Kuranda namaz ibadeti nasıl anlatılmaktadır
KURANDAKİ NAMAZ
Kurandaki namazın anlaşılması Kurana dayalı İslamiyet açısından büyük bir öneme sahiptir Bunun sebebi mezhepçi zihniyetin Sırf Kurandan dini anlarsa namazı nasıl kılacağız Namazı sırf Kurana bakarak kılamayız Demek ki Kuran dışı kaynaklar lazım şeklindeki izahlarıdır Mezhepçilerin bu soruyu soruş tarzı bile dini anlamadıklarının delilidir Yapılması gereken dini anlamadaki metodu belirlemek ve dini ona göre anlamak ve uygulamaktır Dinin kaynağı belli olduktan sonra metot dinin kaynağını önümüze alıp namazı orucu ahlakı ve din adına her şeyi bu kaynaktan anlamamızdır Yani namaz da dinin kaynağından anlaşılacaktır Dinin kaynağı kafadaki namaz fikrine göre belirlenmeyecektir Kuran ile namaz adına bilinenler arasında fark varsa çözüm dinin kaynağını değiştirmek değil namaz adına bildiklerimizi düzeltmektir Dinin tek kaynağı olan Kuran’ı elimize aldığımızda Kuranın namaz adına gerekli tüm bilgileri içerdiğini görürüz Kuranda en detaylı şekilde anlatılan ibadet namazdır Fakat bu günümüzde namaz adına anlatılan her detayın Kuranda geçtiği manasına gelmez Mezheplerin teferruatlaştırıcı zihniyeti her konuya olduğu gibi namaza da elini atmış ve Kuranda yani dinde olmayan teferruatlar namaza eklenmiştir Kuranda geçmeyen hususların belli bir şekilde yapılması yanlıştır bunlar yapılırsa namaz olmaz diye anlamamalıyız örneğin ileride göreceğimiz gibi namazda illaki Fatiha Suresini okumak farz değildir Fakat Kuranın ilk suresi olan Fatihayı Kuranın bu bölümünü namazda okumak tabi ki güzeldir Yani namazda şunu yapmak farz değildir diye belirtmek o hususa karşı olmak değildir Sadece Kuranda geçmeyen bir mecburiyetin farzlaştırılması yanlıştır Yukarıdaki örneğimizi düşünürsek yanlış Fatiha Suresini okumak değil Fatiha Suresinin her ayağa kalkışta okunmasının farz olduğunu söylemektir Kitabımızın bu bölümünü ve diğer bölümlerini okurken lütfen Bu husus Kuranın anlattığı namazda yoktur diye söylediğimiz hususlarda bu inceliğe dikkat edin Kuranda geçen namaz hazırlık aşaması olan abdest ve boy abdestinden (gusül) başlayarak şöyledir
ABDEST VE BOY ABDESTİ(GUSüL)
Ey iman edenler Namaza kalktığınızda Yıkayınız yüzlerinizi ve dirseklere kadar ellerinizi Sıvazlayınız başınızı ve topuklara kadar ayaklarınızı Eğer cünüp iseniz temizlenin Eğer hasta veya yolculukta iseniz veya biriniz ayak yolundan geldi ise, ya da kadınlara dokunduysanız ve de su bulamamışsanız Temiz bir toprakla yüzünüzü ve ellerinizi sıvazlayın Allah size zorluk çıkarmak istemez Allah sizi temizlemek ve üzerinizdeki nimetini tamamlamak istiyor Umulur ki şükredersiniz
5 Maide Suresi 6
Ey iman edenler Sarhoş iken ne söylediğinizi bilinceye kadar, cünüp iken de yolculuk hali müstesna yıkanıncaya gusül edinceye boy abdesti alıncaya kadar namaza yaklaşmayın Eğer hasta veya yolculuktaysanız biriniz ayak yolundan gelmiş yahut kadınlara dokunmuş da su bulamamışsanız temiz bir toprakla teyemmüm edin Yüzlerinizi ve ellerinizi sıvazlayın Allah affedici bağışlayıcıdır
4 Nisa Suresi 43
Şimdi sorularımızı sorup bu iki ayete göre cevap verelim
1) Abdest ve Boy Abdesti Niçin Lazımdır
Ayetlerden açıkça anlaşılıyor ki abdest de boy abdesti de bir tek namaz için lazımdır 5 Maide Suresi 6 ayetin başında abdestin namaz için alınması gerektiği söylenir 4 Nisa Suresi 43 ayette de cünüp olanın yıkanmadan namaz kılamayacağı anlatılır
2) Abdest Ne Zaman Alınır
