Item: Ana
Author: Ebru

Ebru

@falaanca

01 Eylül 2020 18:31

352 syf.

· Kitabı okudu

Puan vermedi

3 günde okudu

BİR BAŞKALDIRI VE UMUT ROMANI! “Gorki insanlar yaşadıkça yaşayacaktır. Çünkü yeryüzünün en büyük şairidir.” Nazım Hikmet Gorki’nin Sovyet Devrimi’nden önce 1906’da kaleme aldığı eser, çok büyük yankı uyandırmış ve iki yıl gibi kısa bir sürede pek çok farklı dile çevrilmiştir. Bu arada 1908-1909 yıllarında Türkçe’ye de çevrilerek tefrika edilmiştir. Gorki romanında Rus köylülerinin ve işçilerinin ağır yaşam koşullarını büyük bir öfkeyle harika betimlemeler içinde sunmuştur. Yalnızca betimlemelerle sunmakla kalmaz aynı zamanda kitapta sistem önerisinde tüm gerçekliğiyle gözler önüne sürer. Bu yeni sistem burjuva ve aristokrat kesimin karşısına dikilen ve o dönemin gençleri arasında yoğun tartışmalarıyla filizlenen bir sistemdi. Kitabın bu anlamıyla Sovyet Devrimi’nin oluşumunda öncül rol oynadığı hatta Gorki’nin yakın dostu olan Lenin’in isteğiyle bu kitabı kaleme aldığı söyleniyor. Kitabı okurken yazar bizi adeta taraf seçmeye mecbur kılıyor. Bir yanda mevcut sistem devam etsin diye elini kana bulamaktan çekinmeyen bir insan topluluğu bir yanda sevgi ve inançla haklarını aramaya çalışan bir tutam insan topluluğu. Evet kitaptaki bu insanlar sayıca azlar ama cesurlar. Kitap bize bu cesaretin nedenini söylüyor. Elbet bir bildiği var bu çocukların yoksa kolay değil genç yaşta ölmek ve tüm bu çocukların hatta Rus Devrimi’nin anası olan romanın başkahramanı Pelagea Ana. Alkolik ve dayak atan bir kocanın baskısı altında yaşama tutunmaya çalışan bir ana ve dönemin gençleri gibi sıradan hayatlar içinde körelip gitmekte olan bir oğul, Pavel. Rus Devrimi’nden hemen önceki dönemde milyonlarca işçi yoksul yaşamlarını alkol alemleriyle ve birbirlerine dalaşmakla renklendirmeye çalışmaktadır. Yoksullar kadınlı erkekli anlamsız ve amaçsız bir yaşamı sürdürüp gitmekte ve tüm bunları bir yazgı olarak kabul etmektedir. Doğal olarak ana, kocası ve oğlu Pavel de romanın ilk bölümlerinde bu akışın içerisinde sunulur. Gorki kitabının yarısına kadar Ana'nın iç dünyasını anlatır. Bu romanı sosyalist devrimci bir niteliğe sahip çok önemli bir eserdir. Ayrıca Gorki'nin sosyalist devrimci harekete adadığı tek romanıdır. Gorki, romanında devrimin yani "sosyalist anavatan Sovyet Ana'nın" çocuklarına neler kazandıracağına yönelik görüşlerini de ortaya koyar. Bu romanda işlediği tema; insanın kendini halkın kaderinden uzak tutmasıyla kişiliğini yıkarak, ruhunu öldüreceğidir. "İnsan olmak, yoksul halkın kurtuluşu, mutluluğu ve özgürlüğü için yürüttüğü mücadeleye katılmaktan geçer" der. Ayrıca bireycilik ile ilgili olarak da; "bireycilik kadar insanın bireyselliğini öldüren daha başka bir şey yoktur " diye düşünür. Kitap başlı başına iki zıt görüşe sahip topluluğun birbiriyle arasındaki çatışmasını göz önüne seriyor. İşci sınıfı ve dönemin Rusyası'nda Çar yönetimi. Şimdi Gorki kendisi sosyalist ve aktivist bir birey olduğu için kitapta çar yönetimin tarafından bakamıyorsunuz oluşan olaylara, bütün olaylar sosyalist bireylerin gözünden