Platon'un kozmolojisi
platon'un `timaios`'ta yer alan ve onun kozmolojisinin temellerini oluşturan argümanın adımları şu şekildedir:
1. bazı şeyler, oluş ve bozuluşa hiç tâbi olmaksızın, hep vardır.
2. bazı şeyler ise, hiçbir zaman mutlak bir varlığa sahip olmadan, varlığa gelir ve yok olup giderler.
3. bir şey ancak ve ancak hep var olduğu, yani sürekli bir varlığa sahip olduğu takdirde, o kendisinin rasyonel bir tarzda hesabını verebilecek olan akıl yoluyla kavranır.
4. buna mukabil, bir şey oluş ve bozuluşa tâbi olduğu, yani varlığa geldiği ve sonradan yok olup gittiği takdirde, o akıl yürütme ihtiva etmeyen duyu-algısına dayanan sanı (`doksa`) tarafından idrak edilir.
5. evren oluşa tâbi bir şey ise eğer,
a. o, gözle görülebilir, elle tutulabilir
şey olup bir cisme sahiptir.
b. bir şey gözle görülebilir, elle tutulabilir olup bir cisme sahipse, o algılanabilir bir şeydir.
c. bir şey algılanabilir bir şeyse eğer, o oluşa tâbi olup varlığa gelir ve gider.
6. bir şey varlığa geliyorsa eğer, ona başka bir şey tarafından neden olunur.
7. evrenin nedeni, onu bir modele göre şekillendiren bir sanatçıdır.
a. evrenin modeli ya sürekli bir varlığa sahip olan ya da oluşa tâbi olan bir şeydir.
b. evrenin kendisi güzel ve sanatçı da iyi ise eğer, evrenin modeli sürekli bir varlığa sahip olan bir şey olmak durumundadır.
c. evrenin kendisi güzel olmayıp sanatçı da iyi olmayan biri ise, onun nedeni oluş ve bozuluşa tâbi olan bir şey olacaktır.
8. o hâlde, evren ezeli-ebedi bir modele göre şekillenmiş olan bir zanaat eseridir.
·
24 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.