Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol
Gönderi Oluştur
Alışveriş
Keşfet
Kitaplar
Yazarlar
Okurlar
1000Kitap Android UygulamasıÜCRETSİZ – Google Play'den indirin
1000Kitap iOS UygulamasıÜCRETSİZ – App Store'dan alın
ŞartlarGizlilikTopluluk KurallarıHakkımızdaReklam VerinİletişimKütüphanecilerDizinlerÇerez Politikası
©2024 · 1000Kitap Web Uygulaması · 2.36.27
Gönderi
Voltaire ve Biz
Fransız Aydınlanması'nın filozofu, ihtilalin ve özgür düşüncenin ateşleyicisi, rasyonel bir düşünür olan Voltaire'den dinliyoruz "bizim tarihimizi". İlk başta kitaba ön yargılı yaklaşılsa da, içeriğini gördüğünüzde "Bunları Voltaire mi söylemiş?" diye düşünmeden edemiyorsunuz. Yer yer İslam'ı, Türk Milleti'ni, Osmanlı'yı eleştirmekle birlikte, bu eleştirinin ölçüsünü gerçekten tarafsız ve rasyonel olarak yapıyor. Eleştirdiği hemen her hususa birtakım olgu, görüş ve anlayışları gerekçe göstererek yapıyor eleştirisini. Hatta normal bir Avrupalı' ya göre Voltaire gerçekten iyimser kalıyor. Nitekim Avrupa'yı da "biz" diyerek iğneyi kendi milletine batırmaktan da geri kalmıyor, hatta bazı Avrupalı tarihçileri de yanlı oldukları için tenkide tabi tutmaktan vazgeçmiyor. Kitaptan bazı satırları paylaşarak bu konuyu kapatayım;
"Biz o kitaba sayısız saçma sözler kondurduk. Oysa, Kur'an'da bunların hiçbiri yoktur. Keşişlerimizin asıl zoru, müslüman olan Türklerle idi. İstanbul'un fatihlerine başka türlü karşı konulamayınca, onlar aleyhine bir suru kitaplar yazıp durdular. Sayıca Yeniçerilerden üstün olan yazarlarımız, kadınları partilerinde kazanmaya uğraştılar. Sözde, Muhammed kadınları akıllı yaratıklardan saymazmış; Kur' an'ın hükümlerine göre hepsi köleymiş. Bu dünyada hiçbir varlıkları olmadığı gibi, cennette de yerleri yokmuş.
Baştan başa yalan olan bütün bunlara Avrupalılar inanmıştır." [sh. 16]
"Fransızlar, savaştan önce ellerine geçirdikleri Türk esirleri öldürmüşlerdi. Bayezit de zaferden sonra bu kötü örneğe uyarak, Fransızları yok etmişse buna hiç de şaşılamaz!
Ancak, o Fransızlar'dan yirmi beş şövalye ayırdı. Bunlar arasında, sonradan Burgonya Dükü olan Kont de Nevers de vardı. Onun kurtulmalığını alırken: "Bana karşı bir daha eline silah almayacağına yemin ettirebilirdim ama senin yeminini de silahlarını da umursadığım yok." demiş. Ardından Burgonya Dükü, Orlean Dükünü öldürdü ve sonra kendisi de VII. Şarl tarafından katledildi.
Ve biz Fransızlar, Türklerden daha insaniyetli olduğu muz kuruntusuyla övüneduralım!" [sh. 34]
"Demir kafes hikayesini ve Beyazit'in karısına yapılan hakareti, Türklerin Timur'a atfettikleri yüksek yiğitlikle bağdaştırmak zordur. Türklerin ifadesine göre; Timur Bursa'ya girdiği zaman, Bayezit'in oğlu Süleyman'a, Büyük İskender'e yaraşan şu mektubu yazmış:
"Bayezit'in düşmanı olduğunu unutmak istiyorum. Onun çocuklarına babalık edeceğim. Şefkatimin sonuçlarını beklesinler. Aldığım yerler bana yeter. Vefasız felekten başka lütuflar bekleyemem." [sh. 36]
"gerçek olan ve dikkatimizi çeken bir şey varsa; o da Timur'un o büyük zaferinin Türk İmparatorluğu'ndan ufak bir parça dahi eksiltmediğidir. Bayezit'in oğulları arasında on üç yıl süren kavgadan Timur'un faydalandığı görülmedi.
