Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol
Alışveriş
Keşfet
Kitaplar
Yazarlar
Okurlar
1000Kitap Android UygulamasıÜCRETSİZ – Google Play'den indirin
1000Kitap iOS UygulamasıÜCRETSİZ – App Store'dan alın
ŞartlarGizlilikTopluluk KurallarıHakkımızdaReklam VerinİletişimKütüphanecilerDizinlerÇerez Politikası
©2024 · 1000Kitap Web Uygulaması · 2.36.31
Gönderi
#beraberokuma etkinliği için yaptığımız ankette İlber Ortaylı en çok oyu aldı ve onun bir kitabını okumaya karar verdik; bende okumak için İmparatorluğun Son Nefesi; Osmanlı'nın Yaşayan Mirası Cumhuriyet adlı kitabını seçtim.
*“Tarih Nasıl Yazılır?” başlıklı bölümde: “Titus Livius; İmparator Augustus, Cladius, Nero ve Caligula devirlerinin tarihçisidir.” diyor. Doğrudur bizi ilgilendiren bu değil. Ben bu satırları okurken, eşim geldi (tarihi filmlere bakıyordu) Caligula’yı biliyor musun? dedi. Bende; “Elbette” diye cevap verdim. Onun ile ilgili dizi ve film olduğunu, seyredebileceğini söyledim. Aynı zamanda o döneme ait sevdiğim oyuncu Anthony Hopkins'in oynadığı Titus filmi ve o dönem çok sevdiğim "Ben Cladius” dizisini söyledim. İsteseniz bu kadar denk gelmez; tesadüfün böylesi. (Not: O dönemi merak ediyorsanız bu filmleri izleyin bence.)
*“Türkiye'de Tarih Yazıcılığı” adlı bölümde: ‘Sürekli olarak ‘Yeni harflerin kabulüyle eski kültürümüz bitti!’ deniliyor. Sanki eski kültürümüzle eskiler çok iyi bağ kurmuşlardı. Eski tarihlerimiz, eski vesika derlemelerimiz maalesef bizden evvel ecnebiler tarafından yayınlanmışlardır.” demiş. Tarihle ilgilenmeyen, okumayı sevmeyen, yazmayı bilmeyen bir toplum olarak; yazım harflerinin ne önemi var? Harf şeklinin değişmiş olması neyi değiştirdi? Harf Devrimi’nden önce yapılan 28 Ekim 1927 tarihli nüfus sayımı da söz konusu iddianın değerlendirilebilmesi için farklı veriler sağlıyor. “28 Teşrinievvel 1927 Umumi Nüfus Tahriri, Fasikül 3, Usuller Kanun ve Talimatnameler Neticelerin Tahlili” isimli çalışma incelendiğinde: Harf Devrimi’nden önce Arap harfleri ile okuma yazma oranının erkeklerde yüzde 12.99 kadınlarda ise yüzde 3.67 olduğu, toplamda da okuryazar oranının yüzde 8.61 olduğu görülebiliyor. Ayrıca raporda 7 yaş üstü dikkate alındığında bu oranların erkeklerde yüzde 17.42 kadınlarda ise yüzde 4.63 toplamda da yüzde 10.58 olarak değiştiği de belirtiliyor. Yani bir şey değişti, eski kültürden uzaklaşıldıysa da bu okuma yazma bilen % 8 - 12 için değişti. Atatürk, 1928’in 9 Ağustos gecesi Sarayburnu’nda verdiği ve hem harf hem de musiki inkılabının başlangıcı olan meşhur nutkunda: “Türkiye’nin yüzde sekseninin okuma yazma bilmediğini” söyler.
*"Midhat Paşa; İdamla Yargılanan Son Sadrazam" adlı bölüm Midhat Paşa'ya ayrılmış. Uzun zaman önce okuduğum kitap sayesinde en üzüldüğüm karakter. Ortaylı'nın belirttiği gibi başarılı bir vali ama başarısız bir sadrazam. Başarısızlıklarında kendi acele kararları kadar rakiplerinin de etkisi büyük. Yıldız Davası skandal davalardan biri; rakiplerin kıskançlıkları, kinleri ve geçmişin intikam hırslarıyla hukuk skandalına dönüşmüş. Gelelim beni etkiyen kitaba: Taif'te Ölüm - Hıfzı Topuz (1999). Tabii kitabın etkileyiciliğinin, unutulmazlığının arkasında yaşananların dramı kadar Topuz'un kurgusu ve kaleminin gücü var.
