"Eylül! ... Eylül esef ve hasret ayıdır. İçine birkaç günlük kış hücümundan acı düştüğü için, insan o güzel havaların, devamlı yazın artık geçtiğini anlayıp esef eder ve hasret çeker" Evet yukarıda kitabın içinden aldığım bu kesitin aslında kitabın geneline bir ayna tuttuğunu düşünüyorum. Çoğumuzun üniversite hazırlık zamanında ve lisede ilk psikolojik roman olarak ezberletilen Eylül... 1900 lerin başında yayınlanan bu eser İstanbul'da konak hayatı içinde iki elin parmağını geçmeyen ve yüzde doksan iki ana karakterin gel gitli duygularını anlatarak ilerlemektedir. O kadar ki olaylar çok sınırlı bir zamanda ve çevrede geçmektedir. Bir sandal gezmesinde örneğin 10 sayfanın 9 sayfası ana karakterlerin birinin duygusal ve düşünsel buhranlarını anlatır. Bu anlatımların çoğu da derin ruhsal analizlerle ilerler, ve birçok cümlede aslında zararlı olan "zihin okuma " (psikolojiye ilgi duyanlar araştırabilir) davranışı görülür. Ve bu zihin okuma çerçevesinde karakterlerin davranışları şekil alır. Bu ruhsal ve zihinsel çözümlemeler altında ilerleyen roman akıcılıktan ödün veriyor. Sayfalar bir çırpıda çevrilmiyor. Bu anlatımlarda yer yer o zamanın diline özgü ve bazılarının şimdi de sık sık kullandığı eski kelimeler yer almakta. Bu eski kelimelerden oluşan cümleler siz okurken biraz yorsa da hepten anlaşılmaz değildir. Ve bence okuyucuya eski kelimelerin kullanımlarını öğretmesi açısından faydalı. Son olarak kitabın içinden ana karakterlerin duygularında görülen ambivalans (yine psikolojiye ilgi duyanlar araştırabilir) durumundan birkaç örnek vererek fazla uzatmadan incelememi bitirmek istiyorum. "... Arkasını getiremiyor, büyük bir zihin kargaşalığı arasında korku ile saadet o kadar düzensiz bir mücadele ile onu yoruyordu ki tahammül edememekten korkuyordu. Ve bundan hissettiği memnunluk korku ile birbirine dolaşıyorlar, o kadar birbirine karışıyorlardı ki hangisi olduğunu belirlemek olası olmuyordu" (kadın karakter) "Her ger gelişinde ümitle geliyor, gelir gelmez kaçmaktan başka bir şey istemeyerek onu bir kurtuluş gibi görüyor ve tekrar gelmemek yeminiyle çıkınca yine hasrede yanıyordu" (erkek karakter) (Eski kelimeleri Osmanlı-Türkçe sözlüğümden arayarak buldum. --İnternetten de bakabilirsiniz, daha hızlı lakin sözlüğün tadı bir başka -- Baktım ki akış bozuluyor, kelimelerin anlamlarını daha sonra bulmak üzere romanı okumaya devam ettim, sonra kelimeleri bularak muhtelif yerleri tekrar okudum) Keyifli okumalar

EylülMehmet Rauf · Nilüfer Yayıncılık · 201539,5bin okunma

·

4 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.