Hiçlikten başka bir hiçliğe dönüşen bir adamın hikayesini anlatır Kafka. ---SPOİLER------ Maddi sorunlarla karşılaşan ve eski hayatlarını sürdürmekte zorlansalar da kibri taşıyan Samsa ailesinde Gregor’un tek vasfı ailenin üzerindeki sorumlulukları almaktır. Nefret ettiği ve makine çarkına dönüşümünde kendini böcek gibi hissedişlerinin yoğunluğu ile böceğe dönüşür. Zorunda olmadığı yükleri sırtlanmasına izin verilmekle kalmamış, kendisi ve çevresi de bu durumu içselleştirmiş ve Gregor’un benliği adeta bu zorunluluktan ibaret olmaya başlamıştır. “Annem ve babam için kendimi tutmak zorunda olmasam, çoktan istifa ederdim” diyen ve işinden nefret eden Gregor’un kitabın başlarındaki temel korkusunun işten atılmak olduğunu görüyoruz. Ne yazık ki oğullarının insan olarak aralarında bulunmayışı noktasında ailenin de temel korkusunun da Gregor’un yüklerini sırtında taşıyamaz olacak oluşunu, üzülmek yerine iş yerinden gelen müfettişi oyalamak ve kasalarındaki hesap defterlerine yönelmeleri bu durumu göstermektedir. Gregor’un böcek olarak oda kapısından izlediği evin güzelliğine dair duyduğu gurur ve onu memnun eden tek şeyin bu evi onlara sağlaması ve kız kardeşini konservatuara götürme ihtimali oluşu birey olarak kendi adına bir şeyler üretme fırsatını oluşturamadığını gösterir. Kasadaki birikimler ve Gregor’un ölümünün akabinde ailenin mevcut çalışmaları ile sağladıkları düzenin iyi olacağını bilmeleri, bu rolün hikayenin başından beri Gregor’un üstlenmesinin zorunluluktan öte Gregor’un omuzlarına atılan bir yük olduğunu açıkça göstermektedir. Gregor’un varlığını umursamayı bırakan ilk kişi, üniforma giyerek bulunduğu hali seven ve Gregor’u artık fayda sağlamayan bir eşya olarak nitelendirmeye elverişli babadır. Üniforma ve değişen koşulda evdeki hakimiyetini arttırmaktan memnun olan babanın evdeyken dahi kıyafetini değiştirmediğini görürüz. Eve katkı sunmayı bırakan Gregor’un evdeki varlığı gittikçe silikleşir. Odası ona hareket alanı dahi bırakmayacak ve atsan atılmaz satsan satılmaz eşyalarla dolu bir in halini alır. Fazlalıkların biriktirildiği bir ambardır artık odası ve siliniyordur. İlk dönemlerde en büyük utanç kaynağı destek olamamakken, odasındaki eşyaların bir kısmına kendinden bir iz bırakma ile tutunmaya çalışmasında ise karakterin gücü varken kendisini var etmediğini ve artık güçsüzken çok geç kaldığını görüyoruz. Kızkardeşte bir derece annede ise fazlasıyla canlı kalan umut Gregor’un düzelme ihtimalidir. Anne çalışma masasının başında yeniden çalışabileceğini hayal etmektedir. Ancak şu an bulunduğu nahoş durum kimsenin dahil olmak istediği halde değildir. O yüzden iyi beslenmesi ya da hareket alanı düşünülmez ve gücünün olmadığı yerde Gregor kendi evin de yavaş yavaş yok olmaya bırakılır. Anne Gregor’a evdeki katkıları dışında sevgi duyan tek karakter iken onun da faydasız oğlu için duygusal olarak üzülmenin ötesinde eyleme geçmediğini görürüz. Hikayenin başından beri kardeşinin kemanı ve ona duyduğu sevgi olan Gregor, gücü ile saygınlığını bitirdiği ve diğerlerince artık ihtiyaç duyulmadığı değerlendirilerek kardeşi tarafından yok edilir ve babasına ondan kurtulunması gerektiğini ve onun evlerini ele geçirmeye çalışmalarını öğütler. Aile planını aslında onu yok sayarak, beslemeyerek açıkça ortaya koymakla, bu itelenme Gregor’un böcek bedenini halıya sürerek özbakımını gerçekleştirmeyi bile bırakmasına neden olmakta ve kötü görünen öldürme eylemini yapmak zorunda kalmazlar. Gregor’un bu anlamda aile tarafından bırakılarak geziye çıkma ve hizmetçinin temizlemesine duydukları rahatlama Gregor’un evdeki son dönemlerde varlığının temel nedeninin nahoşlukla karşılaşmamak olduğunu görüyoruz. Baba karakterinin ilk etapta birikimini saklayarak Gregor’a evn sorumluluğunu vermesi, çalıştığı sırada, eşi dikiş dikerken uyuması ve yorulma demekle yetinmesi odasına giderken kendileri de çalışan eşi ve çocuğundan özel ilgi beklemesi de bu anlamda kişinin kendi için yaşaması önünde tatlı bir ihtiyaç olarak sunulan yardım taleplerine kapılarak kendi bireyselliğini kaybedip, karşı tarafa bunu yaşayacağı alan sağladığının güzel bir örneği olarak betimlenmiştir. ----SPOİLER------ Bu anlamda başkaları için yaşamış ve başkaları tarafından yok edilmemiş hiç yaşamamış bir adamın öyküsüdür dönüşüm. Bireyselliğini kazanmak için çaba göstermemiş ve bir hiçtikten diğerine dönüşmüştür.

DönüşümFranz Kafka · Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları · 2022223,1bin okunma

·

3 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Quilbook