Modern döneme kadar edebiyat pozitif bir kahraman anlatısı üzerine kuruldu. Hikayeler aşk, macera, faziletler üzerine konumlanıyordu. Burada tabi ki istisnalarda var mesela Cervantes'in beceriksiz kahramanı Don Quixote gibi. Özellikle 19. yüzyılın ikinci yarısından sonra şehirlerin kalabalıklaşması, endüstrileşme, aristokrasinin çöküşü, edebiyatla uğraşan çevrenin farklılaşması ve daha genişlemesi, eğitimin daha yaygınlaşması ve daha pek çok neden neticesinde edebiyat daha farklı konulara eğildi ve zenginleşti. Mesela polisiye/cinayet romanları bu dönemde ortaya çıktı. Kimileri de daha simgesel anlatıma yöneldi. Edebiyat tarihinde bir insanı böceğe dönüştüren ilk adam bu oldu. Kafka antisemitist, yeni filizlenen Çek milliyetçiliği içinde Almanca konuşan bir Yahudi olarak oldukça yalnız, karakter ve sağlık bakımından epey sorunluydu. Sigorta şirketindeki sıkıcı ve bürokratik işinde kendi hayatının küçüklüğünü, tek düzeliğine karşı bir tepkiyle beraber onu yansıtmaya yöneldiğini söyleyebiliriz(Bitmez tükenmez davayı konu alan romanı veya ulaşılmaz şatosu). Samsa'yı ailesinin borçları ödeme ve onları memnun etme üzerine kurulu yaşamına karşı bir kurtuluş olarak böcek yapmış olabilir veya kendi hayatını anlamsız görmenin bir çeşit anlatısı olabilir. Romanın insana çevresindekilerin ne zamana kadar yanımda duracağına, ondan vazgeçmeyeceğine dair soru sordurtan bir tarafı da var. Ayrıca böceğe dönüşen Samsa'ya acıma duyamıyorum nedense öyle bir anlatı ki insanda eş duygulanım sağlamıyor. Bu bence epey ilginç. Her ne olursa olsun hikayenin sıradan olmayışı ve yorum çeşitlemesine imkan vermesi bugün hala metni tartışılır kıldığı açık. Klasik bir romanın yüzeyini kazıyınca düz, anlaşılır, çatışmaların daha belirgin olduğu bir dünya ortaya çıkıyor ancak Kafka metninin yüzeyini kazıdıkça daha çok yüzeyle karşılaşıyorum.İnsanı rahatsız eden o atmosferi, o takıntılı anlatısı o kadar hoşuma gidiyor ki...

DönüşümFranz Kafka · Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları · 2022222,3bin okunma

··

3 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

semih