*Osmanlı - Rus Savaşı anlatılırken Plevne Kuşatması Kahramanı Gazi Osman Paşa'dan bahsediyor. Ortaokuldan beri ne zaman Gazi Osman Paşa'nın adı geçse aklıma hemen Plevne Marşı gelir.
Tuna Nehri akmam diyor,
Etrafımı yıkmam diyor,
Şanı büyük Osman Paşa,
Plevne'den çıkmam diyor.
XXXXXXXXXXX
Düşman Tuna'yı atladı,
Karakolları yokladı,
Osman Paşa'nın kolunda,
Beş bin top birden patladı...
XXXXXXXXXXXX
Tuna Nehri akar gider,
Etrafını yıkar gider,
Şanı büyük Osman Paşa,
Düşmanları kırar gider...
XXXXXXXXXXXXX
Kılıcımı vurdum taşa,
Taş yarıldı baştan başa,
Namı büyük Osman Paşa,
Askerinle binler yaşa.
(Mehmet Ali Bey)
*Osmanlı Rus Savaşı bölümünün son paragrafında:" Göç Osmanlı - Rus Savaşından beri Türkiye halkının hayatında, siyasetinde, iktisadi yaşamında önemli SORUNLAR getiren, bu sorunlarla birlikte bazı kazançlar da yaratarak ülkenin manzarasını değiştiren bir olay olarak bilinmelidir." diyor. Maalesef büyük savaşlar bitse de göçler hala devam ediyor, topraklarımız dış göç alıyor. Merhamet, muhtaç olana yardım etmek, sığınana el vermek elbette ulvi bir hareket ammaaa... Ortaylı'nın da dediği gibi önemli sorunları da beraberinde getiriyor. Kendi sorunlarımızı aşamamışken, dış göçlerle yeni sorunlara kucak açmak ne kadar doğru tartışılabilir.
*Mısır Hanedanının Osmanlı Hayatına Etkisi başlıklı bölümde:"Hidiv hanedanı İstanbul'a gerçek anlamda Batı medeniyeti ve israfı getirmiştir." cümlesini okuyunca; o günlerde medeniyet (daha doğrusu Hidiv hanedanının özentisi) israfı getirmiş. Bugünlerde ise teknoloji ve özenti ( gereksiz bir yarış) tüketimi ve yaratılan tüketim toplumu israfı körüklüyor.
*İmparatorluk Tecrübesi ve Türkiye başlıklı yazıda:" Çok az ülke kan ve can pahasına topraklarını savunmuştur. Rusya'nın Brest-Litovsk'ta, Sivastopol'da, Moskova, Stalingrad ve Leningrad'da milletin kanı, canı pahasına savunma yaptığı malumdur. Marne ve Verdun cepheleri de, Fransa'nın vatan savunması yapabilen, milli şuura sahip bir tarihi kimliğe sahip olduğunu gösterir. İşte Çanakkale'de bu türden abidelerden biridir." denilmiş. Bu satırları okuyunca ister istemez günümüzü düşündüm. Her ne kadar geçmiş dönemdeki kadar büyük savaşlar çıkmasa da; savaş başlar başlamaz, pılısını pırtısını toplayıp başka ülkelere göçüyorlar. Nerede kaldı önceki nesiller gibi kanı, canı pahasına vatanı, toprağı için savaşanlar? Yüzyıllardır savaş yaşamış bir millet olarak biz topraklarımızı bırakmamış, kimseye sığınmamış bir ırkın ahvadı (torun, soy) olarak; savaştan, vatanlarından kaçanları da anlayamıyorum, bunu da sabit fikirli olmama, anlayışsızlığıma verin.
*Kitabı okurken ufak bir ayrıntı dikkatimi çekti: Ortaylı, hep "Son Padişah" diyor, padişahın adını zikretmiyor. Bilmediğinden değil herhalde. Ama bunun sebebini çok merak ettim (paparazzilik duygularım kabardı).
·
45 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.