Kutadgu Bilig; Ülkemizde yaşayan insanların eğitim öğretim hayatı boyunca karşısına çıkan bir çoğumuzun bildiği ama okuyucusunun az olduğu Türkçenin en temel ve Türk dili araştırmalarının en önemli kaynağı olup İslami dönem Türk edebiyatının ilk eseridir. Yusuf Has Hacib bu eseri Balasagun’da yazmaya başlayıp 1069 yılında Kaşgar’da tamamlayarak dönemin Karahanlı hükümdarı olan Tabgaç Buğra Han’a sunmuştur ve karşılığında Has Hacib unvanıyla ödüllendirilmiştir. Kutadgu Bilig Uygur Türkçesiyle mesnevi tarzında ve aruz vezniyle 6645 beyit olarak didaktik şiir tarzında yazılmıştır. Edebiyatımızda aruz ölçüsünün kullanıldığı ilk eser olarak kabul edilmektedir. Bu eser beş bölümden oluşmakta olup bunlar; Mensur mukaddime, manzum mukaddime babların fihristi asıl metin ve son olarak ekleme üç kısa bölümdür. Kitabın adı yani "Kutadgu Bilig" isminin kelimesinin anlamı ise mutluluk veren bilgi anlamına gelmektedir. Kutadgu Bilig'in konusuna değinecek olursak yazar eseri dört kavram üzerinden anlatır. Eserde yer alan kahramanlar ve temsil ettikleri kavramlar şu şekildedir: Kün Togdı (hükümdar) “gün doğdu, doğan güneş”, adaleti temsil eder. Ay Toldı (vezir) “ay doldu, dolunay”, baht, talih ve ikbali temsil eder. Ögdülmiş (vezirin oğlu) “övülmüş”, akıl ve anlayışı temsil eder. Odgurmış (vezirin kardeşi) “uyanık”, dünya işlerinin sonunu temsil eder. Yusuf Has Hacib bu dört kahraman arasında geçen konuşmalar ve olaylarla bizlere devleti yönetenlerde bulunması gereken nitelikleri, birey, toplum devlet ilişkilerinin, devlet idaresinin ve sosyal düzenin nasıl olması gerektiğini ayrıca Türk hükümdarlık, devlet idaresi ve geleneklerinin, Arap ve Fars gelenekleri ile karşılaştırılabilecek derecede başarılı ve hatta üstün olduğunu bizlere aktarmaktadır. Keyifli Okumalar.

Kutadgu BiligYusuf Has Hacip · İş Bankası Kültür Yayınları · 20193,560 okunma

·

16 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Bayur Tigin