatan tabletlerdir. Başyazmanın bu tabletleri yazmasındaki amaç ise gelecekte onun yazdıklarını okuyacak olanların ders çıkartmaları, onun yaptığı hatalara düşmemeleri.
Kazıyı yapan ekip büyük bir tarihi eser bulduklarının farkındadır. Bir uygarlığın nasıl yıkıldığını öğrenecek ve bütün dünyada yankı uyandıracaklardır fakat beklenmedik bir şey olur. Köyden Hacı Settar caminin minaresinden atılarak öldürülür. Bazıları kazılan yerin yani Kara Kabir' in laneti olduğunu söyler ve arkeologların başında ki Esra hanım bu söylentilerin etkisini üstünden atamadan bir başka cinayet daha işlenir. Peki bu cinayetlerin kazıyla veya Patasana' yla mı bir ilgisi var yoksa birileri kazıyı durdurmak mı istiyor?
Mezopotamya uygarlıklarının yıkılışı, Ermeni ve Kürt sorunları, Osmanlının son dönemleri, günümüz Türkiye ve bu toprakların asla değişmeyen yazgısı anlatılmış bu güzel eserde. Kitabın arka kapağında yazdığı gibi "Bu toprakların kanlı tarihine bir ağıt."
