Psikomitolojik Terimler: Psikoloji Literatüründe Mitolojinin Kullanılması
Golem Mitosu: Golem, en ünlü dinamik mitlerden biridir. İnsanlık tarihinin en
yaygın efsanelerinden biri olan bu mitos, tarih boyunca pek çok farklı biçim almış ve birçok sanat eserine ilham kaynağı olmuştur. Latin yazar Ovidius tarafından anlatılan Pygmalion ve Galatia Efsaneleri, Golem mitinin bir versiyonu olarak değerlendirilebilmektedir.
16. yüzyılda Prag’da yaşayan haham Yehuda Löw ben Bezeuel tarafından yaratılan bir öy-
kü olan Golem; 1915 yılında Gustav Meyrink’in ‘Der Golem’isimli romanına konu olmuş,
1920 yılında ise sessiz film olarak Alman yönetmen Paul Wegener ve Carl Böse tarafından sinemaya uyarlanmıştır. Bu paralelde aydınlanma düşüncesinin, insan-doğa karşıtlığını insan lehine aşma idealini dile getiren ilk ve en önemli edebi baş yapıtı olan Frankenstein da, bu ünlü söylenceyi temel almaktadır (Shelley, 2002).
Yapay canlı arketipi olarak ifade edilebilen Golem, bilimin yıkıcı sonuçları ve yanlış kullanımı üzerine sorgulamalar yapılmasını sağlamaktadır. Collins ve Pinch, bilim ve Golem
arasındaki semantik benzerliklere dikkat çekmektedirler. Bilim bütünüyle ne iyi, ne de bütünüyle kötüdür. Golem de ne zaman ne yapacağı belli olmayan, olağanüstü gücü nedeniyle potansiyel bir tehlike oluşturan fakat aynı zamanda nazik, sevecen ve yardımsever bir yaratıktır. Ancak ehli olmayan ellerde ve kullanımlarda bilim de tıpkı Golem gibi amacından saparak yanlış ve insanlık için sakıncalı durumlar yaratabilmektedir (Collins ve Pinch, 1997).
Yard. Doç. Dr. Emet GÜREL
Araş. Gör. Canan MUTER
·
6 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.