Kaçak çay ve kürtçe kaset gerçeği...
Biz kaçak çaya alışık olduğumuz için Batı
illerine gittiğimiz zaman valizimize bir-iki kilo
kadar kaçak çay koyar ve yolda yapılacak bir
aramada el konulmaması için dua ederdik. Çoğu
zaman aramalarda valizimiz açılır ve bütün
ricalarımıza karşın az miktardaki çayımıza el
konurdu. Batı illerinde yaşayan akrabalarımıza
götürebileceğimiz en kıymetli hediye kaçak çay
ve Kürtçe kasetlerden ibaretti. Kürtçe kasetler de
valizlere konmaz, otobüsün içinde bir yere
saklanır ve bulunduğunda da sahip çıkılmazdı.
Bu kasetler evden eve, elden ele dolaşır ve
kopyaları yapılırdı. Komşulardan dinlemek
amacıyla emanet kasetler alınırdı. Önceleri iki
teyp yan yana getirilerek kopyalanan ve çok
bozuk ve kalitesiz bir ses ile dinlenen bu kasetler, daha sonraları çift kasetçalarlı teyplerin
yaygınlaşması ile nispeten daha kaliteli bir
şekilde dinlenmeye başlanmıştı. Hatta bu
kasetleri gizli olarak çoğaltıp satan ve bu şekilde
geçimlerini sağlayan bazı kişiler de mevcuttu.
··
67 görüntüleme
Annem ve babamdan duyduğum ve bildiğim kadarıyla o dönemler Şivan Perwer en çok dinlenen sanatçıydı. Şivan Perwer kasedi görülseydi birinde, o kişi günlerce işkence görürdü. Sonra hiçbir şey olmamış gibi dışarıya bırakır giderlerdi...
Annem, dedemin kaş kemiğinden aldığı darbe sonucu oluşan sakatlığın sebebini kürtçe kaset olduğunu söylemişti. Kürtçe kaset bulundurduğu için işkence görmüştü... Dedem hala dinliyor. Ve tüm çocuklarının ismi Kürtçe'dir.
Kürtçe kasetleri toprak altına bir poşet veya büyükçe konserve kutular arasında saklarlardı.
Yani demek istediğim baskı ve zulüm ile hiçbir halkı kendi dil ve kültüründen edemeyeceksiniz. O yıllarda bile bunu başaramadınız, bu dedelerin ve annelerin milyonlarca çocuğunu asla sömüremeyeceksiniz...
Sonraları, Almanya’ya işçi olarak giden
vatandaşlar, izin için geldikleri zaman çok daha
kaliteli Kürtçe kasetler getirmeye başladılar.
Kanunen yasaktı ama hemen hemen her evde bir
şekilde siyasî içeriği olmayan ve daha çok
folklorik özellik taşıyan bu kasetler dinlenmeye
başlanmıştı.
1970’li yıllarda Kürtçe kaset dinleme ve
bulundurma yasağı, neredeyse fiili olarak
işlemez hale gelmişti. Çünkü herkes bir şekilde
dinliyor, dükkânlarda Kürtçe nağmeler
yükseliyor ve düğünlerde hep beraber Kürtçe
söylenen türküler eşliğinde halaylar çekiliyordu.
1974 yılının ortalarında Kıbrıs harekâtının
yapıldığı günlerde, ilçemiz ilk olarak televizyon
yayınları ile tanıştı. Evlere henüz televizyon
alınmamıştı, ancak bazı çay ocakları müşteri
çekmek amacıyla televizyon almaya
başlamışlardı. O günlerde Bağdat televizyonunun yayınları Türk
televizyonlarından çok daha net bir şekilde
seyrediliyordu.
Zaman zaman Mehmet Arif Cizrawî Bağdat
televizyonunda görünür, bölgemizin zengin
folklorunu yansıtan eserlerini seslendirirdi. İşte o
zaman çay ocağı sahiplerinin işleri birkaç kat
artardı. Çünkü bütün çevre esnafı ve yoldan
geçen bütün insanlar mutlaka oturur ve
hemşerilerini televizyondan seyretmenin hazzını
yaşarlardı. Oturacak yer bulamayan insanlar
ayakta durarak bu hasretlerini dindirmeye
çalışırlardı. Hatta bölgesel bir adet olarak pek
dışarı çıkmayan hanımlar bile, bu anları
kaçırmaz, çarşaflarını giyerek bir köşeden
sessizce bu yayınları seyrederlerdi. Bir de Kıbrıs
Barış Harekâtı ile ilgili haber ve görüntüler
yayınlandığı zaman, çay ocaklarının önü çok
kalabalık olurdu.
Biraz buruk biraz da mutluluk verici mesele . Kaçak çay meselesi üniversite öğrencilerine yapılan anne jestlerinden 😊kasetleri annemde bahsederdi ,yasak olduğunu sadece kaset ,çay değil bir çok meseleler gereksiz ve nedensiz bir şekil de yasaklanmış. Rahmetli babam biz de puşi denilen erkeklerin kullandığı siyah -beyaz şal yasakmış ve babam bu yüzden tutuklanmış . Bu da kürtlerin çok saçma nedenleri gerekçe göstererek asimile yapmaya çalıştıklarının kanıtıdır .
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.