Geçmiş gelecekle bizim aramızdaki bağdır. Ne kadar geçmişe gidersek o kadar geleceği görürüz. Islam Medeniyetinin iki temel taşı olan iki isim hakkında karşılaştırma yapmış Hülağü. (Günümüzün toplum en guzel I. Haldun açıklıyor bence Hadari ve Bedevi toplum) Farabi'nin toplum devlet anlayışında çoklu yönetim sistemi günümüz devletlerindeki güçler ayrılığına benzer bir sistem. Ama filozoflar konuşur yapmak siyasetciler ve onların temel güç kaynağı halkın elindedir. Kitap icin Genelde karşılaştırmalar bir doğulu, bir batılı yapılır. Hülağü böyle yapmamış. Aynı kültürden Islam kültüründen yani iki doğulu karşılaştırmış. Belki bir çok sebepten dolayı bu karşılaştırma sorunlu olsa bile bence güzel olmuş sorunlu olmasının bazı sebepleri 1) Farabi 9. Yy'da yaşamış Ibni Haldun 14. Y.y da yaşamış 2) Farabi Ortaasya ve I. Haldun Kuzey Afrika doğumludur. ..... Farklardan birkaç tane yazarsak Farabî ve İ. Haldun'un her ikisinde de ilk planda bir ekoloji anlayışı olduğunu görürüz. Coğrafya ve iklimle insan topluluğu arasında ilgi kurmuşlardır. Her ikisinde de hayvanlar dahil olmak üzere toplanma hali zarurîdir. Farabî insan topluluğu halini bu dünyadan sonraya da uzatır. İ. Haldun böyle birşeye temas etmemiştir. O, içtimaî durumu bu dünyaya ait, aklî ve anlaşmaya dayalı bir tarz olarak görmektedir. Her ikisi de "hayat mücadelesi kanununa" yer vermiş, fakat Farabî bunu, ideal nizâmı için bir eksiklik olarak kabul etmiştir. Her ikisinin de organizmacı olduğunu görüyoruz. Her ikisi de devlet teşekkülünde, "ihtiyaç" gibi bir kaynağı esas kabul etmişlerdir. Her ikisi de toplum ile devlet münasebetini, hemen hemen birbirinin aynı sayacak şekilde düşünmüşlerdir. Farabî ikisine de MEDİNE demekle böyle bir aynîlik görmüş, fazıl şehiri, fazıl devlet mânâsında kullanmıştır. İ. Haldun devletle toplumu, şekil ve madde münasebetine benzetmekte, bir ayrılmazlığı ifade etmektedir. Böylece iki mütefekkir, modern hukukun, devleti mütekâmil bir toplum tipi kabul eden görüşüne öncülük etmişlerdir. Farabî, toplumları morfolojik olarak ayırmıştır. Sokak, mahalle, köy, şehir, millet, bütün insanlar gibi. İ. Haldun fizyolojik ve dinamik bir tarzda ayırmıştır. Bedevî, hadârî, bugünkü cemaat ve cemiyet ayırımına çok yakındır. Guzel bir eser iyi okumalar.

Farabi ve İbn Haldun'da Devlet DüşüncesiOrhan Hülagü · Kırkambar Kitaplığı · 19995 okunma

··

31 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Mir'at-ı Cünun