Ziya Gökalp Tanzimat'ın ilanından sonra Osmanlı Devleti'nde tartışılan üç fikir akımı üzerine düşünmüş bu üç farklı cereyanı birbirleriyle bağlantılı olarak ele almıştır.
Ziya Gökalp' in düşüncesine göre Osmanlı Devleti'nde evvel medeniyetleşme fikri ortaya çıkmış ve inkılâptan sonra bir de İslâmlaşmak akımı ortaya çıkmıştır.