anlatılıyor. İşci sınıfının ne denli ezildiğini ama ezilmesi ve bastırılmasına rağmen aralarındaki dostluklar, haklarını arama ve insanlığa eşit bir şekilde yaklaşma dürtüleri bu sosyalist bireyleri bir şeyler yapmaktan alıkoymuyor. Kitabı sosyalist bir çocuğun annesi tarafından gözlemliyoruz. Bu anne ile birlikte radikal düşüncelerin aslında gerçekleri göz önüne serince yani az biraz aktivistlikle ve bence insanın evrensel duygularını kabartınca bu radikal görüşlerin değişebileceğine hatta bir şeyler yapmayı sizi bile bir aktivistte dönüştürebileceğini gözlemliyoruz. Kitapta ana-oğul ilişkisi kitabı birçok yönden dram katmış ve gerçekten o dramı yaşıyoruz çünkü kitaptaki bireylerin yerine koyuyoruz kendimizi ve o şekilde bakıyoruz olaylara Gorki'nin bu temada yazmasının temel sebebi de bu zaten, kitap hakkında ve görüşleri hakkında biz okuyucuların içinde ki o barutu ateşlemek. Okuyunca zaten Gorki'nin görüşlerini muhteşem şekilde alabiliyoruz bir nevi Gorki'nin düşünce yapısında kayboluyoruz bu da bir yazarın istediği temel şeydir zaten. Gorki'nin görüşleri her ne kadar okuyunca size mantıklı gelse de gerçekleşmesi ütopyadan başka bir şey değildir. Bunu Gorki kendisi de biliyor fakat amacı her çevrede bu küçük parıltıları yakalayabilmek. Ama bu da imkansızdır çünkü Gorki'nin anlattığı baş karakterler aşırı derecede iyiliği sembolize ediyorlar halbuki anlattığı şekilde karakterler varolsalar dahi insanoğlunun temelinde yatan o bencil davranışlar bir vakit tepe noktaya gelebiliyor buda bu tür görüşlerin temeline zarar verip yıkabilir. İşci sınıfının karşındaki çar yönetimi yaptıklarıyla olsun, insan ilişkileri olsun kitapta ahlak dışı şekilde gösteriliyor. Her okuyucu bu ahlak dışılığı sezebilir ve Çar Yönetimi'ne karşı sosyalist bireylere karşı gösterdiği tutumu göstermez fakat ben olaya öyle bakmıyorum temel olarak Gorki fakirXzengin ilişkisi olarak da bakmamızı sağlıyor fakat zenginlerin sonuçta bir şeyler yaparak bir uğraş göstererek zengin olduklarını kabullenmek istemiyor. Gorki yine temel olarak olaya "eğer zenginse fakire de yardım etsin veya koşulları düzenlesin ve rahat ettirsin" olarak bakıyor ama zengin zaten ezerek veyahut kötü koşullar sağlayarak işçiyi işine mecbur bırakmanın yanı sıra işçi sınıfının yani nitelik olarak pek bir özelliği olmayan bireylere kötü davranarak zengin oluyor. Yani pek bir özelliği olmayan bireylerin bu işe mecbur oldukları kesin çünkü bu bireyler kendilerini geliştirebilecek bir yapı konumunda değildirler ve zengin bireyler kar elde etme peşindedir ve bu da çok normaldir. Fakat Gorki'nin kahramanlarının çoğu akıllı bireylerdir ama zamanın ve koşulların getirdiği zorluklar ilerleyememelerine neden oluyor. Klasikleri klasik yapan o cümle bütünlükleri, akıcılıkları, tekrara düşmemeleri, okuyucuyu yormadan fazla da yüzeyselliğe yer vermeden, okuyucu ve kahramanları arasındaki sahici, samimi diyalogları ve sıcaklığı bu kitapta da kesinlikle bulacaksınız zira ben bayıldım:)

AnaMaksim Gorki · Öteki Yayınevi · 201328,5bin okunma

19 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Ebru