İki ayetin de son kısımlarına dikkat ederseniz bize suyun gerekli olup da suyu bulamadığımız hallerde ne yapmamız gerektiği açıklanır Suyun bize gerekli olduğunun açıklandığı hal ile abdesti neyin bozduğu da açıklanmıştır Burada ayak yolundan geldiğinizde diye çevirdiğimiz ifade bize abdestin ayak yolundan gelince alınması gerektiğini göstermektedir Ayak yolu diye çevirdiğimiz kelimenin Arapçası gaittir Arapça bu kelime çukur yer anlamında olup ayak yolu tuvalet kelimelerine karşılık gelmektedir Kelimeyi tuvalet diye çevirmedik çünkü tuvalet günümüzde küçük ve büyük tuvalet dışında başka amaçlarla da kullanılan bir yerdir Oysa ayak yolu ile kastedilen yer sırf bu iş için kullanılır Yani abdestin çukur yerlere yapılanlardan sonra alınması gerekmektedir Bunun dışında tarif edilen hiçbir şeyle ne kanın akması ne deve eti yenmesi abdesti bozmaz Ayetten abdesti neyin bozduğu açıktır Kişiler ayak yolunda çukur olan yere ne yapıyorsa abdesti o bozar
4) Abdest Nasıl Alınır
5Maide Suresi 6 ayetin başında abdesti nasıl almamız gerektiği anlatılır Bu anlatımda yıkayın fiilinin ardından yüz ve dirseklere kadar elleri ifadesi geçer sıvazlayın fiilinin ardından da baş ve topuklara kadar ayakları ifadesi geçer Biri size yıkayın banyoyu ve mutfağı silin salonu ve antreyi derse ne anlarsınız antrenin yıkanması gerektiğini mi yoksa silinmesi gerektiğini mi Herkes antrenin silinmesi gerektiğini anlar Fakat Sünni mezhepten olanların hepsi ne hikmetse sıvazlayın fiilinden sonra geçen ayakların sıvanması yerine yıkanması gerektiğini savunmuşlardır O zaman ayetteki bu ifade neden yıkayın fiilinden sonra geçmiyor Ayette yukarıdan aşağı yapılacağının söylendiğini sıvazlamanın ara izah olduğunu ve bir tek başın sıvazlanması gerektiğini söylemek de mümkün değildir çünkü ayette önce yüz ve ellerden bahsediliyor sonra başa çıkılıp sonra aşağı ayaklara iniliyor Bu yüzden ayakları topuklara kadar sıvazlamayı yıkayın fiiline göndermenin hiçbir mantığı yoktur Bu düşünce uydurma Sünni hadislerinden türemiştir Oysa Şiiler’deki bir çok hadise göre ayaklar elle sıvazlanır Amacımız hadisleri hadislerle çürütmek değil fakat Kuranı yeterli görmeyenlerin hadiste bile keyfi davrandıklarını göstermektir birçok sahabenin de ayaklarını sıvazlamayla yetindiğini belirttikten sonra ayetin Arapçasından anlaşılanı şöyle açıklar Yüce Allah abdestte vücudun iki temel uzvunun yıkanmasını emretmiştir ki bunlar yüz ve kollardır İki uç uzvun da sıvazlanmasını emretmiştir ki bunlar da baş ve ayaklardır Yıkayınız fiilinden sonra iki tümleç getirmiştir Bunlar yüz ve ellerdir Demek ki yüz ve eller yıkanacaktır Sıvazlayınız fiilinden sonra da iki tümleç getirmiştir bunlar da baş ile ayaklardır Demek ki bunlar da sıvazlanacak uzuvlardır Ayette bu manayı son derece güçlendiren ince bir nokta vardır Kuranı Kerimde her kelime birbiriyle son derece uyumlu ve mütenasiptir Şimdi yıkayınız fiilinden sonra gelen iki tümleçten ilki nasıl tek bir uzvu ikincisi iki uzvu (yani iki eli) gösteriyorsa sıvazlayınız fiilinden sonra gelen iki tümleçten de birincisi bir tek uzvu ikincisi iki uzvu iki ayağı
Kısacası abdestte yüz ve dirseklere kadar eller yıkanır baş ve topuklara kadar ayaklar sıvazlanır ayrıca da bir şey gerekmez İsteyen ağzını ve burnunu çalkalar üç parmakla ensesini sıvazlar, serçe parmağı ile kulağını hilaller, ayaklarını topuklarıyla birlikte yıkar her uzvunu yıkayışta Arapça dualar okur Fakat bunları yapan bilsin ki bunların abdestle alakası yoktur Abdesti Allah Kuranda açıklamıştır ve bunlar o açıklamada yoktur
5) Boy Abdesti Nasıl Alınır
