Item: Sözcüklerdir Bütün Derdim
Author: Ahmet İlhan

Ahmet İlhan

@Ehmat

06 Mayıs 2020 11:10

416 syf.

· Kitabı okudu

Puan vermedi

URSULA K. LE GUİN/SÖZCÜKLERDİR BÜTÜN DERDİM(HAYAT VE KİTAPLAR ÜZERİNE YAZILAR)/HEP KİTAP/412 SAYFA Ursula K. Le Guin’in Türkiye’de yayımlanan son kitabı Sözcüklerdir Bütün Derdim, bir okuma serüveni kitabı. 2018 yılında aramızdan ayrılan California doğumlu yazar, Amerika’nın en önemli bilim kurgu yazarları arasında sayılıyor. Ayrıca şiirleri, tiyatro oyunları, çocuk ve gençlik edebiyatı alanında da eserleri var. Yazar, Hugo Ödülü, Locus Ödülü, World Fantasy Award Ödülü gibi seçkin ödüllere layık görülmüş… Yazar bu kitabında çeşitli seminer, konferans konuşma ve sunumları ile makalelerini derlemiş. Kitabın bir bölümünde çeşitli kavramlar üzerine düşüncelerini dile getiren yazar, bir bölümünde de okuduğu kitaplar ve yazarları hakkında yorumlarda bulunmuş. Düşünce kitaplarını bir romanı tanıtır gibi tanıtmak mümkün olmadığından genel olarak içeriğinden bahsedip bir okuyucu olarak altını çizdiğim hususlar açısından tanıtabilirim. Yazar, başlangıçta hayal kurmanın insanın biricik ayrıcalığı olduğundan bahsetmiş ve oradan fantazyanın kendisi açısından önemine ve tarihsel sürecine değinmiş. Kurgu ve yaratının gerçeklik vs. tüm kategorilerin üzerinde bir değere sahip olduğunu söylüyor. Fantazya( phantosia) Yunanca, görünür kılma anlamında bir sözcük…. *bir algı nesnesinin zihinsel olarak kavranışı, *zihnin kendini dış dünyaya bağlama eylemi, *var olmayan şeylerin zihinsel temsillerini oluşturma sürecini, kabiliyetini veya bunu neticesini kapsama… *Victoria Çağı ve modern dönemlerde fantazya yazarları, genellikle yaptıkları şey konusunda mahcup haldeydi. Bu metinlerin salt garip fikirlerden oluştuğunu , gerçek edebiyatın içine eden veya Levis Coroll’un yaptığı gibi edebiyatı sinsice geçiştiren cinsten olduklarını, ‘’ çocuklar için’’ yazdıklarını ve bu sebeple üzerinde durmaya değmeyeceğini öne sürüyorlardı. *fantazya artık hakikaten mühim bir iş oldu. tek boynuzlu atlarını bahçede otlamaya çıkaran insanlar var. Elf Diyarı’nda kapitalizm büyüyüp serpiliyor. *kurmacanın fikirlere indirgenmesine hararetle karşı çıkıyorum. *icat edilmiş çoğu dil, icat edilmiş isimlerle başlar. URSULA K. LE GUİN fantazya kavramından sonra bir bölümü de JANR kavramına ayırıyor. Janr’ın nasıl anlaşılması gerektiği, içeriği, kapsamı ve biçimleri üzerinde düşüncelerini dile getiriyor. Ardından şiirle ilgili yazılarını paylaşıyor. ŞİİR NASIL OKUNUR * şiir yüksek sesle okunur, *gözün gördüğü kelimeler bir notasyon, bir partisyondur; zihnin onları bütünüyle kavraması yalnız kulak aracılığıyla olur. fakat kelime oldukları için kendi müziklerinin manasını da söylerler. Bir ezgiyle söylenen kelimeler, şarkıyı oluşturur; ezgi kelimeler olduğu zaman ise bir şiir elde ederiz. … CİDDİ EDEBİYAT ÜZERİNE … * Çoğu sanatçı gibi ben de sanatın bana öğrettiklerini başkalarıyla paylaşmayı severim. UYANIK KALMAK Yazar kitap okurken bazen uyuyakaldığını söylüyor. *kitap eskisi kadar okunmuyor düşüncesinde değilim. Esasen eskiden de kitap az okunurdu. Şimdi neden herkesin kitap okuması gerektiğini düşünüyoruz ki… *geçmişte