Dostoyevski tüm insanlığı şeffaf bir şekilde görebilmiş. Dertlerinin asıl kaynağı da bu gerçeklik olsa gerek. Hasta bir adam olmasının tek sebebi her şeyin katı bir gerçeklik olarak yüzüne soğuk soğuk vurması onun ise tüm bunlardan kaçacak bir yer bulamayıp kendine en çokta gerçekliğine saplanmak zorunda kalması çünkü aksinin mümkün olmamasını