Item: İkinci Vakıf
Rating: 9 puan verdi
Author: Derya

Derya

@derya_·

25 Nisan 2020 23:58

272 syf.

· Kitabı okudu

9/10 puan verdi

9 günde okudu

Vakıf serisi, zaman atlamalarının çok fazla olduğu bir kurguya sahip. Kahramanlar sürekli değişiklik gösteriyor. Bir kahramana bağlanıp hikayeyi onun gözünden okuyamıyorsunuz. Sadece Hari Seldon’la artık kendi olmasa bile, gerçekleşen olaylar sayesinde ara ara karşılaşıyoruz. Planları, yüzlerce yıl geçmesine rağmen öngörüleri doğrultusunda bir bir gerçekleşiyor. Seldon’ın amacı, yıkılmasını kesin olarak öngördüğü imparatorluktan sonraki barbarlık dönemini kısa tutup galaksiye Vakıf'ın hakim olması. Üç kitabın ortak konusu da bunun etrafında şekilleniyor. Amacı, barbarlık dönemini otuz bin yıl kadar büyük bir süre yerine bin yıla indirgemek. Bu duruma kayıtsız kalamayarak kurduğu iki Vakıf da bu plan doğrultusunda işlevini sürdürüyor. Birinci Vakıf devlet olarak bir önceki kitapta sona ererken, ona bağlı kişiler de, Katır da İkinci Vakıf'ın yerini bulma peşinde. Ancak bulurlarsa o zaman galaksinin tek hakimi olacaklar. Çünkü yeri bilinmeyen rakiplerinin olması varlıklarını tehlikeye sokuyor. Serinin üç kitabında da büyük zaman sıçramalarıyla geçişler yaşanıyor. Sadece bu kitapta biraz daha az geçen bir zaman dilimi vardı. Diğer kitapların aksine roman kahramanlarıyla daha uzun süre karşılaşıyoruz. Bu sayede biraz daha fazla onlarla özdeşleştirme yapabildim. İnsan davranışlarını matematiksel denklemlere indirerek psikotarihi geliştiren Hari Seldon, Galaktik İmparatorluk’un çöküş sürecine gireceğini bu sayede görmüştü. Psikotarih, zihinsel bilimin matematikselleştirilmesi. Ruh bilimsel verilerin bireyden gruba doğru genelleştirilmesiyle birlikte toplum bilim de matematikselleştirilebiliyor. Seldon çöküşten sonra barışı sağlayabilmek için bilim insanlarından oluşan gezegenin iki ayrı ucunda Vakıflar kurdu. Birinci Vakıf Terminus’taydı, fakat İkinci Vakıf'ın yerinden kimsenin haberi yoktu. Planlar tıkır tıkır işlerken birden Katır ortaya çıktı. Bu Katır adlı mutant ortaya çıkana kadar Vakıf çevresindeki gezegenleri yenerek varlığını sürdürmüştü. Seldon’ın bile öngöremediği, insanların zihinlerine girerek onlara yön veren Katır, Birinci Vakıf'ı bu sayede yenmişti. Şimdi İkinci Vakıf'ı da ele geçirip galaksinin tamamının kontrolünü eline almak istiyordu. Seldon mutantı tahmin edemedi çünkü kalabalık insan gruplarının hareketlerini belirleyen psikotarih tek bir mutantın davranışını tahmin edemezdi. Katır’ın beş yıldır hükmettiği dönemde insanlar ekonomik refah içindeler. Galaksideki bütün yıldızlar ona bağlı ve yönetim merkezini Kalgan olarak seçmişti. Katır ismini seçmesi tesadüf değildi, neslini devam ettiremezdi. 32 yaşında olan Katır, elli beş kilo ağırlığında, bir elli üç boyunda. Mutant olmasına rağmen bedeni zayıf ve buna ters bir şekilde hırsı çok güçlü. Galakside görünen veya göremediği her yıldız onun olsun istiyor, böylece intikam alacağını düşünüyordu. Katır, Vakıf'ın adamı olan Yüzbaşı Pritcher’i, zihnini kontrol ederek kendi tarafına geçirip general yapmıştı. İlk bölümde Pritcher ve Channis’i İkinci Vakıf'ın araştırılmasında görüyoruz. Channis’in zihnini kontrol etmiyor, özellikle bu şekilde bırakmayı tercih ediyor. Bu sayede daha farklı ve yaratıcı düşünerek İkinci Vakıf'ın bulunmasına katkı sağlayacağına inanıyor. Bunlar yaşanırken Birinci ile İkinci İmparatorluk arasındaki sürede dördüncü asra geçiyoruz. İkinci kısımda, Vakıf'ın arayışı bölümünde, Arcadia Darrell karşımıza çıkıyor. On dört yaşında olan bu kız, Birinci Vakıf’tan, Bayta Darrell’in torunu. İkinci Vakıf'ın peşindeyken onların aracısı olduğundan, zihninin kontrol edildiğinden haberi yok. Bebekliğinden itibaren İkinci Vakıf'ın planına uygun şekilde büyüyor ve bu yüzden yapılan ensefalografik analiz tarafından kontrol edildiğinde bu durum keşfedilemiyor. Arcadia, babası ve diğer Birinci Vakıf üyeleri Kalgan’ı bozguna uğrattıktan sonra tek Vakıf olduklarına ve artık İkinci İmparatorluk ile kendileri aralarında engel kalmadığına inanıyorlar. Son bölümde yeri saptanmamış bir dünyada ve odada, Birinci Sözcü yani Preem Palver ve öğrencisi arasında geçen konuşmalarda İkinci Vakıf üyeleri olduğunu öğreniyoruz. Aslında bu savaşı kendilerinin yaptığını ve Arcadia’yı nasıl kontrol ettiklerini konuşuyorlar. Ayrıca Ebling Mis’in İkinci Vakıf'ı keşfinin açıklamasından önce ölmesini, Katır’ın yenilgisini, Seldon’ın planına geri dönülmesini de ayarladıklarından bahsediyorlar. İkinci Vakıf'ın galaksinin diğer ucunda denmesinin mecazi bir anlam ifade ettiğini öğreniyoruz. Çift sarmaldan oluşan galakside, sarmalın bir ucunda Terminus, diğerinde de İkinci Vakıf yer alıyor. Preem Palver, İkinci Vakıf'ın yerinin nerede olduğunu soranlar Hari Seldon’ın sosyal bilimler uzmanı olduğunu hatırlasalardı çözüme ulaşabileceklerinden bahsediyor. Birinci Vakıf, İmpatorluk’un en zayıf olduğu, kültürünün en az hissedildiği yerken, İkinci Vakıf da sosyal yönden zıt uçta, İmparatorluk kültürünün en güçlü, zenginliğin en yoğun olduğu yerde, merkezde, yani İmparatorluk’un başkenti olan Trantor’da yer alıyor. Asimov, Roma İmparatorluğu'nun çöküşünden esinlenerek milyonlarca gezegene yayılmış muhteşem bir Galaktik İmparatorluk kurgusu ortaya çıkarmış. Vakıf serisini üç kitap olarak düşünmüş. Seriyi bu kitapla sonlandırıp sonunu bu şekilde planlamasına rağmen yoğun ilgi üzerine yıllar sonra devamını da yazmış. İthaki Yayınları’nda kalan dört kitabın basımı yok, umarım yakın bir zamanda onları da yayımlayarak seriyi tamamlarlar.

İkinci VakıfIsaac Asimov · İthaki Yayınları · 20201,592 okunma

··

39 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Derya