Item: Zen ve Motosiklet Bakım Sanatı
Rating: 10 puan verdi
Author: NouR

NouR

@TheOwlOfMinerva·

02 Haziran 2020 15:40

432 syf.

10/10 puan verdi

Okuma sürecim iki ay sürse de bu kitabi bitirmenin hakli gururunu yasiyorum. Okumasi zor, git-gel yasatan bir kitap. Roman demek istemiyorum daha çok felsefi dusunsel bir metin. Okurken, iyi bir dinleyici gibi yazarin sozlerine kulak verip, bagi koparmamak gerek. Bu butunlugu yakalamak icin onemli. Kitabi anlamak biraz da felsefi birikim istiyor. Hic olmazsa Platon , Sokrates, Aristo, Kant ve Sofistler uzerine ufak bir arastirma gerektigi kanaatindeyim. Felsefe sevmiyorsaniz zaten okumak zor olur. Robert M. Pirsig ; Doğu Felsefesi de olmak uzere bircok alanda egitim gormus bir yazar. Fakat yazdigi kitaplar (2tane) onun daha cok filozof yonunu ortaya koyuyor. Çesitli okullarda Kompozisyon ve Retorik dersleri verdi. Kitap otobiyografi ozelligi tasiyor ama yazacagim bazi bolumler yazari daha cok dusunce boyutunda tanitacaktir. Yazari anlamak adina kitaptaki tek ve en dikkat ceken karaktere bakmak yeterli olacak. PHAEDRUS... Romanda yazarin oteki benidir. Elestiren, sorgulayan, felsefe uzerine konusan... Bu ismi Platon'un olusturdugu yazi ve soz uzerine konusan kurgusal bir karakterden alir. Kitaptaki Phaedrus'un (yazarin oteki beni) tedirgin eden gizemli bir tarafi olmakla beraber, retorik calismalar yapmasi sebebiyle de kendisini Phaedrus ile bagdastirmistir. Kitapta genellikle felsefe uzerine konusmalar, degerler elestirisi Phaedrus ile karsimiza cikiyor. Ayrica yazarin kendisiyle ic hesaplasmalar yasadigi, psikolojik ve ruhsal sorunlar yasadigi donemi yansitir. .... Yazarin zekâsi yadsinamaz. Hatta IQ'sunun yuksek oldugunu okumustum biyografisinde. Kitapta da kendisini şoyle tanitiyor: " Kimse onu gercekten tanimadi. Anlasilan o da boyle olmasini istemis ve boyle olmustu. Yalnizligi belki zekâsinin sonucuydu. Belki de nedeniydi. Ama bu ikisi hep birarada gidiyordu. Yapayalniz tekinsiz bir zekâ." Klasik bir soylemdir "zeki insanlar hep asosyaldir" diye. Yazar oglu ile ilgili diyaloglarda mesafeli ve soguk. Yazarin Phaedrus tarafi boyle aslinda. Baska bir alintida: "Ve bilim egitimin ilk yilini on bes yasinda bitiren Phaedrus, sinifta kaldigi icin on yedi yasinda universiteden atildi. Resmi neden olarak, olgunlasamamislik ve derslere karsi dikkatsizlik. (...) Universite, standartlarindan tumuyle vazgecmeden onu barindiramazdi. " Bu alintida hernekadar uni.hayatinin erken baslamasi ve zekasina isik tutsa da, egitim sistemini elestiren tavri buralarda basliyor. Yazar (Phaedrus) hazir bilgiden ziyade kesfederek ogrenmeye kendi fikrini insa etmeye onem veriyor. Universite hayatinda goze batan tarafi, gecmisten gunumuze gelen bircok saygin filozofu ve kaliplasmis degerleri elestirip, uzerine yeni fikirler insa etmesiydi. Hepsi olmasa da universite hocalarinin sevmedigi, otoritelerini sarsan bir seydir bu. Grek Felsefesinden bu yana bircok dusunurun ortaya koydugu fikirler gelecege zemin hazirlayabilir ancak bir adim oteye gitmeden onlari oldugu gibi kabul edip ezberlemek yazarin oteki beni olan Phaedrus'a uygun bir durum degildi. Kendi cumleleri olmali ve taklit etmemeliydi ... Ders verdigi yillarda da kendisine yon veren bu dusunce yuzunden tuhaf bakislara maruz kaldi. Yeni bir seyler ortaya atmak, uretmek, sorgulamak... Mesela birgun "NITELIK nedir?" Sorusunu yoneltti ogrencilerine. Ve Niteligin tanimlanamaz oldugunu anlatmaya calisti. Evet ona gore nitelik tanimlanamazdi, nesenel olamazdi. Retorik te oyle... Asla sistematik bir mantik icinde maddeler halinde iyilik, mutluluk , erdem gibi