Kitabı bitireli ve bu incelemeyi kaleme alalı çok oldu. Ama bir türlü düzeltip yayınlayamamıştım. “İkna”, Jane Austen’dan okuduğum üçüncü kitap oldu. Kitabı okurken Jane Austen’ın yazım tarzına ve kurgusuna oldukça aşina olduğumu fark ettim. Gidişat için dönüm noktalarını ve olabilecekleri tahmin konusunda başarılıydım. Jane Austen okuyanlar bilirler; genelde Austen’ın kitaplarında sevilen birkaç karakter olur, geri kalanlarsa olabildiğince itici karakterlerdir. Özellikle "Emma"da itici karakterlerin fazlalığı baskın olsa da bu kitapta da azımsanamayacak kadar çok karakter bu kategoriye giriyordu. Başkarakterimiz Anne Elliot sessiz hatta biraz pasif bir karakter. Bu durum başlarda biraz canımı sıksa da karakter gelişimi devreye girince biraz rahatladım. Ama karakter gelişimi de söz konusu olsa Anne Elliot genel olarak haksızlıklara ses yükseltebilen bir yapıda değil. Dürüst, sağduyulu ve akıllı da olsa sessiz yapısı, akılda kalıcı kadın karakterler arasında yer almasına engel bir durumdu bence. Tabi ki her bireyin karakteri farklı, dolayısıyla normal bir şey olduğunu söyleyebiliriz. Jane Austen’ın erkek karakterleri genelde sevdiğim özelliklere sahip olurlar. Bu kitapta da Frederick Wentworth sevdiğim bir karakter oldu. Jane Austen, genelde kitaplarına süpriz noktalar koyuyor. Dolayısıyla artık bunları tahmin edebiliyorum. Kitap güzel başlasa da bir yerden sonra sanki daha özensiz ve hızlı yazılmış izlenimi aldım. Özellikle sonda olaylar hayli hızlandı. Yazarın ‘“Emma” romanını da Zeplin Kitap’tan çıkan baskısından okumuştum. Çevirmen de aynı isimdi. O kitap için yazdığım incelemede, çeviri çok iyi, yazım hataları var, düzeltilirse baskıyı çok beğendim şeklinde cümleler kurmuştum. Fakat bu kitap için aynı şeyi söyleyemeyeceğim. Kitapta çeviride olmamışlıklar imla ve yazımda da çokça hata var. Mesela; sayfa 239’da “(...) Bayan Smith’in karısına yaptığı (...)”. şeklinde bir ifade var. Kitap boyunca Yüzbaşı Wentworth ve Croftlar arasındaki ilişki bir türlü rayına oturtulamadı. Bir sayfada Bayan Croft için Yüzbaşı’nın ablası denirken sonraki sayfada yengesi denilebiliyor. Defalarca bu durum yaşandı. Ama net bir şekilde Bayan Croft, Yüzbaşı’nın ablası, bu belli. Çevirmen, editör nasıl bunun farkında olmaz, anlamlandıramadım. “Gurur ve Önyargı”yı İş Bankası Kültür Yayınları’dan okumuş, çeviriden hiç memnun kalmamıştım. "Emma"yı Zeplin Kitap’tan okumuştum ve çeviriyi çok beğenmiştim. İkna’yı Zeplin Kitap’tan okudum, anlaşılır olsa da daha iyi bir çeviri ve baskı kalitesine sahip olması gerektiğini düşünüyorum. Belki birilerine biraz olsun fikir verir. Jane Austen’ın kitapları için roman sanatının önemli bir örneği şeklinde yorumlar görüyordum. Teknik açıdan farklılığın ne olduğunu da “Sabitfikir” dergisinin 77. sayısından öğrendim. Aktarıyorum: “Austen’dan önce yazarlar, ya birinci tekil şahıs anlatıcıyı kullanarak bizi tek karakterin zihnine hapsetmişler ya da üçüncü tekil şahıs anlatıcıyı kullanarak Tanrısal bir bakışla bizi karakterlerin hislerinden uzaklaştırmışlardır. Austen, serbest dolaylı anlatım sayesinde anlatıcısının dışarıdan bakan gözünü son derece pürüzsüz bir biçimde karakterlerin iç düşüncelerine bağlar. Mesela Emma romanından şu cümlelere bir bakalım: “Kötü bir yolculuk olacağından endişeleniyordu. Zavallı Isabella’nın bundan hoşlanmayacağından endişeleniyordu. Ve arkadaki at arabasında zavallı Emma olacaktı. Ne yapmaları gerektiğini bilemiyordu. Olabildiğince yakın kalmaları gerekiyordu.” (çeviri bize ait) Burada yazar bizi tırnak işareti kullanmadan Emma’nın babası Mr. Woodhouse’ın zihnine yerleştirir. “Zavallı” Emma ve “zavallı” Isabella, üçüncü tekil şahıs anlatıcının değil, Mr. Woodhouse’ın tanımlamalarıdır. Austen üçüncü tekil şahıs anlatıcıya karakterin kendisine has dilini kullandırarak, okuyucunun, Mr. Woodhouse’ın pimpirikli mizacını anlamasını sağlar. “ (Sabitfikir; Özgür Çiçek, Irmak Ertuna Howison; 77. Sayı, Temmuz 2017). Bu bilgi de burada bulunsun istedim. Kitabı pek de sevdiğimi söyleyemeyeceğim. Jane Austen diyince benim için öncelik "Emma"dır. İyi okumalar...

İknaJane Austen · Zeplin Kitap · 20172,757 okunma

··

31 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Merve