Boy abdestinin cünüp iken alınması gerektiğini daha önce söylemiştik Cünüpken ne yapmamız gerektiği iki kelime ile anlatılır 5Maide Suresinde tahare kelimesi temizlenmek 4Nisa Suresindeki gasâle kelimesi yıkanmak demektir Boy abdesti için şuradan şuraya kadar yıkanın ağzınızı burnunuzu üçer kez çalkalayın toplu iğne başı kadar kuru yer bırakmayın sağ omzunuzdan başlayarak üçer kez su dökün ifadeleri geçmez Böyle sınırlamalar olmadığından gasâle kelimesinden sadece yıkanmak anlaşılır
Tahare kelimesi ile de bu yıkanma işleminde kirlerden arınmanın önemi anlaşılır Bunu yerine getiren boy abdesti almış olur Bir anne beş yaşındaki çocuğuna Yıkan dese o çocuk bunu anlayıp yıkanır Oysa koskoca adamlara Yıkan deniyor fakat onlar Nasıl yıkanıcam Toplu iğne başı kadar kuru yer kalırsa ne olur önce hangi omuzuma su dökücem diye sorup Allahın ayetini anlamıyorlar üstelik bu anlamamanın kendi anlayışsızlıklarından kaynaklandığını da anlamıyorlar Bir de Allahın kitabını eksik ilan edip, bu garip soruların açıklandığı kitapları dinin tam ve eksiksiz kaynağıymış gibi rehber ediniyorlar
KIBLEYE DÖNMEK
2Bakara Suresi 144 149 ve 150 ayetlerde Müslümanların nerede olursa olsunlar Mescidi Harama Kabenin olduğu yöne dönmeleri söylenir Bu namaza düzen de veren bir uygulamadır özellikle toplu kılınan namazlar bu sayede daha düzgün ve düzenli olur 2Bakara Suresi 115 ayette nereye dönersek dönelim Allahın orada olduğu söylenerek Kabeye dönmeye yanlış manalar yüklenilmesi Mescidi Haram ve çevresinin putlaştırılması önlenir Mevcut camiler Bakara Suresi’nin ayetlerine binaen Mescidi Harama doğru yapılmıştır Müslümanlar kıldıkları namazı Mescidi Harama dönerek kılmaktadırlar Müslümanlar kıbleyi biliyorlarsa Mescidi Haram yönünü oraya dönüp namazı kılar Eğer yönü bulamazlarsa Allah’ın her yerde olduğunu bilip ibadetlerine devam ederler Bakara Suresi 115
NAMAZDA KIYAFET TEMİZLİK
Kuranda namaz için özel bir kıyafet geçmez Tek başına namaz kılan namazını istediği gibi kılar Namazın toplu kılındığı yerlere gidenin güzelleşmiş düzgün kıyafetle gitmesi iyidir Araf Suresi 31 Araf Suresi 26 ayette insanların avret yerlerini örtecek giyim tarzı olduğu gibi güzellik ve süs kazandıracak giyim tarzı da olduğu söylenir Bundan beş ayet sonra Araf Suresi 31 de mescit yanında namaz kılınan bölgede süslenmeden bahsedilir Baş örtüsü diye bir şeyin olmadığını erkeğin baldırını örtmesinin gerekmediğini gördük Normalde olmayan bu zorunluluklar namaz kılarken de yoktur Çünkü Kuranda namaz kıyafeti diye özel bir kıyafet tarif edilmez
Bakara Suresi 125 ve Hac Suresi 26 ayetlerden namaz kılınacak bölgenin temizlenmesinin ve temiz tutulmasının önemi anlaşılır
NAMAZ VAKİTLERİ
Kuranda namazın vakitleri belirlenmiş bir farz olduğu geçer Nisa Suresi 103 Korku zamanında bile namaz kılınmasını açıklayan Kuran hiç şüphesiz farz namazlarının vakitlerini de eksiksiz olarak açıklamıştır Namaz vakitlerinin açıklanmasından kastımız farz olan namazların açıklanmasıdır Namaz övülmüş bir ibadettir Allaha yönelmenin Allahı hatırlamanın bir şeklidir Bu yönüyle namaz her an kılınabilen her an yerine getirilebilen bir ibadettir. Fakat her kılınan namaz farz namaz değildir örneğin gece yarısı fazladan namaz kılınabilir fakat bu gece yarısı kılınan namazın farz olduğunu göstermez Peygamber de sav Peygamberin yakınları da şüphesiz birçok kereler namaz kılmışlardır Kuranın tek kaynak olduğunu unutan mezhepçi zihniyetliler bu namazların kimisini farz kimisini sünnet ilan etmişler Kurandan dini anlamak yerine Peygamber yakınlarının hareketlerini kendilerince yorumlayarak din oluşturmuşlardır Sünni mezhepler sabah öğle ikindi akşam yatsı diye beş namazı farz kılmışlardır Şiiler üç vakit namazı farz kılıp bu vakitlerde beş vakit namazı birleştirdiklerini söylerler Daha eski zamanlardaki Haricilerin iki veya üç vakit kıldıklarına dair hadisler de vardır Bu farz namazların dışında Kuşluk Duha Güneş Ay tutulması İstihare Kadir Regaip Beraat gecesi namazları gibi birçok namaz da vardır Vitir namazı ise kimilerine göre vacip olup farza yakındır kimilerine göre ise sünnettir
