"Ölən dünyam" romanı "tarixi sənədlərin, arxiv materiallarının, hadisələrin iştirakçısı olan adamların Azərbaycanda və xaricdə çap olunmuş xatirə və kitablarının" əsasında qələmə alınmışdır. Əsərdə 1920-ci ildə Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin süqutundan sonra Gəncədə rus işğalçılarına qarşı üsyan barədə ilk dəfə bədii səpkidə məlumat verilmişdir. Lakin tarixi qaynaq və sənədlərə söykənməsinə baxmayaraq, romanda cərəyan edən hadisələr əsas etibarilə yazıçının canlı müşahidələri əsasında qələmə alınmışdır. İsmayıl Şıxlının ömrünün son dəmlərində yazdığı “Ölən dünyam” romanını daha əvvəllər "Qanlı təpə" adı altında qələmə almaq istəsə də, sonra ictimaisiyası rejim ucbatından bu fikrindən daşınıb. Cünki anlayıb ki, həmin şəraitdə bu əsəri yazsa, tarix qarşısında sadiqlik duyğusunu itirəcək, digər tərəfdən roman öz məramına çatmamış olacaq. Lakin istiqlaliyyət dövründə qadağalar aradan götürüldükdən sonra müəllif bu əsəri yazmaq qərarına gəlir və "Ölən dünyam" romanını yazır. Bu anlar artıq ömrünün son çağları idi, o, yaxınlarının da köməyi ilə son missiyasını yerinə yetirib məramını tamamlayır. Tədqiqatçının da qeyd etdiyi kimi, yazıçı «Ölən dünyam» romanında cümhuriyyət dövrünün ağrı-acılarını, bu yoldakı məhrumiyyətləri, faciələri tarixi faktlar əsasında canlı boyalarla ifadə edə bilmişdir. Digər əsərlərindən fərqli olaraq, konkret süjet xətti və baş obrazı olmayan bu əsər yazıçının xəstəliyi səbəbilə bitkinlik qazanmasa da, cümhuriyyət tariximizin əsl həqiqətlərini özündə əks etdirən dəyərli mənbə mahiyyətini hər zaman qoruyub saxlayacaqdır.

Ölən Dünyamİsmail Şıhlı · Qanun Nəşriyyatı · 2011233 okunma

·

213 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Ceylan Mumoğlu