Hüseyin Nihal Atsız
12 Ocak 1905: İstanbul’da doğdu.
Ailesi: Gümüşhane’nin Torul ilçesinin Midi köyünün Çiftçioğlu ailesinden. Babası, Deniz Makine Önyüzbaşısı Hüseyin
Efendi’nin oğlu Deniz Güverte Binbaşısı Mehmet Nail Bey; annesi Trabzon’un Kadıoğulları ailesinden Deniz Yarbayı Osman
Fevzi Bey’in kızı Fatma Zehra Hanım.
Çiftçioğlu ailesinin bir kolu, Yozgat’ın Akdağmadeni ilçesinin Tekkegüneyi ve Dayalı köylerine yerleşmiş. Nihâl Atsız’ın,
Nejdet Sançar (1 Mayıs 1910-22 Şubat 1975) adlı bir erkek kardeşi ile bir de kız kardeşi, (Aralık 1912 doğumlu) Fatma Nezihe vardır.
İlkokul: İstanbul Kadıköyü’ndeki Fransız ve Alman Mektebi (1911), Süveyş’teki Fransız Mektebi (1911), Kasımpaşa’daki
Cezayirli Gazi Hasan Paşa Mektebi ile Haydarpaşa Osmanlı İttihat Mektebi.
Ortaöğretim: Kadıköy ve İstanbul Sultanîsi (1922).
İmtihanla Askerî Tıbbiye’ye girdi (1922).
4 Mart 1925: Askerî Tıbbiye’den (3. sınıftan) çıkarıldı. Kabataş Lisesi’nde üç ay öğretmen vekilliği, Deniz Yolları’nın Mahmut Şevket Paşa gemisinde kâtip muavinliği yaptı.
1926: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’nin yatılı kısmı Yüksek Muallim Mektebi’ne kaydoldu.
1926-27: Dokuz ay, İstanbul Taşkışla’da askerlik görevini
yaptı. (28 Ekim 1926-28 Temmuz 1928)
İlk Yazısı: Ahmet Naci isimli arkadaşı ile hazırladığı “Anadolu’da Türklere Ait Yer İsimleri” adlı makalesi, Türkiyat Mecmuası’nda yayınlandı.
1930: Edirneli Nazmî’nin “Dîvân-ı Türkî-i Basît” adlı çalış-masıyla Edebiyat Fakültesi’nden mezun oldu.
25 Ocak 1931: Fuat Köprülü’ye asistan oldu.
Atsız Mecmua: 15 Mayıs 1931’den 25 Eylül 1932 yılına kadar 18 sayı çıkardı.
Görevden Alınma: 1932’de Ankara’da toplanan I. Tarih
Kongresi’nde Prof. Dr. Zeki Velidî Togan’dan yana tavır koyduğu ve Togan’ı destekleyen protesto telgrafı çektiği için 13 Mart
1933’te asistanlık görevinden alındı.
8 Nisan 1933: Malatya Ortaokulu Türkçe öğretmenliğine
(8 Nisan 1933-31 Temmuz 1933), üç ay sonra da Edirne Lisesi
edebiyat öğretmenliğine tâyin olundu (11 Eylül 1933-28 Aralık
1933).
Orhun: 5 Kasım 1933’te ilk sayısını yayınladı. Dokuz sayı
sonra, 14 Temmuz 1934’te Bakanlar Kurulu kararı ile kapatıldı.
28 Aralık 1933: Vekâlet emrine alındı.
9 Eylül 1934: Kasımpaşa Deniz Gedikli Hazırlama Okulu
Türkçe öğretmenliğine atandı.
1 Temmuz 1938: Bu görevden uzaklaştırıldı. Özel Yüce
Ülkü (1937-1939) ve Boğaziçi Liselerinde (19 Mayıs-7 Nisan
1944) edebiyat öğretmenliği yaptı.
Orhun: 1 Ekim 1943’te, derginin ilk sayısını yayınladı. Bu
dergide Başbakan Şükrü Saraçoğlu’na yazdığı iki açık mektup,
büyük yankı uyandırdı; millî galeyana sebep oldu.
3 Mayıs 1944: Sabahattin Âli adlı solcunun Atsız aleyhine
açtığı dâva dolayısıyla, Türk milliyetçisi gençler, Atsız ve milliyetçilik lehinde nümayişler yaptılar. Türkiye’nin tanınmış milliyetçileri tutuklandı.
Tutuklama: 4 Mayıs 1944’te tutuklandı. Bir buçuk yıl tu-
tuklu kaldı. İçinden lağım suları akan zindana atıldı. 7 Eylül
1944’te, İstanbul 1 Numaralı Sıkıyönetim Mahkemesi’nde, duruşma başladı. Altı buçuk yıla mahkûm edildi. Askerî Yargıtay
25 Ekim 1945’te, kararı esastan bozdu.
19 Mayıs 1944: Cumhurbaşkanı İsmet İnönü, Türk milliyetçilerini vatan hainliği ile suçlayan meşhur nutkunu söyledi.
Beraat Etmesi: 31 Mart 1947’de, bütün milliyetçi arkadaşları ile birlikte beraat etti ve karar kesinleşti.
İşsizlik: Nisan 1947’den Temmuz 1949’a kadar, kendisine
devlette iş verilmedi. Bir süre, Türkiye Yayınevi’nde çalıştı.
25 Temmuz 1949: Süleymaniye Kütüphanesi’ne uzman tâyin edildi.
21 Eylül 1950: Haydarpaşa Lisesi edebiyat öğretmenliğine
atandı.
Görevden Alınma: 4 Mayıs 1952 tarihinde, Ankara Atatürk
Lisesi’nde verdiği “Devletimizin Kuruluşu” konulu konferansı
dolayısıyla Süleymaniye Kütüphanesi tasnif memurluğuna geri
gönderildi (13 Mayıs 1952).
1 Nisan 1969: Memuriyetten emekli oldu.
Ötüken: 1950-52 ve 1962-64 yıllarında devam ettirdiği Orkun (68 sayı çıktı.) dergisinden sonra, 1 Ocak 1964’te “Ötüken”
adlı mecmuayı yayınladı.
Hapse Giriş: Ötüken dergisinde bölücülerle ilgili yazdığı bir
seri yazı yüzünden on beş aya mahkûm edildi (Karar 2’ye 1).
70
yaşında tutuklandı. Önce Toptaşı, daha sonra Sağmalcılar Cezaevi’ne gönderildi (14 Kasım 1973).
Tahliye: 22 Ocak 1974’te, Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk,
yetkisini kullandı ve tahliye oldu.
Hastalanışı ve Ölümü: Kasım 1975’te hastalandı. 11 Aralık
1975’te, bir kalp krizi sonucu vefat etti.
Kadıköyü’ndeki Karacaahmet Mezarlığı’na defnedildi (13 Aralık 1975).
Evliliği: Arapça, Farsça ve Fransızca bilen Atsız, felsefe öğretmeni Mehpare Hanım’la evlendi ve eşinden 1935 yılında ayrıldı. İkinci evliliğini, tarih öğretmeni Bedriye Hanım’la 27 Şubat
1937’de yaptı. Bu evlilikten, 4 Kasım 1939’da Yağmur, 14 Temmuz 1946’da Buğra adlı iki oğlu dünyaya geldi. Atsız, Bedriye
Hanım’dan, Mart 1975 tarihinde ayrıldı.
·
123 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.