Savaş zamanı namazın kılınmasıyla ilgili bilgileri veren Kuran hiç şüphesiz farz namazlarının vakitlerini de açıklamıştır Kurandan delillendirilmeyen namazların belirli dönemlerde belirli kişilerce halifelerce hatta Peygamber tarafından kılınmış olması mümkündür çünkü Kuran namazı över ve farz namazların haricinde de namaz kılınması elbette ki iyidir Bu açıdan bakıldığında yukarıda adı geçen ve yukarıda adını geçirmediğimiz fakat namaz kitaplarında adı geçen namazların kılınmış olması mümkündür Fakat Kuranda adı geçmeyen namazların farz namaz olarak algılanması çok büyük hatadır Bu noktadan olaya baktığımızda sorun hadislerin yorumlanış şeklindeki hatalardan kaynaklanmıştır Şimdi dinin tek kaynağı olan Kurandan farz olan namazları isim ve vakitleriyle birlikte öğrenelim
SABAH (FECR) NAMAZI
Kuranda namaz kelimesi salat kelimesi ile ifade edilir Bağlantı kurmak tipinde manalara sahip olan salat kulun yaratıcısıyla kurduğu bağlantı yani namaz için de kullanılır Salat kelimesi ikame fiiliyle beraber namaz kılmak manasında kullanılmıştır Salatı Fecir yani Sabah namazı ismi Nur Suresi 58 ayette geçmektedir Fecir gecenin karanlığında güneşin ilk ışıklarının çıkışını ifade eder Bu bir süreçtir ki güneşin doğuşuna kadar devam eder Nitekim varlığı adından belli olan bu namazın Hud Suresi 114 ayette vakti de tam belli olmaktadır
Gündüzün iki tarafında gecenin yakınlarında namaz kıl Güzellikler çirkinlikleri giderir
Hud Suresi 114
Arapçadaki nehar gündüz leyl gece demektir Tarafeyinnehari ifadesi gündüzün iki tarafını ifade eder Taraf ise üç dıştan bitişik bölüm manalarına gelmektedir Kuranda geçtiği diğer ayetlerde de aynı anlamda kullanılır Gündüzün başlangıcını güneşin doğuşu günün bitişini güneşin batışı olarak alırsak günün iki tarafında sabah ve akşam namazları vardır Bu zamanların tam anlaşılması için zülefen minelleyl ifadesi ile bu vakitlerin aynı zamanda gecenin gündüze yakın zamanları olduğu vurgulanır
Yani sabah namazı ismi ile Nur Suresi 58 ayette geçer Bu isim aynı zamanda sabah namazının vaktini de tarif eder Ayrıca Hud Suresi 114 ayette sabah namazının vakti belirlenmiştir Sabah namazı Kurandaki ismiyle Salatul Fecir adından da belli olduğu gibi günün ilk ışıklarıyla başlar ve günün başlangıcı olan güneşin doğuşuyla biter
AKŞAM (İŞA) NAMAZI
İşa namazının ismi de Nur Suresi 58 ayette geçmektedir Sözlükten işa kelimesinin anlamına bakanlar güneşin batışından havanın kararmasına kadar olan vakte yani bizim Türkçede akşam dediğimiz vakte işa denildiğini görürler Yusuf Suresi 16 ve Naziat Suresi 46 ayette de aynı kelime geçmektedir Diğer iki ayetteki aynı kelimeyi akşam diye çeviren bazı çevirmenlerin bu kelimeyi Türkçe bir kelime olan yatsı namazı diye çevirmeleri mezhep izahlarının etkisinde kalmalarındandır Bu çeviri yatsı namazı diye mezheplerin tarif ettiği namazı Kuranın da farz kıldığı izlenimini vermektedir ki bu yanlıştır Fakat yatmak kökeninden gelen yatsı kelimesinden kasıt işa namazının yatmadan önce kılınan son farz namaz olması ise bu doğrudur Ayette buna işaret de vardır
