Tanrısız Ahlak
Incelememizden iki sonuca varılabilir. Birincisi: Bir prensip, bir ideal olarak dinsiz ahlâk mümkün değildir; pratik ahlâk olarak mümkündür. Fakat bu pratik ahlâk süredurum gibidir, ona itici gücü veren kaynaktan uzaklaştıkça kendi gücü de azalmaktadır. İkincisi: hiçbir ahlâki düzen ateizme da- yandırılamaz, fakat ateizm doğrudan ahlâklılığı kaldırmaz, özellikle de onun daha basit bir şekli olan toplumsal disiplini bertaraf etmez. Aksine ateizm, tatbik edilir ve bir toplum kurmayı hedeflerse, daha önce var olan toplumsal ahlâk modellerini mümkün olduğunca korumaya istekli olacaktır.
Asrımızın sosyalist devletlerinin tecrübeleri bu gerçekleri teyit etmektedir.
Öte yandan, ahlâk prensibine bir gün bir itiraz geldiği takdirde ateizmin onu koruyacak ve yaşatacak hiçbir aracinın olmadığı gerçeği de ortadadır. Salt faydacı, bencil, ahlâksız ve ahlāk dışı taleplerin akını karşısında ateizmin eli kolu bağlanmıştır. Bu taleplere, argümanlarla değil ancak şiddetle karşı koyabilir. Ölümcül güce sahip bir mantık karşısında ne yapılabilir? Bugün yaşıyorsam ve yarın ölüp unutulacaksam, imkânım varsa, neden keyfime göre ve sorumluluklarım olmadan yaşamayayım ki? Pornografi dalgası, cinsel özgürlük adı altındaki, aslında cinsel sorumsuzluk olan yeni "ahlâki anlayış", sosyalist ülkelerin sınırlarında şiddet ve sansürle yani suni yollarla zar zor zapt edilmektedir. Herhangi bir ahlâk düzeni bu ahlâk türünden dalgalara karşı koyamıyor. Kimi argümanlar ileri sürülüyorsa da bunlar tutarsızlık örnekleridir ve yalnızca açık ve özgür eleştirinin olmaması sayesinde tutunabilmektedirler. Aslında bunlar insanların bilincinde hâlâ mevcut olan ve iktidar tarafından bir zaruret olarak sürdürülen devraldığımız birtakım eski ahlâki prensiplerdir. Bize miras olarak kalmış, eski modellere göre yeniden üretilen bu ahlâki düzen veya ahlâki argümanlar, resmi felsefe ile çelişmektedir ve mantıksal açıdan onlara bu sistemde yer yoktur.
Kendimize bir ölçü basitleştirme payı vererek, tıpkı maddenin hâllerinin çeşitli olması gibi “ahlâk da dinin bir başka hälidir sonucuna varmak mümkündür.
Sayfa 216 - Ketebe YayınlarıKitabı okudu
·
6 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.