Tuğba: "Hangi meyve, hangi organa benziyor? gibi": Hangi meyve, hangi organa benziyor? gibi Onsekizinci yüzyılın sonuna dek doktorlara “işaret doktrini” öğretiliyordu; yani herhangi bir rahatsızlık için alınan ilaç, bir doktorun sözleriyle, şöyle görülüyordu: “Çare olacağı hastalığa dair açık ve belirgin bir dışsal özellik taşımaktadır... Bir tilkinin ciğerleri astıma birebir çareydi, zira bu hayvan solunum bakımından çok güçlü oluşuyla göze çarpar. Zerdeçal parlak sarı renktedir, bu da sarılığı iyileştirme gücüne sahip olduğuna işaretti... İnciotunun (lithospermum officinale) tohumlarının temel bir özelliği olan parlak yüzey ve sertlik, böbrek taşı ve kumuna karşı etkili olduğuna dair bir işaret olarak görülürdü... ” J. S. Mill, “Bir olgunun koşullarının bir diğer olguya benzemesi gerektiği önyargısı,” diye yazarak, bu safsatayı ilk meydana çıkaranlardandır. Bu hata ilkel kültürlerde kültürümüzden de yaygındır.Antropolog Evans-Pritchard’ın belirttiği gibi, Zandeler, birbirlerine benzedikleri için kuş dışkısının mantarı iyileştirdiğine, maymun ile epilepsi nöbeti geçiren kişinin hareketleri birbirlerinden çok farklı değil diye de yanık maymun kafatasının epilepsiyi tedavi ettiğine inanmaktadırlar.

Hangi meyve, hangi organa benziyor? gibi

Onsekizinci yüzyılın sonuna dek doktorlara “işaret doktrini” öğretiliyordu; yani herhangi bir rahatsızlık için alınan ilaç, bir doktorun sözleriyle, şöyle görülüyordu: “Çare olacağı hastalığa dair açık ve belirgin bir dışsal özellik taşımaktadır... Bir tilkinin ciğerleri astıma birebir çareydi, zira bu hayvan solunum bakımından çok güçlü oluşuyla göze çarpar. Zerdeçal parlak sarı renktedir, bu da sarılığı iyileştirme gücüne sahip olduğuna işaretti... İnciotunun (lithospermum officinale) tohumlarının temel bir özelliği olan parlak yüzey ve sertlik, böbrek taşı ve kumuna karşı etkili olduğuna dair bir işaret olarak görülürdü... ” J. S. Mill, “Bir olgunun koşullarının bir diğer olguya benzemesi gerektiği önyargısı,” diye yazarak, bu safsatayı ilk meydana çıkaranlardandır. Bu hata ilkel kültürlerde kültürümüzden de yaygındır.Antropolog Evans-Pritchard’ın belirttiği gibi, Zandeler, birbirlerine benzedikleri için kuş dışkısının mantarı iyileştirdiğine, maymun ile epilepsi nöbeti geçiren kişinin hareketleri birbirlerinden çok farklı değil diye de yanık maymun kafatasının epilepsiyi tedavi ettiğine inanmaktadırlar.

Sayfa 320

İrrasyonel Stuart Sutherland

14 views

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Tuğba