Ey iman edenler!Yönetiminiz altındakilerle ergenlik yaşına gelmemiş olanlarınız sizden üç vakitte izin istesinler Fecir(Sabah) namazından önce öğle vakti elbisenizi çıkardığınızda işa(akşam) namazından sonra çıplak olabileceğiniz üç vakittir bunlar
24 Nur Suresi 58
Son namazı kılmak için mescide giden topluca namazı kılan kişi bu namazdan sonra mescide gitmeyeceği için muhtemelen üzerini değiştirecektir Ev kıyafetine bürünecektir Bu yüzden yatmadan önceki son namaz işa namazı olarak düşünülüyorsa bu doğrudur Yoksa vakit olarak akşamı ifade eden bir kelime namaz kelimesiyle birleşirse bambaşka bir vakit olan yatsıyı ifade eder deniliyorsa bunun yanlışlığı ortadadır Bu ayette son farz namazın akşam namazı olduğunu destekleyici bir ifade tarzı vardır Arapça sözlüklerden işa kelimesinin manasını araştıran herkes işa kelimesinin güneşin batışından gecenin karanlığına kadar olan zaman dilimini ifade ettiğini görecektir Evdeki çocukların çıplaklığın mümkün olduğu vakitlerde izinsiz odalara dalmamalarını öğütleyen bu ayetten bir sonraki ayette bu çocukların ergenlik yaşına gelince her zaman özele saygı gösterip izin alarak ebeveynlerinin odalarına girmeleri öğütlenir
Akşam namazının vaktinin anlaşıldığı ayet Hud Suresi 114 sabah namazında belirttiğimiz ayettir Gündüzün iki tarafında kılınan namazlardan biri sabah namazı olunca diğeri de bu namazın simetriği olan akşam namazıdır Bu namazın vakti de aynı şekilde gecenin gündüze yakın olan zamanıdır Bu ayet dışında akşam namazının vaktini belirleyen bir ayet daha vardır
Güneşin sarkmasından gecenin kararmasına kadar namaz kıl Fecir(sabah) vakti Kuranı fecir(sabah) vakti Kuranına tanık olunur
İsra Suresi 78
Gecenin kararması akşamın bitiş vaktini vermektedir Işığın alametlerinin tamamen yok olmasıyla akşam namazının vakti biter Bu durumda da güneşin sarkması ifadesi güneşin ufukta batışını belirler Böylece güneşin batımı ve gecenin kararmasının arasındaki vakit namaz vakti olarak belirtilir Bu ayetin devamında sürekli akşam namazıyla beraber geçen sabah namazının vaktinin vurgulanması da ilginçtir Fakat bu ayette sabah namazı değil sabah Kuran okumak vurgulanır Demek ki sabah namazının vaktinin içinde veya namazın dışında Kuran okumaya özel bir önem vermek gerekir Görüldüğü gibi akşam ve sabah namazları isimleriyle beraber Kuranda geçerler üstelik bu isimler namazın kılınacağı vakti de ifade ederler İlaveten sabah ve akşam namazının zamanı da açıklanmıştır üstelik Nur Suresi 58 ayette sabahın günün ilk akşamın günün son namazı olduğuna işaret vardır
VUSTA (ORTA EN İYİ) NAMAZI
Vusta namazına delil olarak Bakara Suresi 238 ayet gösterilir
Namazları koruyun Ve vusta orta en iyi namazı da
Bakara Suresi 238
Sabah ve akşam namazının vakitlerini çıkardığımız ayetler ve bu ayet dışında namaz vakitlerinin çıkartılabileceği hiçbir ayet yoktur Demek ki namaz vakitleri bu ayetlerden anlaşılacaktır Günün bir ucundaki namaz sabah namazı günün diğer ucundaki namaz da akşam namazı olunca orta namazını bu iki namazın ortasında aramak lazımdır Tüm kültürlerde günün uyanmayla başladığını gecenin dinlenmemiz için yaratıldığını geceleyin kalkıp ibadetin bir tek Peygamberimize has kılındığını İsra Suresi 79 düşünürsek orta namazı sabah ile akşam namazının arasında gündüz kalan vakit olur Vusta kelimesine orta manasının verilmesinden günün ortalarında kılınan bir namaz olduğunu düşünenler olabilse de bu kelimeyi sınırlayan hiçbir ifade olmadığı için sabah ile akşamın arasında kalan tüm zaman dilimini bu namazın vakti olarak kabul etmek gerekir Vusta namazı ifadesinden orta namazı sonucuna varıldığında vusta kelimesi hem namazın ismini hem zaman dilimini belirleyen kelime olur