okur-yazarlık muktedir olmak demekti. Her okur-yazar toplum için, okur-yazarlık ilk olarak erkek egemen sınıfın temel imtiyazıydı. *okur-yazarlık peyderpey alt sınıflara doğru sızdı, bu esnada daha az gizemli hale gelirken kutsallığı azaldı ve popülerleştikçe doğrudan nüfuz gücü azaldı. *1850-1950 arası kitap yüzyılıdır. KADINLARIN BİLDİKLERİ-genel olarak kadınlara dair fikirlerini ve kadın yazarların yazın dünyasında yaşadıkları sıkıntıları anlattığı bölümdür. *Toplumsal cinsiyet ormanında yolumuzu kaybediyoruz. *kadınlardan ‘’İnsan olmayı öğreniyoruz.’’ *bin yıl evvelden başlayıp bugüne kadar, tüm toplumlarda yürümeye, konuşmaya, yemek yemeye, şarkı söylemeye, dua etmeye, başka çocuklarla oynamaya ilişkin temel yönergelerin çoğunu; hangi yetişkinlere saygı duyacağımızı, neden korkup neyi seveceğimizi, en temel becerileri, en yalın kuralları bize KADINLAR ÖĞRETİR… * kadınların öğrettikleri temel beceriler büyük ölçüde cinsiyetsizdir. Oysa erkekler cinsiyetçidir ve binlerce yıldır kız çocuklarına itaat etmeyi öğretirler. HİKAYELER UYDURMAK- yazma süreciyle, yaratı biçimleriyle ilgili * yazmayı bahçıvanlık olarak düşünmek faydalı olur. tohumlar ekersiniz fakat her bir bitki kendi yolunu ve şeklini bulur. *denetimi sağlayan bahçıvandır. Her hikaye, ışığa doğru kendi yolunu bulmak zorundadır. Bir bahçıvan olarak en gerekli aracınız hayal gücüdür. *genç yazarlar genelde bir hilkayenin bir mesajla başladığını düşünür, onlara böyle düşünmeleri öğretilir. Bana göre böyle olmamalı. … KİTAP VE YAZARLAR ÜZERİNE DÜŞÜNCELER Yazar bu bölümde Yevgeni Zamyatin’in ‘’Biz ‘’ romanından, Huxley’in ‘’Cesur Yeni Dünyası’’ndan, Pasternak’ın ‘’Doktor Jivago’’sundan, Jose Saramago’nun tüm eserlerinden, Stephane Zweig’den ve daha birçok yazardan, eserden bahseder. Bu eserlerden ve yazarlardan özellikle tanıdıklarınız varsa bu bölüm oldukça yaralı bir okuma süreci anlamına gelecektir. Saramago’dan biraz bahsetmeliyim. * Körler ülkesinde tek gözü olan kral olur. *benim kuşağımdan olup bana bilmediğim bir şey söyleyen ya da daha ziyade bildiğimi bilmediğim şeyleri anlatan tek romancıdır. Bana hala bir şeyler öğreten biricik yazardır. *Saramago kökleri çok derinde olan bir adamdır. Bir kralın huzurunda Nobel Ödülünü kabul ederken, Alentejo düzlüklerinde yaşayan anneannesi ve dedesinin, bir ömür hep sevgiyle hatırladığı ve ona ahlaki bir örnek sunan o köylü ve çok yoksul insanların tutkusu ve yalınlığıyla yaptı konuşmasını. Saramago: ‘’ Tanrı, evrenin sessizliğidir ve insanlar bu sessizliğe mana veren haykırıştır. * kararlı bir sosyalist oluşu hep göz ardı edildi. Filistin –israil sorununda İsrail karşıtlığı ona hep ayak bağı oldu. * ateist ama tanrıya karşı nüktedan, kuşkucu ve sabırlıdır. Profesyonel ateistler gibi saldırgan değildir. Başta kadınlar olak üzere her zaman bütün ezilenlerin yanında bir yazardı. Not: Ursula K. Le Guin tam bir Saramago hayranıdır. Kitapta Saramago severler için oldukça doyurucu yorum ve tartışmaların, tezlerin olduğu uzun bir bölüm vardır. Son: Okuyun derim…

Sözcüklerdir Bütün DerdimUrsula K. Le Guin · Hep Kitap Yayınları · 201852 okunma

123 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Ahmet İlhan