İhsan FAZLIOĞLU
Muhtasar ve müfit bir deyişle 15. yüzyıl, ama özellikle ikinci yarısı Avrupa’nın her bakımdan, bahusus zihniyet açısından İslamlaşma dönemidir. Ve bu dönem sanıldığı gibi hemen bitmemiş, çok uzun bir süre devam etmiştir. 15. yüzyılın sonunda başlayan coğrafî keşif hareketlerinde İspanyol ve Portekizlilerin Afrika sahilleri ile Hint Okyanusu hakkındaki bilgilerini, İbn Macid ile Süleyman el-Mehrî’nin eserlerinden tercüme ettikleri; aynı zamanda gemilerini bu iki ismin rehberliğinde Hint Okyanusu’na sürdükleri bilinmektedir.
Öte yandan İbn Tufeyl’in romanı, 17. ve 18. yüzyıllarda başta Latince olmak üzere pek çok Avrupa diline çevrildi ve özellikle içerdiği felsefî tezler, F. Bacon (ö. 1626) ile T. Hobbes’un (ö. 1679) ampirik ve nominalist felsefelerine karşı kullanıldı. Hem İbn Tufeyl, hem de Farabî’nin fikirleri Aydınlanma dönemi düşünürleri tarafından doğal din, doğal hukuk gibi kavramların temellendirilmesinde göz önünde bulunduruldu. Hemen her konuda hem nazarî, hem de amelî pek çok örnek vermek mümkün: Merağa Okulu’nun ilmî zihniyeti, İbn Heysem’in ilmî anlayışı gibi... Açıktır ki etki farklı sahalarda, farklı zamanlara kadar sürdü.
anlayis.net/makaleGoster.as...
··
24 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.