Diğer bir görüşe göre vusta kelimesinin en iyi manasına sahip olduğu bu kelimenin bir namazı belirtmediği ayetten namazların korunması ve en iyi şekilde kılınmasının anlaşıldığı söylenir Vusta kelimesi üzerinde bir inceleme bu konuya açıklık getirecektir Bakara Suresi 143 Maide Suresi 89 Kalem Suresi 28 Adiyat Suresi 5 ayetlerinde de bu kelime geçer Bu ayetleri inceleyerek vusta kelimesini anlamaya çalışabilirsiniz
Görüldüğü gibi Kuranda namazın beş vakit olduğuna dair bir ifade yoktur Namazın uzunluğu rükuda secdede ne söyleneceği de Kuranda geçmez Aslında hadislerde de namazın uzun mu kısa mı olduğu rükuda secdede ne söylenmesi gerektiği bulunmaz Bugünkü anlatılan namazın uydurma dolu hadislerle bile açıklanması mümkün değildir Namazdaki birçok husus tamamen mezhep kurucularının şahsi görüşleriyle oluşmuştur Peygamberin hem çok uzun hem de çok kısa namaz kıldığını uzun rüku uzun secde ettiğine dair de birçok hadis vardır Ama mezhepçiler rükuları üç Subhane rabbiyel azim secdeleri üç Subhane rabbiyel ala ifadeleriyle belirlemiş taklitçilerini sadece bu ifadelere mahkum edip Allahın serbest bıraktığını gereksiz yere sınırlamışlardır Normalde rükuda ve secdede belirli ifadeleri söylememizin gerekip gerekmediği namazın süresinin kişinin şahsi görüşüne bırakıldığı Kurandan anlaşılacağı gibi hadisler doğru yorumlansaydı da anlaşılabilirdi Mezhepler serbest bir alanı kendi belirlemeleriyle dondurmuşlardır
Hadislerin hepsinden namazın beş vakit olduğu da çıkmaz Birçok hadisten Peygamberimizin üç vakit namaz kıldığı çıkar özellikle Şiiler üç vakit namaz kılarken bunu kendi hadislerine dayandırırlar Şiilerin üç vakit kılıp bu üç vakitte beş vakit namazı birleştirmelerinin iki ekol arasında orta yol bulma gibi bir çabadan kaynaklandığını sanıyoruz Kuranın hiçbir yerinde birleştirme cem diye bir konudan bahsedilmez Kurana göre namaz belirttiğimiz vakitlerde farzdır Eğer üç vakit namaz kılıp bu üç vakitte beş veya yirmi vakit namaz kılıyorsanız yine de üç vakit kılmış olursunuz
Yatsı namazını kılacak kişi ben beş vakit namazı yatsı namazında birleştirdim dese de bir tek yatsı namazını kılmış olur çünkü namazı farz olan vakit namazı yapan kılınan rekat sayısı değil belli bir vakitte kılınır oluşudur Şiiler gibi Ehli Sünnetin Şafi Maliki Hanbeli mezhepleri de namazları birleştirme konusunda çok toleranslı olmuşlardır Bir kısmı hiç sebepsiz bir kısmı şiddetli yağmurda bile namazların birleştirilebileceğini düşünmüştür Yani mezheplere göre Peygamber beş vakit namazı üç vakitte cem etti birleştirdi diyenler aslında namazın üç vakitten çok olamayacağını kabul etmiş olurlar Namazın minimumu farz namazlar kadardır Namazın fazladan kılınması gayet doğaldır Farz namazların beş ilan edilmesi Sünni mezheplerin bir yorumudur Eğer namaz beş vakit olsaydı Kurandan bunların ismi vakti belli olurdu Kuranda Peygambere özel fazladan ibadet vakti bile belirtilmişken İsra Suresi 79 tüm Müslümanlara farz olan bir namazın vaktinin belirtilmemesi hiç mümkün müdür Evvelki ayetlerden görüldüğü gibi Kuranda belli olan namazlar vardır Neden vakti belli olmayan ikindi gibi yatsı gibi namazların farz olduğunu düşünelim Tahminimiz bazı kişiler Allahı zikretme hatırlama Allahı tespih etme yüceltme yönelme ile ilgili ayetlerdeki tespih zikretme faaliyetlerini düzene koymak için fazladan namazlar farzlaştırmışlardır Zikretme ve tespih faaliyetlerini namaz kılarak yapmak güzel bir yöntem olabilir ama Allahın farzlaştırmadığı şekilde bu vakitleri namaz vakti olarak farzlaştırma kabul edilemez
