Amerikan elçisi, Almanya’nın Türk donanması üzerinde büyük etkisi var; askerî heyetleri fiilen Türk ordusunu yönetiyor. Ayrıca von der Goltz [Golç Paşa) ile büyükelçileri de kabineye danışmanlık yapıyor’ diye yazıyordu.
27 Eylül 1914’te Cavit Bey, günlüğünde ‘Eminim ki Almanya biz savaşa girene kadar bize hiç para vermeyecek’ diye anlatıyordu. Berlin’e ülkenin darboğazda olduğu anlatıldı ve ekimde, Osmanlılar savaşa girerse devamının da geleceği vaadiyle kredinin ilk bölümü geldi. 29 Ekim’de, Enver Paşa’nın da desteğiyle, Amiral Souchon Karadeniz’deki Rus gemi ve limanlarına saldırdı, böylece Osmanlılar saldırgan taraf haline geldiler. Olayın zamanlaması Alman stratejisi tarafından belirlenmişti. Almanlar, Polonya’ya karşı daha yeni bir saldırı başlatmışlardı ve Rus güçlerinin Kırım ve Odesa bölgesinde bağlı kalmasını istiyorlardı. Karadeniz olayından sonra, Ruslar Kafkaslar’da bir saldırıya geçmek zorunda kaldılar ve Avrupa cephelerindeki birliklerini buraya yönlendirdiler. Osmanlıların savaşa girmesi Ortadoğu’da, özellikle de Osmanlıların tarihi bir hak iddiasına sahip olduğu Mısır’daki İngiliz güçleri üzerinde benzer bir etki yaptı. Rusya, İngiltere ve Fransa Bâbıâli’ye savaş ilan ettiklerinde Osmanlıların bu güçlere karşı cihat ilan etme olanağı doğdu, tüm Müslümanların sultan-halifenin düşmanlarına karşı savaşmasının kutsal bir görev olduğu duyuruldu. Amaç, sömürgelerdeki Müslüman halkları ayaklandırmak ve yurt içindeki Müslüman askerleri de motive etmekti.
Almanya’nın stratejik ihtiyaçlarınca yönlendirilerek Osmanlılar 1914’ün aralık ayında büyük bir saldırıya geçti. İngilizler buna Çanakkale Boğazı’nın uç tabyalarını bombalayarak karşılık verdi; bu İstanbul’da büyük endişeye yol açtığı gibi, hükümetin Anadolu’da Konya’ya veya Trakya’da Edirne’ye taşınması tartışmalarını başlattı. Sarıkamış taarruzu, kış ortasında böyle bir saldırıya hazır olmayan Osmanlı ordusu için bir askerî facia oldu. Bronsart von Scellendorff’un kurmay başkanı olduğu ve Enver Paşa tarafından yönetilen ordunun büyük bir bölümü yok oldu ve Enver 1915’in ocak ayında İstanbul’a yıkılmış bir adam olarak döndü.
2 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.