kavramlar da tanimlanamaz. Nesnel degillerdir. Hatta erdemi bir tanim icinde aciklamaya calistiklari icin Sofistleri de elestirir. Yazar, retorik pratik bir bilimse belli bir sisteme dayandirilmadan oznel kabul edilir; diger turlu nitelikten ayrilmis olur der ozetle... Bu konuda en cok elestirisini dile getirdigi filozof Aristodur. Hatta yazar kendi donemindeki egitim sistemi uzerinden benzetme yaparak Aristo'yu agir bir sekilde elestirir. Aristo : "Retorik bir sanattir; cunku mantikli bir duzen sistemine indirgenebilir der." Hatta bu tanimlamara (aristocu mantik, aristocu etik...vb.) kahkaha ile guler ve sayfalarca ayar verir kendince Aristo'ya. Aşiri septik bir yaklasimi var yazar Phaedrus'un. Iyilik nedir diye soruldugunda herkes farkli tanimladigina gore bir iyiligin varligindan soz edebilir miyiz? Sorusunu atar ortaya. Fazla uzatmak istemiyorum aslinda. Kitap o kadar cok mevzuyu barindiriryor ki , sadece birkacina deginmek istedim. Hem okadar da kitap yorumlamakta mahir degilim acikcasi. Buna ragmen yazarin degindigi bir konu olan GIRISKENLIK mevzusu yorumlama konusunda beni cesaretlendirdi. :) Girisken olmanin oneminden ve giriskenligi onleyen unsurlardan bahseder detaylica. Ve konunun sonunda sizi motive eder. Kitabin bana kattigi en onemli noktalardan biridir;giriskenlik. Aslinda bircok seyi motosiklet bakimi uzerinden anlatiyor yazar. Metafor diyebilir miyiz bilmiyorum. Ama iyi bir ornekleme diyebiliriz. Yine kitaptan: "Bir is icin , icine etmemis bir tek tamircinin bulunmadigi..." gibi bir ifade neden olmasin nur , yaz bir seyler, denemeden olmaz dedirtti. :) Unutmadan sunu da ekleyeyim. Kitapta encok bahsedilen konulardan biri de Klasik ve Romantik yaklasimlar... Her seyi oldugu gibi kabul eden yazarin pek te hoslanmadigi bir yaklasim olan Romantik yaklasim; Her seyi dis gorunusune bakmadan onu olusturan unsurlari anlamaya calisan yazarin da sevdigi Klasik yaklasim. Zaten kimi sadece motosiklet surer markasi modeli gicir gicir olusudur onemli olan. Kimisi de disi kadar ici ile de ilgilenir, nasil calistigi , bozulup yolda kalirsam nasil calistirabilirim kismi ile de ilgilenir. Heran her yerde tamirci bulamazsin. Ozetle, dene , yap, uret, teknoloji ile arani iyi tut, onu olumlu yonde kullan diyor bizlere... .... Daha cok ders dinler gibi okudum kitabi. Not alarak...Elimden geldigince anlamaya calistim metni. Kitabin roman denilecek tarafi oglu Chris ile birlikte yaptigi motosiklet yolculugu ile ilgili detaylardi. O bolumler bana gore ders molasi gibiydi. Kimisi bir paragraflik , kimisi de bir sayfalik molalar. Zihni yorgunluktan kurtaran molalar... Yazarin Zen budizmine ilgisi ve son sayfalardaki reenkarnasyona inandigini bana dusunduren satirlar aslinda tanimlamanamaz dedigi Niteligi bagdastirdigi bir inanis gibi geldi. Okuyanlar bu konudaki fikirlerini beyan edebilirler. Son olarak , Her ne kadar Grek dusuncesini , filozoflari elestirse de "Onumde uzanan gecmis gorunurdeki her seye egemen durumda" der, son sayfalarda. Grek dusunurler icin de bu gecerliydi. Ikinci ve devam kitabi olan Lila ...Artik o da baska zamana buyuk ihtimalle seneye okundu olarak listeme girer. Tabii ki biz plan yapariz ama planlarimiz istedigimiz gibi gitmez. Her seyden once saglik olsun. Iyi okumalar:)

Zen ve Motosiklet Bakım SanatıRobert M. Pirsig · Ayrıntı Yayınları · 20221,190 okunma

··

220 görüntüleme

NouR

@TheOwlOfMinerva ·

02 Haziran 2020 21:55

Zor kitapları okumalıymış insan meğer. Kitap insanı allak bullak etmeliymiş; insanda bir şeyleri değiştirmeliymiş. R.M. Pirsig

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

NouR