öyleyse akşama erdiğinizde de sabaha erdiğinizde de tespih yüceltme yönelme Allahadır övgü Onundur Göklerde ve yerde günün sonunda öğleye erdiğinizde
Rum Suresi 17 18
KAZA NAMAZI VAR MI
Bir kez daha belirtmek istiyoruz ki hangi namazların farz olduğu Kurandan çıkar Farz namazlar Allahın bizi belli vakit dilimi içinde her gün kılmaya mecbur ettiği namazlardır Kuran Nisa Suresi 103 ayette bize namazın vakitli farz olduğunu Mearic Süresi 23 ayette bu farzın hayat boyu sürekli gözetilmesi gerektiğini söylemektedir Kuranda kaza namazı diye bir kavram yoktur Namazı kılmayan kaçıran Allaha bunun için tövbe eder daha sonra titiz bir şekilde namazlarını kılmaya devam eder Allah oruçta tutmadığımız günler sayısınca başka günlerde oruç tutmamızı söylemiş bunun kapısını açmıştır Allah istese namaz için de aynısını yapardı Bu yüzden kimse namaza başlayacak kişileri geçmişteki şu kadar namazı kaza etmen gerek diye yanlış yönlendirmesin namazın farzını farz olmayandan ayırmaktır Allahı anmak hatırlamak için kılınan her namaz makbuldür Namaz günde beş vakit de kılınır on vakit de kılınır kırk vakit de kılınır Namazın farz olan vakitleri bize mecbur olduğumuz alt sınırı belirtir üst sınır ise serbesttir Tahminimizce mezhepler bu üst sınırın serbestiyetinden dolayı fazladan namaz kılan sahabeleri görüp ikindi namazını yatsı namazını vitir namazını farzlaştırmışlardır vacipleştirmişlerdir Eğer Kurandan namazın farzlarını anlama yerine şahısların hareketlerinden farzları anlamaya kalsaydık o zaman karşımıza evvabin namazı kuşluk namazı küsuf namazı gibi bir sürü ilave namazlar daha çıkardı Sonuçta her konuda olduğu gibi namazda da Kuranda ne yazıyorsa din yalnızca odur Allah kitabında hiçbir eksiklik bırakmamıştır Nitekim Hac ibadetinde hacılara üç vakit namaz kıldırılmaktadır Hac için Kuranda bir sürü detay verilirken saçını hastalıktan dolayı kısaltanın ne yapması gerektiği bile niye Kuranda Hacda namaz vakitlerinin azaltılması geçmiyor Namaz eğer ki beş vakit farz ise hacılara neye dayandırılarak daha az namaz kıldırılıyor
BEŞ VAKİT NAMAZ NEYE DAYANDIRILIYOR
Namazın beş vakit olmadığı ikindi yatsı namazlarının farz olmadığı daha İslamiyetin ilk yıllarında Hariciler ve Mutezile tarafından da savunulmuştur Namazın illaki beş vakit olduğunu ispata çalışanların bunu gerçekleştirmek için uydurduğu hadis ise korkunçtur Daha evvel de belirttiğimiz bu hadise göre Peygamberimiz miraçta Allahın huzuruna çıkar ve Allah namazı elli vakit farz kılar daha sonra Hz Musaya rastlayan Peygamberimizi Hz Musa bu kadar namazın çok olduğu ümmetin buna güç yetiremeyeceği şeklinde uyarır sonra Peygamberimiz Allahtan indirim ister Allah da namazın sayısını indirir Yolda Hz Musa yine bu kadar namaz vaktinin de çok olduğunu söyler Bu git gel böylece namaz beş vakte inene kadar dokuz kez gerçekleşir Nitekim namazın sayısı beşe gelince Hz. Musa yine indirimi tavsiye etse de Peygamberimiz artık utandığı için namaz indirimi durur Bu hadise göre Allah insanların kaç vakit namaza güç yetireceğini bilmez Peygamberimiz ise hiçbir şeyden haberi olmayan bir garibandır Hz Musa ise hem Peygamberimizin akıl hocası hem Allahın hükmünün düzelticisi hem de bizim kurtarıcımızdır Namazın beş vakit farz kılınmasının hikayesi işte böyle kabul edilemez bir hadise dayanır Namazın beş vakit olduğu Kurana değil işte böyle izahlara özellikle de bu hadise dayandırılmaktadır Miraçtan önce namazların sabah ve akşam olmak üzere yalnızca