Emin Yarımoğlu Korbaşı Türkistan Milli İstiklal Hareketi Liderlerinden Şir Muhammed Bek Bozkurt Yayınları 254 sayfa Akademik bir çalışma olan eserde Türkistan Tarihi hakkında kronolojik olarak başlayan bir anlatım yer almaktadır. Bölgede kurulmuş olan Türk devletleri ve hakimiyetlerinden bahsedildikten sonra Moğol hakimiyeti, Altınorda Devleti yönetimi ve Rusya'nın yavaş yavaş güçlenmeye başlaması anlatılmaktadır. Sıcak denizlere inme politikası çerçevesinde Çar Deli Petro ile başlayan politikanın batı yönlü olan kesiminden umudun kesilmesi üzerine Kafkasya ve Türkistan yönlü uygulamaya devam edildiği görülmektedir. Bölgede yaşayan Türk topluluklarının birliğinin bozulması, çağın gerisinde kalmaları Rusların işine gelmiş ve sınırlarını doğu yönünde genişletmeye başlamalarına neden olmuştu. Bu gelişmeler üzerine 19.yüzyılda hızla gelişen milliyetçilik fikri bölgedeki Türkler arasında da hızla yayılmıştı. Bununla beraber yavaş yavaş bağımsızlık girişimleri başlamıştı. 1917'de Çarlık rejiminin yıkılmasıyla umutlanan Türk toplulukları Bolşevikler yanında yer almışlardı. Çünkü halklara özgürlük sloganı ile ortaya çıkan Bolşevikler desteklenecekti ki bağımsızlıklarını kazanabilsinlerdi. Bundan sonra Rusların savaştan çekilip yönünü doğuya çevirmesi Türk topluluklarında hayal kırıklığına yol açmıştı. Bunun üzerine bağımsızlıklarını korumak için Ruslara karşı başlatılan milli mücadele Ruslar tarafından Basmacılık olarak nitelenmişti. Basmacılık Ruslara göre soygunculuk, haydutluk ve yağmacılıkla nitelenmiş bir kavramdı. Bu harekat 1918 yılında başlamış ve aralıklarla 1936 yılına kadar devam etmiştir. 1936'dan sonra da devam eden harekat birlik beraberliğin olmaması, silah ve cephanenin yetersizliği ve askeri eğitimin yoksunluğu yüzünden başarılı olamamıştır. Bu hareket içinde Fergana bölgesinde yer alıp mücadele eden Şir Muhammed Bek ve arkadaşlarının çalışmalarından bahsedilmektedir. 1920'de Özbekistan'a gelip Basmacılık içinde yer alan Enver Paşa'nın çalışmaları da eserde yer almaktadır. Son olarak ise Şir Muhammed Bek'in yaşamı ve ailesi hakkında da geniş bilgi verilmektedir. Özellikle ailesinin Adana'da yer alması, şuan hayatta olanlar hakkında da bilgi verilmektedir. Eser okunmalı ve daha geniş bilgiye ulaşılmalıdır.

Korbaşı: Türkistan Milli İstiklal Hareketi LiderlerindenEmin Yarımoğlu · Bozkurt Yayınları · 20199 okunma

·

9 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Hamza KILIÇ