Bil ki; Allah Teâlâ, selim akıl sahiplerini, “Onlar ayakta dururken, otururken, yatarken hep Allah’ı anarlar, göklerin ve yerin yaratılışını düşünürler” sıfatları ile vasıflandırdı. Zira Allah’ı ve onun birliğini bilmek/tanımak yalnızca akıl ile olur. Akıl ise Allah’ı tanıma yolculuğunun başında bunu yapmaktan acizdir. Zira şehvet ve kızgınlık kuvvetinin üstün gelmesi onu, şeytana itaatin ve hevaya tabi olmanın boyunduruğu altına geçirmiştir. Kişi bunlara bağlı kaldığı müddetçe şeytanın iğva ve vesveseleri, kötülüğü emreden nefsin kötü düşüncülerinden ve vehmin muğalatalarından kurtulamaz.
Bundan dolayı bunlardan kurtulmak için tefekkür ile beraber ibadetlere ihtiyaç duyar. Allah Teâlâ’ya ibadet edip mahlukat hakkında tefekkür ederse; Allah’ın tecellilerini kabul edebilen saf selim/lub akıl sahibi olur. Ayetin “Onlar ayakta dururken, otururken, yatarken hep Allah’ı anarlar” kısmı, ibadetlere devam etmeye işaret etmektedir. “Göklerin ve yerin yaratılışını düşünürler” kısmı ise ibadetin tefekkür ile beraberlik yapmasına işaret etmektedir. Allah zikredilir, tefekkür ise Allah’ın yarattıkları üzerinde yapılır. Resulullah ( sav) şöyle buyurmuştur: “Yaratılanlarda tefekkür ediniz yaratıcıda tefekkür etmeyin. Zira sizler O’nu hakkıyla takdir edemezsiniz.”
Allah Teâlâ şöyle buyurdu: “Allah’ı hakkıyla takdir edemediler/bilemediler.”” Bilakis Allah Teâlâ, fiilleri ve yarattıkları ile bilinir. Bundan dolayı Resulullah (sav) Allah’ın zatı hakkında tefekkür etmeyi yasaklayıp mahlukat hakkında tefekkür etmeyi emretti. Zikir ise Allah’a nispetle olup onun yarattıklarına nispetle değildir. Bunun için Allah Teâlâ, selim akıl sahiplerini, Allah’ı zikrederler ve göklerin ve yerin yaratılışında tefekkür ederler sıfatlarıyla vasıflandırdı. Rivayet edildiğine göre Resulullah (sav) şöyle buyurdu: “Tefekkür gibi bir ibadet yoktur.” Denildi ki: Tefekkür, gafleti götürür ve suyun bitkileri yeşerttiği gibi tefekkür de kalbe haşyet kazandırır. Kalpler, hüzünler kadar başka bir şeyle parlamaz, tefekkür gibi de başka bir şeyle aydınlanamaz.
Şemseddin İsfahanî
Şemseddin İsfahanîKitabı okuyacak
··
4 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.