İLYADA YAZAN: Büyük ihtimalle Homeros ( bu konu epey tartışmalı) 620 sf Çev: Azra Erhat- A. Kadir Genel Kanı: Tüm zamanların en güzel şiiri. ( Şahsen katılıyorum ) 2. Okumam olduğu için hızlı okuma yaptım. İlyada okumak, başına geçmek, pek öyle kolay değil biliyorum. Sadece kitap değil yan okumaları da var. 2014'de okurken, anlayabilmek için duvara harita çizmiştim. Üstüne boya vurunca gider sandım, gitmedi. Taşınınca ev sahibi arayıp bir ton laf etti. Halbuki teşekkür etmeliydi, o dökülen milattan önceden kalmış evine ne güzel grafiti yapmışım işte. Her neyse, gelelim tavsiye kısmına: Önce Troy filmini izleyin. Şu yakışıklı ve karizmatik ve tövbe dedirten kuzenim Brad Pitt'in Aşil'i canlandırdığı film. Zaten sonrasında su gibi akıyor. Ve mutlaka İş Bankası olsun. Azra Erhat'ın 60 sayfalık önsözü altın değerinde. O kadar tatlı bir anlatışı var ki hayran olmamak zor. İçim dışım Mitoloji oldu. Biraz ara versem iyi olacak. Ama daha sırada tragedyalar var. Bakalım. Olay kısaca şu: Filmle bire bir değil, baştan söyleyeyim. Truva'nın diğer adı İlios olduğu için kitabın adı İlyada. Açıkçası, korkmayın ama, Rus edebiyatı gibi, kentlerin de tanrıların da karakterlerin de bir ton lakabı var. Ben çizelgeyle ilerledim, Bu kimdi yahu kargaşasından başka türlü kurtulamadım. Akhalar ve Troyalılar arasında 10 yıl süren savaşın 4O gününü okuyoruz. Artık savaş bitmek üzere, milletin canı çıkmış. Akhalar Yunan, Troyalılar Anadolu'lu. Homeros da Yunan olmasına rağmen, herkesin fark ettiği üzere çaktırmadan Troyalılar'ın tarafını tutuyor. Belki de kökeni Anadolu olduğu içindir. Agamennon, Akhaların'ın kralı yani, nalet bir adam. Allah onu bildiği gibi yapsın. Rahibin kızını, Briesis'si ( kitapta Khyrises olarak geçiyor) ganimet olarak alınca Apollon kızdı diye geri veriyor, tabi böyle anlattığıma bakmayın sayfalarca bu olay anlatılıyor. O kadar ahlâksız ki gidip Aşil'in ganimet kadınını alıyor. Tabi Aşil de küsüp savaşa katılmıyor. Ortalık birbirine karışıyor. Aşil güya tanrı soyundan gelme bir ölümlü, kral falan değil, bir ordunun komutanı fakat o kadar yetenekli ki Agamennon bile yer yer ona uymak zorunda kalıyor. Kitapta, filmdekinin tersine, Troya Prensi Paris Helene'yi zaten kaçırmış. Helene de kim olsa beğenirsiniz, Agamennon'un kardeşi Meneleos'un karısı. Paris korkak ve toy bir prens, üstelik milletin karısını kaçırıyor. Abisi Hektor, vay be denilecek cinsten tam bir Prens. Bir de Tanrı'lar ve Tanrıça'lar var. Ortalığı karıştıran asıl onlar. Hera ve Athena Akhalar'ın taraftarı. Ama Hera bildiğin zengin ve şımarık, ekmek yoksa pasta yesinler diyen türden baş belası bir Tanrıça. Zeus, o dağları titreten Zeus tam bir hanım köylü. Hera'dan ödü kopuyor. Ama bütün hanım köylüler gibi alttan alttan iş çeviren de gene Zeus. Troyalılar'ı tutanlar da Afrodit, Apollon ve Ares. Şimdi baktım da anlat anlat bitmez bu, sıkıldıysanız okumayın. Filmin aksine Aşil'in kardeş gibi sevdiği Patraklos, bir bakıma Aşil'in yüzünden ölüyor. Patraklos'a zırhı veren de Aşil. Aman, diyor, Truvalılar geri çekilirse peşlerinden gitme bak gözünü seveyim. Ama Patraklos gaza gelip Aşil'in öğüdünü unutunca peşlerinden gidiyor ve Aşil zannedilip öldürülüyor. Aşil çılgına dönüyor. İntikam da intikam. Yoksa savaşa falan katılacağı yok. Aşil de savaşa katılınca Tanrılar, Tanrıçalar derken her şey birbirine karışıyor. Ne yazık ki Hektor'un ölüsünü sürükleyerek gezdirmesi kısmı kitapta da aynen geçiyor. İçim gitti ne diyeyim. Ölüye saygı bütün tragedyaların ana konularından biri. Hektor'un babası Priamos fidyeyle ölüsünü geri alıp cenazeyi usulünce uğurluyor. Ve İlyada bu sahneyle son buluyor. Paris'in Aşil'i öldürmesi kitapta yok. Truva da yerle bir olmuyor. Homeros belki de bunu herkes biliyor diyerek yazmadı ya da elimize ulaşmayan başka bir eserde yazmıştır. Ama söylencelerle filmin bitişi aynı. Ha bir de söylenceye göre Homeros diye biri yokmuş. Baştan sona bakınca uslup aynı, yani bunu derleme bir yapıt olarak görmeye çalıştım ama ikna olmadım, bence Homeros vardı. Tamamını okuyanları selamlıyorum.

İlyadaHomeros · Türkiye İş Bankası Yayınları · 20147,3bin okunma

··

226 görüntüleme

Köşeli Ayraç

@koseliayrac ·

01 Nisan 2023 10:34

"Aa o öyle miymiş, himm simdi anladım." diyerek incelemenizi okudum. Sağlam kafa ve özenli, bol yan okumalı bir kitap gerçekten. Okumamı sizin yazı üzerinden şu an daha kolay yürütüyorum.😅 Ellerinize sağlık, yazınızı keyifle okudum. Ev sahibini kınıyorum ayrıca. Yıllar önce bana Balzac'in İnsanlık Komedisi için yaptığımız ağaç graffitisine söven ev sahibimi hatırlattınız.Sanattan, edebiyattan anlamayanların evlerini kiraya vermesi yasaklansın.😂

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Emel Kalender