Düş Parası, Mussolini’nin 11. Yılına denk gelen,1933 İtalyasında geçen bir roman. Daha doğrusu, 10 liretlik madeni bir para sayesinde Hikaye sınıfından Roman sınıfına geçen bir edebi eser. Yazar Marguerite Yourcenar, aslen Belçikalı bir anne ile Fransız bir babanın kızı. Fransız Akademisine seçilmiş ilk kadın yazar olma unvanına da sahip. Okuduğum kitap, 1933 yılında basılmış orijinal eserin, 25 yıl sonra, 1959 yılında tekrar düzeltmelerden geçirilmiş halinin yeni basımı. Kitabın önsözünde yazar, neden bir yeniden düzeltmeye ihtiyaç duyduğunu ve bu düzeltmelerin neler olduğunu açıklıyor. Kitabın kahramanları son derece orijinal karakterler. Yazar, karakter yaratma konusunda son derece usta. Kurgunun da, son derece güçlü olduğunu söyleyebiliriz. Romanın ana zaman ekseni bir günün anlatımını kapsıyor. Ama bizler karakterlerle birlikte, uzun bir zaman diliminde yolculuk yapıyoruz. Kitabın ana konusunu, İtalya’da iktidarının 11. Yılını dolduran (toplam 21 yılda iktidarda kalmıştı), Mussolini’ye yapılan bir suikast oluşturuyor. Kitapta Mussolini’nin sadece kocaman bir gölgesini hissediyoruz. Bir roman karakteri olarak kendisi yok. Ama İtalya ve insanlar üzerinde yarattığı etki detayları ile görüyoruz. Özellikle de Doktor Alessandro Sarte üzerinde. Kitapta yaklaşık ona yakın karakter mevcut. Bu karakterlerin kimisi birbiri ile ilintili, kimisinin hiçbir teması yok. Bazı karakterler çok derinden incelenmiş iken, bazı karakterler ise fazlası ile yüzeysel geçilmiş. Suikastçi Marcelle Ardeati dahi yeterince incelenmiş bir karakter değil. Ancak her bir karakter ciddi bir legonun parçası ve herhangi bir karakter eksik olduğunda, lego tabloda ciddi bir eksiklik oluşacağını kitabın sonunda hissediyorsunuz. Romanda aslen her bir karakter kendi hikayesinin merkezine oturuyor. Bazı karakterler birarada bir hikaye yaratıyor. Elden ele geçen madeni 10 liret ise bu hikayeleri birbirine bağlıyor. Hukukçu ve terk edilen eş Paola Farina, onun tesellisi olan metresi ve göğüs kanseri Lina Chari, onun doktoru olan ve rejime bağlı ama suikatçisinin eski eşi Alessandro Sarte, Suikatçi Marcella Ardeati, suikast planının içinde yer alan Massimo, Parfümeri dükkanı sahibi Giulio Lovisi, onun rejim aleytarı bir yazarla evlenen kızı Giovanna Lovisi, Rahibe Rosalia di Credo, akrist kız kardeli Angiola Credo, Çiçekiçi Dida ana, onun parasına göz dikmiş kızları, oğulları ve damatları romanın zengin karakterlerinin en başta gelenleri. Hikayeler arası tek bağ sadece madeni 10 liret değil, birbirinden habersiz ve raslantısal birçok olay ve kişi ilişkisi de, bazen romanın tamamını zihninizde çizmenizi zorlaştırıyor. Cümle kurguları zaman zaman zorlayıcı olan romanda, bazen bir tiyatro senaryoso havası da hissediliyor. Romanın konusunda esas ilgimi çeken ise, 1933 yılının İtalya için, Mussolini’nin diktatör olma eşiğine iyice girmiş olması. O güne kadar ekonomik gelişmeler, toplumsal düzenin sağlanması toplumda giderek artan bir destek yaratırken, Mussolini’nin bu desteği diktatör olmaya kullanması dikkat çekici bir husus. En fakir kişi bile Mussolini’nin güçlü kişiliğinden ve devletin otoriter yapısından memnuniyet duyarken, bu gidişe tek karşı çıkanlar özgürlüğü idealize edenler. Gündelik yaşam dışında derdi olmayanların Mussolini ile bir sorunu olmaması, bugünlere örnek çıkarabileceğimiz unsurlar. Kitabı okurken zaman zaman zorlansam ve 2-3 günlük zoraki bir aradan sonra elime almak konusunda tereddüt etsem de, özellikle bittikten ve belirli noktaları tekrar gözden geçirdikten sonra keyif verici bir kitap oldu. Özellikle Roma’da geçen ve dönem İtalya’sını merak edenler ile güçlü karakterlerden hoşlanan kitapseverler için kesinlikle tavsiye edebileceğim bir roman.

Düş ParasıMarguerite Yourcenar · Metis Yayıncılık · 2015149 okunma

·

180 görüntüleme

Emre

@abel_ardousa ·

18 Nisan 2020 20:31

güzel bir inceleme olmuş.

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Sinan Tütüncüler