iki vakit kılındığını söyleyen hadislerin olması da Buhari 1/93 Tecrid Tercemesi 2/233 Hadis no 228 namazın vakitlerinin bu miraç hadisiyle arttırıldığının delilidir Namazlar daha evvel iki vakit olarak kılınıyorsa sonradan ilave edilen üç namaz niye Kuranda geçmemektedir Kuranda sadece Bakara Suresi 238 ayetteki ifadeyle orta namazının sonradan ilave edildiği iddia edilebilir Peki 4 5 namaz olan ikindi ve yatsı namazları hangi Kuran ayetinden çıkarılacaktır bunların ismi niye Kuranda yoktur Orta namazı veya en hayırlı namaz manasına gelen ifadeyi Salatı Vusta maddesinde açıkladık Allah ve Peygamberimize iftira olan böyle hadisler yerine Kuranda doğruyu arayanlar namaz hakkında gerekli bilgiye kavuşacaklardır Kuranla yetinmeyip dini pratiklerini uydurma hadislere dayandırmaya çalışanlar ise örneğini gördüğümüz gibi mantıksızlıklar iftiralar çelişkiler içinde kalacaklardır
NAMAZIN KAPSADIKLARI
Namaz Allahı zikretmek hatırlamak için yapılan bir ibadettir Taha Suresi 14 Fakat Allahı zikretmekten farklı olarak namaz belli vakitlerde farz kılınmıştır abdestli olarak yerine getirilmelidir ve belli hareketleri de kapsar Namaz öyle bir ibadettir ki savaş sırasında bile yerine getirilir Nisa Suresi 102 ayette savaş durumunda bir grubun namaz kıldığını diğer grubun ise nöbet tuttuğunu görüyoruz Secde edildikten sonra diğer grup ilk grubun yerini alıp namazını kılmaktadır Burada savaş tehlikesinin olduğu bir durumda bile namazın secde de dahil olmak üzere secde kişinin en savunmasız halidir yerine getirildiğini fakat nöbetleşe silahları bırakmadan düşmana fırsat verilmeden bunun yapıldığını görüyoruz Eğer savaşta dahi vakitli farz olunan namaz böyle yerine getiriliyor normal zamanında namazın kıyamı rükusu ve secdesi ile yerine getirilmesinin önemi daha iyi anlaşılır
Kurandan İbrahim Suresi 40 namazın Hz İbrahimden beri varolan bir ibadet olduğunu anlıyoruz Hz İbrahimin ibadet evi Kabeyi ele geçiren Allaha ortak koşucu putperestler bile namazı sapkın bir şekilde olsa da uygularlardı Enfal Suresi 35 Kuran evvelki nesillerin de uyguladıkları namaz alışkanlıklarını şehvetlerine uyma sonucu bıraktıklarını söyler Meryem Suresi 59 Yani Peygamberimiz zamanında, namaz salat denildiğinde namazın ne olduğu ve hareketleri kişiler tarafından anlaşılırdı Aynen günümüzde de namaz denilince namaz kılmayan kişilerin bile namazın hareketlerini Allaha yönelmeyi ve ibadet etmeyi anladıkları gibi Kuranda hareketli ibadet manasında üç kelime geçer. Bunlar kıyam ayakta durma rüku eğilme secde yüz üstü yere kapanma dir Kuranda İbrahim Peygamberin makamının namaz yeri edinilmesi evin temiz tutulması geçer Bakara Suresi 125 Hac Suresi 26 ayette ise evin kıyam rüku ve secde edenler için temiz tutulması emredilerek namazın üç hareketinin ne olduğu bir arada gösterilmiş olur Namazın en önemli bölümü ve özelliği ise namazda Allahın hatırlanmasıdır zikredilmesidir Nitekim Taha Suresi 14 ayetten namazın kılınmasındaki gayenin Allahın hatırlanması olduğunu anlarız Kuranda namazda Kuran okunmasına dair bir ifade geçmez Fakat Kuran bize tanıtılırken Kuranın zikir yani hatırlatma olduğu söylenir Böylece biz namaz kılarken edeceğimiz duada Allaha yakarışta rehberimizin Kuran olduğunu anlarız örneğin Allahın bağışlayıcılığı merhameti her şeyi yaratması cenneti cehennemi bilgisinin sonsuzluğu hep Kurandan öğrenilir Namazda da merhametli bağışlayıcı bir Allahın karşısında olduğumuzu bilir ona göre Allahı zikreder hatırlar ona göre Allaha yöneliriz
·
268 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.