Wolfgang Borchert'ten "Ama Fareler Uyurlar Geceleyin"i okudum. Yaklaşık 2-3 haftadır okuyordum. Bu arada malum @zorba_kitabevi_kafe 'nin işlerinden fırsat buldukça kopuk kopuk okudum. Kitabın hakkını veremedim. Sürekli kaynayıp duran bir öfkenin gerçeklikten düşe, düşten tükenişe evrilen sesi tüm metinlerde ilk göze çarpan şey. İlk öykü "Karahindiba"ya tek kelimeyle vuruldum. Yalnız bu öykünün varlığı bile kitabı biz ölümlüler dünyasından koparıp adını unutulmayacak kar listesine yazdıranların safına yükseltiyor. Wolfgang'ın edebiyatı "Tükeniş Edebiyatı" diye bilinen, şavaş yıllarının mahsulü bir edebiyat. Savaş mahvetmiş Wolfgang Borchert'i. Rus cephesinde açlıktan, bakımsızlıktan ağır hasta olmuş. Vurulmuş. Savaş karşıtı mektuplarından dolayı idama mahkum edilmiş, 6 ay öldürülmeyi beklemiş, gençtir cahıldır diye affedip Rus cephesine geri göndermişler. Wolfgang'ın her öyküsü savaş karşıtı. Yansın Suriye Yıkılsın İdlib nidalarının çınladığı coğrafyamızda neden savaşa "HAYIR" denmesi gerektiğini Borchert'ten dinlememiz gerek. Şöyle diyor: "Çünkü hayır demezseniz siz anneler, HAYIR demezseniz o zaman... O zaman hayatta kalmış son insan parçalanıp dağılmış bağırsaklar ve hapı yutmuş akciğerlerle yakıp kavuran, zehir kusan bir güneş altında, bir cevaptan yoksun, serseri serseri dolaşacak, başı sonu görülmeyen toplu mezarlar ve devcileyin ıssız beton yığınları arasında son insan, cılız, aklını kaçırmış, lanetler savurarak, sızlanıp yakınarak - ve o korkunç Niçin yakınması bozkırda işitilmeden kalacak, yıkıntılar içinden esip gidecek, kiliselerin molozları arasında kaybolacak, o yüksek sığınaklara çarpacak, göllenmiş kanlar içine düşecek işitilmeksizin, bir cevap bulamadan hayatta kalmış son insan hayvanın bu en son hayvansı çığlığı - bütün bunlar gerçekleşecek, yarın, yarın belki daha bu gece... Hayır demezseniz eğer... Bu metin kitabının son sayfalarında yer alan denemlerinden... Öykülerindeki öfke destansı. Bir dönem gençliğini ezip geçen savaş makinesine kafa tutuş... Bu arada bir tiyatro oyunu da var Borchert'in. Ve tüm bunları 26 yıllık ömrüne sığdırmış. Barış özlemini, barışın gereğini bir eski askerin ağzından dinlemek lazım İyi ki varsın edebiyat.

Ama Fareler Uyurlar GeceleyinWolfgang Borchert · Yapı Kredi Yayınları · 2022508 okunma

·

42 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Özgür Çırak