24 Şubat 1942' de Nazilerin uyguladığı kıyımdan kaçmak isteyen Romanyalı yahudilerin Almanya,İngiltere,Rusya ve Türkiye dörtlüsünün ortak cinayetinin kurbanı olan 700 kişinin batık mezarı STRUMA gemisinin,ustaca bir kitap yazma hevesinden ziyade,bir iç dökme,bir itiraf paylaşma arzusu olan kitap SERENAD.Medeniyetler çatışması,cehaletler çatışması,önyargıların çatışması tezlerini ve bu önyargılarla toplulukların sebep olduğu yıkımları ve felaketi dayanılmaz acılar çeken insanları her sayfasında çarpıcı olaylar,kurgular ve ifadelerle anlatan kitap SERENAD. Struma gemisi ve bu insanlık ayıbı olayla ilgili yazılmış olan eserlerden birisi olan Serenad,kitabın ilk başlarında beni açıkçası biraz sıktı.Giriş ve gelişme bölümlerinin bazı kısımları oldukça uzatılmıştı.Bir roman olmasına rağmen içinde şaşırtıcı denebilecek kadar tarihi ve entelektüel bilgiler var.Kitabı elinizden bırakıp araştırmalar yapmanız her Livaneli kitabı gibi bunda da olağan bir durum.Hayat görüşü ve felsefesi olan hümanizm,kitabın tabi ki yine ana teması.Hümanizm'in karşıtı olan ne varsa da kitabın ana teması.Bana zaten Livaneli okutturan şey de hümanist olması değil,hümanist düşüncenin karşısında ne varsa onu hemen hemen her eserinde bütün çıplaklığıyla ifade etmesi.Medeniyetler çatışması,cehaletler çatışması ve önyargılar çatışması bir zehirse,panzehiri Hümanizmdir mesajı. Başlarda zor ilerleyen ama yarısından sonra muhteşem anlatılıp kurgulanmış bir eser olan bu kitabın anlatmak istediği şey ünlü düşünür İbrahim TATLISES'in de dediği gibi; Ha sen kutuplarda bir eskimo genci Ha ben Afrika'da garip bir zenci Fark etmez dili,dini,ne de rengi Madem ki insandır saygımız vardır. (ahey ahey) Müslümandım,Yahudiydim,Hıristiyandım.Kısaca insandım diyor Zülfü Livaneli.Şimdi bir ateist çıkıp dese ki ''biz insan değil miyiz?'' ne cevap vericez? Kitapta ve hümanizm düşüncesinde bulduğum tek açık budur.Okunması gereken güzel bir eser. Gerçek olan Struma'nın hayali kahramanları Maxiwilliam Wagner ve Nadia Deborah Wagner'ın aşkı,anısı,acıları,yaşadıkları,yaşaymadıkları her şey yolunuzu aydınlatsın.