Bayezit'in felaketi şunu kanıtlamıştır ki; Türkler yenile bilse de boyunduruk altına almamayan savaşçı bir ulustur." [sh. 37]
"Türk İmparatorluğu, Avrupa devletlerinden hiçbirine benzemez. Fakat; oradaki kanunların, bir kişinin keyfi üz erine kitleler asıp kesmeye elverişli olduğunu düşünmek hatadır. Bizler öyle sanıyoruz ki, bir çavuş, eline bir hattl şerif (padişah buyruğu) alarak şehirdeki bütün aile reislerinden, padişah adına kızlarını ve paralarını toplayabilir.
Gerçekten, Türk yönetiminde korkunç yolsuzluklar olmak tadır. Ama bunun kötülüğü ulustan ziyade, devlet adamlarının sırtına yüklenir." [sh. 54]
"(Türkler) Osmanlı soyuna çok bağlıdırlar. Bir sultanlarını atarlar veya boğdururlarsa, onun yerine Osmanlı Hanedanı'ndan başka birini getirirler. Halbuki, Yunan İmparatorluğu, katliam ve cinayetlerle türlü ellere geçmiştir." [sh. 54]
"Bütün tarihçilerimiz, Türk İmparatorluğu'nu istibdada dayanan bir devlet olarak göstermekle bizi çok aldatmışlardır." [sh. 55]
"Türk devleti bir demokrasidir." (Bu görüş Voltaire ait olmamakla birlikte, "en derin bilgilere sahip" diyerek övdüğü Kont de Marsigli'den alıntı yaptığı satırlar) [sh. 55]
"Bizim zannımızca, birçok milletlerin Müslümanlığı kabul etmesi bu dinin beden isteklerine elverişli oluşundandır." [sh. 57]
"Doğu beylerinin, prenslerinin ve derebeylerinin saraylarında besledikleri niceliği belirsiz kadınların sayısını dörde indirmekte ne sersemliği ne de pisliği andıran bir şey göremiyoruz. Hazreti Süleyman'ın yediyüz karısı ve üç yüz odalığı olduğu söylenir. Araplar ve Yahudiler iki kız kardeşle evlenebilirlerdi. Bu gibi evlenmeleri ilk defa yasak eden Muhammed olmuştur (Sûre IV). Pislik nerede? Huriler hakkında da sorabiliriz: Pislik nerede? Allah'ın emri olarak kabul ettiğimiz nikahlı birleşmelere pislik diyemeyiz ya!" [sh. 57]
"Türklerin sırtına yüklediğimiz iftiralarla koskoca bir kitap olur." [sh. 59]
"Türklerin karakterinde büyük tezatlara rastlanır: Hem kıyıcı hem de merhametlidirler. Açgözlüdürler fakat hırsızlıkları hemen hemen hiç yoktur; boş vakitlerini kötüye kullanmazlar; içlerinden pek azı birden fazla kadınla evlenir.
Avrupa'daki büyük merkezler arasında en az genelev kadını olan şehir İstanbul' dur. Dinlerine pek sıkı bağlı olan Türkler, Hristiyanlardan tiksinirler; onlara kafir gözüyle bakarlar.
Bununla beraber, onları bütün ülkeleri içinde, hatta devlet merkezinde hoşgörür ve korurlar. İstanbul'daki Hristiyan mahallesinin sokaklarında, paskalya yortusunda, ağır yürü yüşle yapılan ayinlere izin verildiği gibi, bu törenlerin başın da dört yeniçerinin muhafızlık ettiği de görünür.
Türkler gururludurlar fakat asilzadelik taslamazlar; yiğit tirler fakat düello etmezler; çünkü ancak harbe giderken kılıç taşırlar. Eski Yunanlılar ve Romalılarda da adet öyleydi, Bunun tam aksine, barbarlık ve şövalyelik çağlarından beri Avrupalılarda, yaya giderken bile topuğuna mahmuz tak mak, belinde kocaman bir kılıçla yemek masasına oturmak, veya Allah'a dua etmek, bir vazife hatta bir onur meselesi olmuştur!" [sh. 59]
"Hristiyanlık için felaket ve uğursuzluklarla dolu çok uzun bir devir, bu adamın (Barbaros Hayrettin Paşa'nın) İstanbul'da ölmesiyle şiddetini kaybetti." [sh. 70]
"Bu yeni vezir (Numan Köprülü), Avrupalılar içinde kültürü az olanlarca anlaşılması güç, Türk tipinin tam bir örneğiydi: Kanun dışına tek adım atmayan dosdoğru bir adam!" [sh. 119]
·
109 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.