Efendi-
Köle Diyalektiği ve dolayısıyla insa-
nın tarihsel bir varlık olduğu anla-
yışıdır. Bu anlayış bize nihai amaca
doğru giden yolda yürümeye devam
etmemiz gerektiğini, çünkü zama-
nı açanın da tarihi yazanın da biz-
ler olduğumuzu söyler. İlerlemenin
de, gelişmenin de, insanın kendisi-
nin ve dünyanın bilgisine sahip ol-
masının da tek yolu budur. Halbuki
bu oyundan sonra anlarız ki, insan
tecrübesi varlığın bilgisiyle hiçbir
zaman örtüşmeyecektir. Dünyadaki
varoluşumuzu temsil eden uzun ve
acılı sürecin sonunda bizi bekleyen
bir ütopya yoktur. Ne kadar yürür-
sek yürüyelim günlerimiz birbirinin
aynı olacak ve dünya umut ile düş
kırıklığından ibaret kalacaktır.