Kutsal Bilgi Kuramı Her şeyi kuşatan ve hakim olan “Evrensel Ruh" tabiri “Alîm, Mâlik” Allah’ın sıfatlarıyla ilişki kura bilir miyiz? Bu konu hakkında nasıl delillerimiz olacak! Charles-André Gilis, “Evrensel Ruh" kavramının kaynağını sorgularken, asıl amacın “Kutsal Bilgi" halini yaşamak olduğunu anlatmaya çalışmaktadır. El-Alîm vasfı “verilen bilgi" ile “edilen bilgi" işlevini; Hz. Musa ile Hz. Hızır arasında gerçekleşen olayın manasında bulunduğunu gösterir. Cezayirli Emir Abdülkadir, Hz. Hızır'ın davranışlarının Evrensel Düzen'den kaynaklandığını söyler. Buradaki Evrensel Düzen, Allah’ın Alim sıfatı kastedilmektedir. Allah’ın üstün iradesi, Evrensel Bilgi tasvirinde vücut bulur. Gilis, Belçikalı bir yazar, Abdürrezzak Yahya adını alarak; Guénonyen Ekolün önemli takipçilerinden biri olarak kabul görülür. Alpay Mut, “İslâm ve Evrensel Ruh" kitabı çevirerek, yazarın önemli bir eserini türkçeye kazandırdı. Gilis, Şeyh-i Ekber; Muhyiddin İbni Arabî ile Cezayirli Emir Abdülkadir’in fikirlerini Guénonyen perspektifini kullanarak Allah’ın metafizik alemini anlatmaya çalışır. Bizdeki yaratılmış zihnin “Ruh Bilgisi" ilahi kitaplar ve peygamberler onu ancak sembollerle, lâtif yorumlar, telmihler ve metaforlarla tasvir eder. Biz kullara bir rahmet, zekâmıza bir lütuf alâmeti vardır. Keza, Ruh’a ilişkin bilginin İslam’da niçin gizemli bir karaktere büründüğünü göstermektedir. Gilis, “Evrensel Bilgi" hakkında Guénon’un “melekten başka ve fazla bir şeydir.” Sınırını idrak etmeye çalışmıştır. “Ve size bilgiden ancak az bir şey verilmiştir.” Ayetinden sonra Ebu Meyden: “Bize verilmiş olan azı sahiplenemiyoruz: bütün yaptığımız onu ödünç almaktır; “çok"u zaten taşıyamayız, demek ki biz her zaman bilmeyenleriz.” Allah'ın Âlim ismi karşısında biz kullarının hali, Hızır ile Musa kıssası karşısında şöyledir: “Musa geminin kenarına konan, gagasıyla denizden su alan kuşu gördüğünde Hızır şöyle dedi: “Bu kuşun böyle su alırken ne dediğini biliyor musun?” Musa – “Bilmiyorum.” Diye cevapladı. – “Ey Musa, bu kuş diyor ki: “Benim bilgim de, senin bilgin de, gagamdaki suyun şu denizden eksilttiği kadardır.” Bu konuda Şeyhi Ekber(İbni Arabi): “Bu söz bilinen şeyleri (El-ma'lümat) gösterir, bilgiyi (El-'İlm) değil.” Yüce Allah, kendi özünden gelen bilgi ile kendi özünün bilgisine sahiptir ve O, her şeyin bilgisine sahiptir. Ayrıca: “O kendi Öz’ünün bilgisiyle âlemi tanır. Âlem, O'nun özünde bulunanın dışında hiçbir bilgiye sahip değildir. Kur'an'da “Allah her şeyi bilgisiyle kuşatır.” Burada Gilis, -Evrensel Ruh- acısında “Az Bilgi" konusunu Allah’ın ilminde ne kadar geniş/derin olduğunu anlatarak, kulların algısında ise az olduğu anlaşılır. Geniş bir anlam hali ile “Bilgi"nin arttırılması konusunda bir ayette: “Rabbim, benim bilgimi arttır.” İkazı Yaratıcıyı idrak etme yönünden önemli bir husus ise bilginin arttırılmasıdır. Gilis'in bu kitabından anlıyoruz ki bilginin neliği sadece -Allah'ı İdrak etme- manasıyla bir bütün olduğu anlaşılıyor. Ruh Kuramı “Sana Ruh'tan soruyorlar" Ruh hakkında ayetler ışığında bir çok işleviyle karşılaşmaktayız. “Ruh, Rabbinin emrinden bir parçayı oluşturmaktadır.” ve “Bu konuda Bilgi'den size verilmiş olan ancak az bir şeydir.” Ruh ve Bilgi, İslâm'ın bâtınî öğretiminde: “Ruhlar özel bedenler topluluğunu canlandırdığı gibi, Bilgi de kalpleri canlandırır; bundan dolayı bilgi, “Ruh" diye de adlandırılır. Ruh ile Bilgi, Hz. Muhammed (sav)’in vahyin sırlarıyla ve İslâm’ın yapısıyla bağlantılıdır. Charles-André Gılıs, İslam ve Evrensel Ruh, İnsan yay. Yunus Özdemir.

İslam ve Evrensel RuhCharles André Gilis · İnsan Yayınları · 20042 okunma

··

54 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.